Wydarzenia
Oczy oknem do ludzkiego potencjału
DĄBROWA GÓRNICZA W dniach 17-18 stycznia w Wyższej Szkole Biznesu odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „Integracja Sensoryczna. Wzrok a uczenie się i rozwój – wyzwanie XXI wieku. Skala problemu, diagnoza i terapia”, podczas której przedstawiono nowoczesne i niestandardowe techniki i metody stosowane w terapii widzenia oraz ćwiczenia usprawniające narząd wzroku u dzieci i dorosłych. Szczególne zainteresowanie uczestników wzbudziły wykłady prof. Roberto Kaplana (Austria), optometrysty z College of Optometry przy Pacific University w Oregonie w USA, twórcy metody pracy ze wzrokiem EyeCode® Perception Technology. Prof. Kaplan zaprezentował wyniki własnych badań klinicznych nad niestandardowymi metodami terapii wzroku. Jego zdaniem, widzenie to wynik silnej korelacji oka, mózgu i umysłu. Dlatego też poprzez pracę z mózgiem i umysłem człowieka można dokonywać terapii wzroku. Podczas warsztatów pokazano, jak zastosować trampolinę do terapii wzroku i aktywowaniu potencjału ludzkiego. Aktywność strukturalna podczas podskoków może zwiększyć zdolności motoryczne, koordynację, równowagę, zmniejszyć stres, zwiększyć zaangażowanie dzieci w naukę, zwiększyć pewność siebie, wzmocnić układ odpornościowy oraz zredukować zachowania destrukcyjne.
Nowy rektor AMW
GDYNIA 23 stycznia obowiązki rektora-komendanta Akademii Marynarki Wojennej objął komandor prof. Tomasz Szubrycht. Prof. Szubrycht przez lata był dowódcą ORP „Hydrograf”, który pod jego dowództwem uzyskał miano najlepszego okrętu Marynarki Wojennej w grupie okrętów specjalnych. Obecny rektor AMW uzupełniał wykształcenie wojskowe w Naval Amphibious School w San Diego i Naval War College w Newport (USA). Od 2002 r. jest zawodowo związany z AMW, gdzie pełnił funkcje kierownika Ośrodka Analiz Decyzyjnych i Działań Morskich na Wydziale Dowodzenia i Operacji Morskich (obecnie Centrum Analiz i Prognoz Bezpieczeństwa Morskiego Państwa) oraz dziekana Wydziału Dowodzenia i Operacji Morskich. Jest twórcą i redaktorem naczelnym „Rocznika Bezpieczeństwa Morskiego”. Jego dorobek naukowy z zakresu obronności morskiej państwa obejmuje ok. 200 prac.
Oczy oknem do ludzkiego potencjału
Dąbrowa Górnicza W dniach 17-18 stycznia w Wyższej Szkole Biznesu odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Integracja Sensoryczna. Wzrok a uczenie się i rozwój - wyzwanie XXI wieku. Skala problemu, diagnoza i terapia”, podczas której przedstawiono nowoczesne i niestandardowe techniki i metody stosowane w terapii widzenia oraz ćwiczenia usprawniające narząd wzroku u dzieci i dorosłych. Szczególne zainteresowanie uczestników wzbudziły wykłady prof. Roberto Kaplana (Austria) Optometrysty z College of Optometry przy Pacific University w Oregonie w USA, twórcy metody pracy ze wzrokiem EyeCode® Perception Technology. Prof. Kaplan zaprezentował wyniki własnych badań klinicznych nad niestandardowymi metodami terapii wzroku. Jego zdaniem, widzenie to wynik silnej korelacji oka, mózgu i umysłu. Dlatego też poprzez pracę z mózgiem i umysłem człowieka można dokonywać terapii wzroku. Podczas warsztatów pokazano, jak zastosować trampolinę do terapii wzroku i aktywowaniu potencjału ludzkiego. Aktywność strukturalna podczas podskoków może zwiększyć zdolności motoryczne, koordynację, równowagę, zmniejszyć stres, zwiększyć zaangażowanie dzieci w naukę, zwiększyć pewność siebie, wzmocnić układ odpornościowy oraz zredukować zachowania destrukcyjne. /Magdalena Bracio/FOT/
Gdzie ludzkie oko jest za wolne…
LUBLIN Politechnika Lubelska kupiła jedną z najszybszych kamer wizyjnych na świecie. Stanowi ona najważniejszy element zestawu do rejestracji zjawisk szybkozmiennych. Sprawdza się w sytuacjach, gdy jest potrzebna duża prędkość i jednocześnie wysoka jakość rejestracji obserwowanego zjawiska. – Phantom v1610 jest to cyfrowa kamera do rejestracji wysokiej rozdzielczość zdjęć przy ultrawysokich prędkościach – mówi dr inż. Maciej Włodarczyk z Katedry Podstaw Inżynierii Produkcji PL. – Jest ona w stanie rejestrować milion klatek w ciągu sekundy – wyjaśnia. Kamery szybkoklatkowe dają możliwość obserwacji procesu (zjawiska) w zwolnionym tempie. Uzyskane sekwencje zdjęć stanowić mogą źródło informacji na temat newralgicznych miejsc, w których dochodzić może do powstawania błędów w produkcji czy też pogarszania parametrów produkowanych towarów. Atutem kamery jest wyposażenie jej w 24GB ultraszybką pamięć RAM. Typowe obszary zastosowań kamer szybkich to: testy zderzeniowe, testy poduszek powietrznych, taśmy produkcyjne wytwarzające tysiące elementów w ciągu minuty, testy uzbrojenia, prace badawczo-rozwojowe. Oprócz kamery zestaw składa się ze specjalistycznego oświetlenia będącego źródłem światła zimnego, wielokanałowego analizatora sygnałów oraz oprogramowania służącego do analizy zarejestrowanego materiału. Kamera kosztowała blisko 600 tys. zł. Środki na jej zakup pochodziły z projektu „Centralne Laboratorium Wdrożeń PL”.
Robotni absolwenci
GDAŃSK Interesujące wyniki przyniosło kolejne badanie pomorskiego rynku pracy i losów absolwentów uczelni na tym rynku, przeprowadzone przez Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku i Urząd Statystyczny w Gdańsku. W 2013 r. mury uczelni regionu opuściło 20,6 tys. absolwentów. Po roku bez pracy pozostawało 9,2% z nich, co przeczy obiegowym opiniom o bezrobociu wśród absolwentów szkół wyższych. Niższy wskaźnik dotyczył absolwentów uczelni publicznych. Najlepiej wypadła Akademia Muzyczna – tylko 2% jej absolwentów pozostało bez pracy. Dla pozostałych wskaźnik wynosił: Politechnika Gdańska – 5,7%, Gdański Uniwersytet Medyczny – 6,5%, Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu – 7,8%, Uniwersytet Gdański – 8,9%. Mniejszy od średniej wskaźnik bezrobocia absolwentów uzyskało też 5 uczelni niepublicznych: Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna – 6,2%, Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu – 8,2%, Europejska Szkoła Wyższa w Sopocie – 8,8%, Pomorska Wyższa Szkoła Nauk Stosowanych – 8,9% i Gdańska Szkoła Wyższa – 8,8%. Jak informuje dr Ewa Hope z Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej, wśród absolwentów zarządzania inżynierskiego tego wydziału było tylko 0,6% bezrobotnych. Oznacza to, że pracy nie znalazł jeden absolwent. Absolwenci kierunku zarządzanie na PG stanowią 4,7% bezrobotnych – przy wskaźniku 6,2% dla wszystkich absolwentów zarządzania, zaś wśród absolwentów europeistów z WZiE PG tylko 5,1% jest bez pracy – przy 6,7% wszystkich absolwentów europeistyki z wszystkich uczelni pomorskich. Znakomite wskaźniki uzyskali absolwenci: informatyki na PG 1%, a na UG – 2,4%; elektroniki i telekomunikacji na PG – 1,6%; elektrotechniki na PG – 2,6%, fizyki technicznej na PG – 2,7%, automatyki i robotyki PG – 3,6%, matematyki PG – 4,3% i biotechnologii UG – 4,9%.
Nagroda Heweliusza
GDAŃSK 28 stycznia prof. Mieczysław Nurek z Uniwersytetu Gdańskiego, badacz dziejów najnowszych Polski, odebrał Nagrodę Naukową Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza za rok 2014 w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych. To najważniejsze na Pomorzu naukowe wyróżnienie zostało mu przyznane za wkład w poznanie historii powszechnej XX wieku, w szczególności polityki mocarstw wobec krajów mniejszych, w tym Polski. Prof. Nurek kieruje Zakładem Historii Najnowszej Powszechniej Wydziału Historycznego UG. W kręgu jego naukowych zainteresowań pozostaje przede wszystkim wiek XX – stosunki międzynarodowe, polityka międzynarodowa w rejonie Morza Bałtyckiego, polityczne relacje brytyjsko-polskie. Wśród jego najbardziej znanych książek wymienić można m.in. tytuły Polska w polityce Wielkiej Brytanii w latach 1936-1941 czy Polityka Wielkiej Brytanii w rejonie Morza Bałtyckiego w latach 1935-1939 . Za wydane nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego dzieło pt. Gorycz zwycięstwa. Los Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie po II wojnie światowej, 1945-1949 prof. Nurek zdobył Grand Prix w Konkursie im. Jana Długosza, nagrodę im. Oskara Haleckiego, nagrodę Telewizji Polskiej, Instytutu Pamięci Narodowej i został laureatem Nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Laureatem Nagrody Heweliusza w kategorii nauk przyrodniczych został prof. Krzysztof Narkiewicz z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Uhonorowano jego wybitne osiągnięcia naukowe dotyczące poznania nowych mechanizmów wiążących zaburzenia oddechu podczas snu z chorobami układu krążenia. Prof. Narkiewicz kieruje Zakładem Nadciśnienia Tętniczego GUM. Jest autorem i współautorem ponad 200 prac dotyczących nadciśnienia tętniczego i innych chorób układu sercowo-naczyniowego. Pełni funkcję redaktora naczelnego czasopisma „Choroby Serca i Naczyń” oraz zastępcy redaktora naczelnego czasopisma „Blood Pressure”. Jest laureatem m.in.: nagrody indywidualnej Gdańskiego Towarzystwa Naukowego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauk biologicznych i medycznych (1996); nagrody American Society of Hypertension; nagrody International Society of Hypertension (2000, SA); nagrody Prezesa Rady Ministrów za wybitne osiągnięcia naukowe oraz nagrody Prezesów Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Jest konsultantem krajowym w dziedzinie hipertensjologii. Był prezesem Zarządu Głównego Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego. Jest członkiem korespondentem PAN.
Doktorat h.c. – J. Hartwig
POZNAŃ 2 lutego Uniwersytet im. Adama Mickiewicza nadał tytuł doktora honoris causa Julii Hartwig, wybitnej poetce, tłumaczce i eseistce. J. Hartwig urodziła się w Lublinie, gdzie także ukończyła liceum i studiowała na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Studia kontynuowała na Uniwersytecie Warszawskim. Publikowała wiersze i poematy prozą, dziennik z podróży po Stanach Zjednoczonych, monografie Apollinaire’a i Gérarda de Nervala. W 1976 r. podpisała się pod „Memoriałem 101”, wyrażającym protest przeciw propozycji zapisania w Konstytucji PRL „wieczystej przyjaźni ze Związkiem Radzieckim”. Była związana z „Solidarnością”. Julia Hartwig należy do Związku Literatów Polskich, polskiego Pen Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Otrzymała tytuł honorowego obywatela Lublina oraz wiele nagród, m.in.: Nagrodę Fondation d’Hautvilliers „Prix de Traduction” (Francja), dwukrotnie Nagrodę Polskiego Pen Clubu, Wilder Prize, Nagrodę Ministra Kultury za całokształt twórczości, Nagrodę Wielką Fundacji Kultury, Medal Gloria Artis, Nagrodę Polskiego Pen Clubu im. J. Parandowskiego. Podczas uroczystości Chór Kameralny UAM pod batutą Krzysztofa Szydzisza wykonał piosenkę Grzegorza Turnaua Nie idźmy spać z tekstem Julii Hartwig. 21 stycznia na UAM odbyło się sympozjum poświęcone poetce.
Laboratorium Kół Zębatych
RZESZÓW Politechnika Rzeszowska ma nowe Laboratorium Badań Kół Zębatych Katedry Konstrukcji Maszyn na Wydziale Budowy Maszyn i Lotnictwa, stworzone we współpracy z firmą Klingelnberg, światowym liderem maszyn do produkcji przekładni zębatych. Pracownia powstała w ramach projektu „Rozbudowa infrastruktury naukowo – badawczej Politechniki Rzeszowskiej – etap II” współfinansowanego ze środków unijnych z PO Rozwój Polski Wschodniej 2007 – 2013. Koszt zakupionego wyposażenia wyniósł 11,5 mln zł. Laboratorium Badań Kół Zębatych ma służyć naukowcom, studentom, ale także firmom, głównie z Doliny Lotniczej. Zainstalowane w pracowni urządzenia umożliwiają podejmowanie kompleksowych prac naukowo-badawczych i zadań wdrożeniowych z zakresu napędów lotniczych oraz wszechstronne analizy w obszarach konstrukcji, technologii, pomiarów i badań przekładni zębatych, także przekładni stożkowych i hipoidalnych.(Marta Olejnik)
Najlepsza mapa
KRAKÓW Opracowanie The Tatra Mountains during the Last Glacial Maximum , wykonane przez dr. inż. Jerzego Zasadniego z Wydziału Geologii Geofizyki i Ochrony Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej oraz dr. Piotra Kłapytę z Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, zostało uznane za najlepszą mapę opublikowaną w 2014 r. w międzynarodowym czasopiśmie „Journal of Maps”. To jedyne czasopismo na rynku, w którym w wersji elektronicznej publikowane są mapy prezentujące wyniki badań z różnych dziedzin nauki. Jury oceniło blisko 70 opracowań. Za najlepszą uznano mapę Tatr wykonaną przez polskich naukowców, gdyż w doskonałej konwencji kartograficznej integruje wyniki badań terenowych i analiz teledetekcyjnych. Nagrodzona mapa przedstawia topografię Tatr podczas ostatniego zlodowacenia – ponad 20 tys. lat temu – kiedy tatrzańskie lodowce osiągnęły maksymalny zasięg. To pierwsze opracowanie, w którym przedstawiono przestrzenny obraz lodowców w całych Tatrach. Mapa została wykonana w całości w technice 3D w oparciu o numeryczne modele terenu. Zasięg i geometria lodowców przedstawiona na mapie odzwierciedla układ form rzeźby terenu: moren i podciosów lodowcowych. Szczegóły widoczne na powierzchniach lodowców ukazują ich prawdopodobną topografię w odniesieniu do prawidłowości glacjologicznych i w analogii do współczesnych lodowców. Zwycięska praca będzie wydrukowana w limitowanej edycji 200 egz. i będzie do nabycia na stronie czasopisma.
Nagrody Uphagena
GDAŃSK Dr Anna Klimaszewska i dr Marta Kolanowska z Uniwersytetu Gdańskiego zostały laureatkami Nagrody Miasta Gdańska dla Młodych Naukowców im. Jana Uphagena za rok 2014.
Dr Klimaszewska jest adiunktem w Katedrze Historii Prawa Wydziału Prawa i Administracji UG. Od 2014 roku jest także profesorem wizytującym Uniwersytetu w Tuluzie we Francji na Wydziale Nauk Politycznych. Otrzymała nagrodę w kategorii nauk humanistycznych za znaczący wkład w poznanie historii prawa francuskiego oraz jego wpływów na przekształcenia polskiego systemu prawa. Badaczka podważyła m.in. dotychczas prezentowane w polskiej literaturze poglądy dotyczące napoleońskiego kodeksu handlowego Code de commerce oraz realizacji idei kodyfikacji prawa cywilnego materialnego we Francji.
Dr Kolanowska z Wydziału Biologii UG zdobyła nagrodę w kategorii nauk ścisłych i przyrodniczych za znaczący wkład w poznanie taksonomii i filogeografii storczykowatych. Dr Kolankowska prowadzi swoje Prace nad rodziną Orchidaceae wykorzystując narzędzia do modelowania niszy ekologicznej – określania rozmieszczenia kompleksów klimatycznych odpowiednich dla badanego gatunku przy użyciu algorytmów komputerowych. Jej największym osiągnięciem jest opisanie mechanizmu inwazji eurazjatyckiego gatunku storczyka, kruszczyka szerokolistnego (Epipactis helleborine) w Ameryce Północnej. Nagrodę dla młodych naukowców pod nazwą „Młody Heweliusz” ustanowiono w 2003 roku, a od 2006 nosi ona obecną nazwę. Nagrody wręczono 6 lutego .
Rosa Universitatis
BYDGOSZCZ Róża, będąca jednym z symboli Bydgoszczy, stała się też głównym motywem nagrody przyznawanej przez Uniwersytet Kazimierza Wielkiego dla wybitnych bydgoszczan. W 2015 r. już po raz trzeci przyznano kryształowe statuetki Rosa Universitatis. Nagroda przyznawana osobom działającym na rzecz UKW trafiła w tym roku do rąk dwóch prezydentów Bydgoszczy – obecnego Rafała Bruskiego oraz Konstantego Dombrowicza, piastującego swój urząd w latach 2002-2010, kiedy utworzono uniwersytet. – Obaj prezydenci przyczynili się do rozwoju uniwersytetu i za to wsparcie chciałbym im serdecznie podziękować. Statuetka Rosa Universitatis to skromny, ale ważny symbol wdzięczności za dotychczasową i przyszłą współpracę na rzecz Bydgoszczy i Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego – wyjaśnia pomysłodawca wyróżnienia, prof. Janusz Ostoja-Zagórski, rektor UKW.
Nagroda św. Kamila
KRAKÓW Prof. Janusz Skalski, kierownik Kliniki Kardiochirurgii Dziecięcej Polsko-Amerykańskiego Instytutu Pediatrii Wydziału Lekarskiego UJ CM, otrzymał Nagrodę św. Kamila w kategorii pracowników służby zdrowia z pasją realizujących swoją misję dla dobra chorych i cierpiących. Kapituła doceniła w ten sposób całokształt dorobku naukowego prof. Skalskiego oraz umiejętność leczenia małych serc z wielkim oddaniem. Nagroda św. Kamila, patrona chorych i pracowników służby zdrowia, została ustanowiona w 2007 r. z inicjatywy Ojców Kamilianów i Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej. Nagrody są wręczane corocznie z okazji przypadającego 11 lutego Światowego Dnia Chorego.
Polska Techimmuna
ŚWIERK Ośrodek Radioizotopów Polatom, będący częścią Narodowego Centrum Badań Jądrowych, wprowadza na rynek Techimmunę, stosowaną w medycynie nuklearnej do diagnostyki stanów zapalnych, w szczególności w przypadkach reumatoidalnego zapalenia stawów. Możliwe jest również przeprowadzenie częściowej oceny aktywności zmian chorobowych. – Techimmuna to preparat izotopowy, w którym cząsteczkę ludzkiej immunoglobuliny G, otrzymywanej z białek osocza, zmodyfikowano tak, żeby można było łatwo przyłączać do niej izotop promieniotwórczy technet-99m. Po wprowadzeniu do ciała pacjenta preparat gromadzi się w miejscach, w których występują stany zapalne, a promieniowanie emitowane przez technet-99m pozwala je zlokalizować – tłumaczy prof. Renata Mikołajczak, pełnomocnik dyrektora ds. naukowych OR Polatom. Techimmunę podaje się w specjalistycznych pracowniach i zakładach medycyny nuklearnej w postaci jednorazowego wstrzyknięcia dożylnego przez personel doświadczony w stosowaniu radiofarmaceutyków. Scyntygrafię, a więc otrzymanie szczegółowego obrazu zmian chorobowych w ciele pacjenta, przeprowadza się po ok. 4 godzinach od momentu podania leku. Radioaktywność technetu-99m jest wystarczająca do uzyskania obrazu diagnostycznego, a jednocześnie bezpieczna dla badanego pacjenta, bo technet-99m szybko rozpada się, a jego pozostałości są naturalnie usuwane z organizmu. Reumatoidalne zapalenie stawów jest przewlekłą chorobą, która dotyka 1 na 100 osób. Choć medycyna nie zna skutecznego lekarstwa na to schorzenie, to jego wczesne wykrycie i zastosowanie leczenia hamuje postęp choroby i zapobiega jej powikłaniom.
Doktorat h.c. – prof. K. Kluszczyński
KIELCE 11 lutego prof. Krzysztof Kluszczyński otrzymał doktorat honoris causa Politechniki Świętokrzyskiej. Związany z Politechniką Śląską badacz zajmuje się teorią maszyn elektrycznych, a w szczególności: analizą zjawisk pasożytniczych w maszynach, analizą maszyn o budowie niesymetrycznej, maszyn w stanach awaryjnych oraz maszyn zasilanych niesymetrycznie i niesinusoidalnie. Przedmiotem jego zainteresowań są też problemy niekonwencjonalnych aktuatorów i elementów mechatroniki, złożonych układów automatyki i robotyki, układów z materiałami „inteligentnymi” typu SMART oraz zaawansowanych systemów pomiarowych. Pasją prof. Kluszczyńskiego jest humanizacja studiów technicznych, dydaktyka oraz rozwój kierunku mechatronika. Był twórcą kierunku mechtronika na Politechnice Śląskiej oraz współzałożycielem Wyższej Szkoły Mechatroniki w Katowicach i jej pierwszym rektorem. Jest przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej.
Nagroda Gieysztora
KRAKÓW Prof. Franciszek Ziejka został laureatem Nagrody im. Aleksandra Gieysztora. Wybitnego historyka literatury, byłego rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, obecnego przewodniczącego Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, uhonorowano „za wieloletnią i pełną pasji pracę na polu ochrony i promocji polskiego dziedzictwa kulturowego oraz wszechstronne zaangażowanie w działalność licznych organizacji pielęgnujących dorobek kulturowy w kraju i za granicą. W szczególności za wyjątkowe zasługi w rozwoju instytucji kultury oraz popartą licznymi sukcesami troskę o rewitalizację zabytków Krakowa”. Nagroda im. prof. Aleksandra Gieysztora przyznawana jest od 1999 r. przez Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga. Patron tego wyróżnienia był prezesem Polskiej Akademii Nauk, członkiem Rady Fundacji Kronenberga, wybitnym polskim historykiem o międzynarodowej sławie. Nagroda przyznawana jest za wybitne osiągnięcia, mające na celu ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego. Jej wysokość to 50 tys. zł.
Rok Rejewskiego
BYDGOSZCZ 12 lutego na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego zorganizowano sympozjum popularnonaukowe „Marian Rejewski – wielki bydgoszczanin, matematyk, kryptolog, czyli dlaczego warto zajmować się matematyką i kryptologią”, wpisujące się w obchody Roku Mariana Rejewskiego. Sylwetkę bohatera sympozjum przedstawił płk Jerzy Lelwic z Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy. Prof. Marek Wójtowicz z Instytutu Matematyki UKW opowiedział o ewolucji szyfrowania. Uczniowie bydgoskich szkół ponadgimnazjalnych wzięli też udział w praktycznych warsztatach z szyfrowania, które przeprowadzili studenci matematyki specjalności kryptologia z Koła Naukowego OMEGA na UKW. Marian Rejewski przyczynił się do rozpracowania Enigmy – niemieckiej maszyny szyfrującej. Wraz z kolegami ze studiów, Różyckim i Zygalskim, opracował techniki umożliwiające regularne odczytywanie niemieckich szyfrogramów. Wkład Rejewskiego w złamanie kodu Enigmy polegał na opracowaniu katalogu kart i cyklometru, a po zmianie sposobu kodowania w 1938 r. zaprojektowaniu bomby kryptologicznej. Dopiero w 1967 r. Rejewski ujawnił swój udział w złamaniu szyfru Enigmy i napisał wspomnienia, które zdeponował w ówczesnym Wojskowym Instytucie Historycznym. Na początku lat 70. ujawniono po raz pierwszy informację o udziale Polaków w rozszyfrowaniu Enigmy.
Udana Uniwersjada biało-czerwonych
WARSZAWA Podczas XXVII Zimowej Uniwersjady w Strbskim Plesie i Granadzie Polacy wywalczyli 10 medali (2 złote, 4 srebrne i 4 brązowe). Dwa złote krążki zdobył kombinator norweski Adam Cieślar (WSEwS Warszawa/ KS Wisła) – start indywidualny i masowy. Srebro wywalczyli: biegaczka Ewelina Marcisz (na fot.; AWF Kraków/ MKS Halicz Ustrzyki Dolne) – sprint techniką dowolną, Karolina Chrapek (AWF Katowice/ AZS AWF Katowice) – supergigant i Sabina Majerczyk (AWF Katowice/ LKS Poroniec Poronin) – slalom gigant, a także snowboardzista Paweł Janosz (SWPS Poznań/ KS Ski Test Kraków) – slopestyle. Brązowe krążki do Polski przywieźli: Szczepan Kupczak (AWF Katowice/ AZS AWF Katowice) – kombinacja norweska, start indywidualny; Mateusz Wantulok (AWF Katowice/ AZS AWF Katowice) – kombinacja norweska, start masowy; Ewelina Marcisz (AWF Kraków/ MKS Halicz Ustrzyki Dolne) – biegi narciarskie, 15 km techniką dowolną i Andrzej Zapotoczny (PPWSZ Nowy Targ/ AZS Zakopane), Stanisław Biela (AWF Katowice/ UKS Sołtysianie Stare Bystre) i Jakub Kot (AWF Kraków/ AZS Zakopane) – skoki narciarskie, konkurs drużynowy. W klasyfikacji medalowej Polacy zajęli 11. miejsce. Zwyciężyli Rosjanie, którzy wywalczyli 20 złotych, 18 srebrnych i brązowych medali.
„Polihymnia” z AWF
POZNAŃ Poznański Chór „Polihymnia” Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu – tak teraz brzmi nazwa chóru, nad którym mecenat objęła poznańska AWF. Porozumienie o współpracy podpisano 18 lutego . – Jesteśmy dumni, że możemy poszczycić się współpracą z profesjonalnym chórem. Działalność Akademii to nie tylko dydaktyka i promowanie aktywności fizycznej, ale także umożliwienie studentom i pracownikom realizacji ich pasji, także muzycznych – powiedział rektor AWF, prof. Jerzy Smorawiński. Poznański Chór Polihymnia powstał w 1983 r. z inicjatywy prof. Janusza Dzięcioła, ówczesnego prorektora Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu. Obecnie chórem dyryguje jego syn, dr hab. Tomasz Dzięcioł, który jest adiunktem na AMuz. Członkami chóru są przedstawiciele różnych zawodów: finansiści, tłumacze, nauczyciele, przedsiębiorcy budowlani i inżynierowie rolnictwa. Ponad 30 osób dwa razy w tygodniu spotyka się na próbach w budynku AWF. „Polihymnia” prowadzi działalność koncertową na terenie kraju i za granicą. Zespół występował w Austrii, Belgii, Czechach, Hiszpanii, Holandii, Norwegii, Rosji, na Węgrzech i na Litwie, zyskując pochlebne recenzje i nagrody na konkursach. W repertuarze chóru znajduje się około 300 pozycji z różnych epok, od średniowiecza do współczesności. Współpracując z Państwową Filharmonią w Poznaniu, Studencką Orkiestrą Kameralną w Poznaniu oraz Sinfoniettą Bydgoską chór wykonał takie utwory jak: Requiem , Missa brevis D-dur W.A. Mozarta, IX Symfonia L. van Beethovena, Completorium G.G. Gorczyckiego, Samson G.F. Haendla, Victoria W. Kilara, Missa D-dur O. Nicolai, Quo Vadis F. Nowowiejskiego, Carmina Burana C. Orffa, Symfonia Psalmów I. Strawińskiego, Veni Creator K. Szymanowskiego. „Polihymnia” od lat pomaga młodym adeptom sztuki muzycznej w nauce dyrygowania i występuje na koncertach dyplomowych w Akademii Muzycznej.
Tokyo University of Science President Award
SZCZECIN/TOKYO 19 lutego w Tokio prof. Antoni. W. Morawski z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie odebrał „Tokyo University of Science President Award” za prace badawczo-rozwojowe związane z fotokatalitycznymi nanomateriałami na bazie ditlenku tytanu. W ramach pobytu w Tokio prof. Morawski wygłosił serię wykładów związanych z nano-ditlenkiem tytanu stosowanym w różnych technologiach inżynierii środowiska, które rozwijane są w Instytucie Technologii Chemicznej Nieorganicznej i Inżynierii Środowiska, Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej ZUT. Przedstawił możliwości zastosowania wyników badań do produkcji farb fotokatalitycznych (już wdrożonych w skali przemysłowej przez firmę „Pigment” ze Szczecina), fotoaktywnych cementów i betonów oraz gipsów budowlanych; do usuwania alfa-benzopierenu z powietrza w dużych aglomeracjach miejskich oraz w technologii łączącej procesy fotokatalityczne z procesami membranowymi do oczyszczania wód i ścieków. Tokio University of Science jest jednym z najstarszych prywatnych uniwersytetów w Japonii (ustanowiony w 1881 r.). Aktualnie TUS zatrudnia ok. 1900 osób, łącznie z pracownikami projektowymi, i na 11 wydziałach kształci ok. 22 tys. studentów. /Stanisław Heropolitański, fot/
Doktorat h.c. – prof. J.G. Fujimoto
TORUŃ 19 lutego doktorat honoris causa UMK otrzymał prof. James G. Fujimoto z Massachusetts Institute of Technology (USA), wybitny specjalista w dziedzinie tomografii optycznej. Prof. Fujimoto uzyskał w MIT stopnie BSc (1979), MSc (1981) i PhD (1984), a od 1985 r. prowadzi badania w Laboratorium Badawczym Elektroniki Wydziału Elektrotechniki i Informatyki MIT. W r. 2012 otrzymał prestiżową profesurę Elihu Thomsona. Zainteresowania badawcze prof. Fujimoto obejmują laserową technologię femtosekundową i biomedyczne obrazowanie optyczne. Jego zespół zaproponował, rozwinął i wdrożył optyczną tomografię OCT i zastosował technologię OCT do klinicznych badań okulistycznych. Obecnie jest to standardowa metoda obrazowania oka, przydatna do wykrywania i monitorowania postępu i leczenia chorób, takich jak jaskra, retinopatia cukrzycowa i zwyrodnienie plamki żółtej, z której każdego roku korzysta ok. 20-30 mln pacjentów. Wraz z Ericem Swansonem prof. Fujimoto był współzałożycielem firmy Advanced Ophthalmic Devices, która doprowadziła do komercjalizacji urządzenia OCT do obrazowania okulistycznego, a następnie została kupiona przez Carl Zeiss Meditec. Był również współzałożycielem Light Lab Imaging, która opracowała w 1998 r. układ OCT do badań naczyniowych. Firma ta została przejęta przez Goodman Ltd & St. Jude Medical. Wśród uczniów prof. Fujimoto są pracownicy UMK: prof. Maciej Wojtkowski, dr Ireneusz Grulkowski i dr Iwona Gorczyńska. Prof. Fujimoto jest laureatem wielu prestiżowych nagród i wyróżnień, m.in.: Discover Magazine Award, Rank Prize in Optoelectronics, Zeiss Research Award oraz Champalimaud Vision Prize. Jest członkiem National Academy of Engineering, American Academy of Arts and Sciences i Narodowej Akademii Nauk.
Convallaria Copernicana
TORUŃ 19 lutego , w trakcie obchodów Święta Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, emerytowanemu pracownikowi UMK, prof. Andrzejowi K. Tomczakowi, znakomitemu archiwiście i znawcy historii nowożytnej wręczono szczególne wyróżnienie uniwersyteckie Convallaria Copernicana. Prof. Tomczak jest historykiem i archiwistą. Z jego inicjatywy Instytut Historii UMK, jako jedyny w Polsce, został przekształcony w Instytut Historii i Archiwistyki. Jest członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Był współtwórcą Światowego Związku Żołnierzy AK. Zasiada w Radzie Naukowej Archiwum PAN, jest członkiem Rady Naukowej Instytutu Historii Nauki PAN. Podstawę jego liczącego ok. 400 pozycji, dorobku badawczego stanowią prace z zakresu archiwistyki. Zarys dziejów archiwów polskich uważany jest za jedno z najważniejszych archiwoznawczych kompendiów. W jego bibliografii znajdują się również liczne opracowania odnoszące się do dziejów Rzeczypospolitej w XVI i XVII stuleciu, studia nad dziejami kartografii i geografii historycznej oraz prace źródłoznawcze i edytorskie. Wypromował 8 doktorów i ponad 150 magistrów. Jest doktorem honoris causa Uniwersytetu Szczecińskiego.
Tytuł honorowego profesora UMK
TORUŃ W tym roku z okazji jubileuszu 70-lecia UMK po raz pierwszy przyznał tytuły profesora honorowego pracownikom szczególnie zasłużonym dla uczelni oraz tytuły Ambasadora UMK, którym honorowani są wybitni absolwenci, wspierający uniwersytet i dbający o jego dobre imię. Tytuł honorowego profesora UMK nadano podczas tegorocznego Święta Uniwersytetu emerytowanym profesorom UMK: Andrzejowi Kusowi z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, Ryszardowi Łaszewskiemu z Wydziału Prawa i Administracji oraz Włodzimierzowi Wincławskiemu z Wydziału Humanistycznego. Tytułem Ambasadora UMK zostali uhonorowani: Piotr Całbecki, Michał Jagodziński, Grzegorz Karpiński, Janina Ochojska, Zbigniew Ostrowski, Stanisław Rakowicz, Anna Sobecka, Wojciech Sobieszak, Janusz Leon Wiśniewski, Maciej Wiśniewski, Tomasz Zaboklicki, Michał Zaleski.
Profesor honorowy - T.Citko
BIAŁYSTOK 19 lutego prof. inż. Tadeusz Citko otrzymał tytuł profesora honorowego Politechniki Białostockiej. Uczony związany jest z uczelnią od 1970 roku. Przez trzy kadencje pełnił funkcję rektora PB. Prof. Citko pracuje w Katedrze Energoelektroniki i Napędów Elektrycznych Wydziału Elektrycznego PB. Głównymi obszarami zainteresowań badawczych prof. T. Citki są bezpośrednie przemienniki częstotliwości oraz tranzystorowe przekształtniki rezonansowe. Prowadzi on też badania dotyczące zastosowań przekształtników w napędzie elektrycznym i energetyce oraz wykorzystywania przekształtników przy zasilaniu z odnawialnych źródeł energii. Prof. Citko współpracuje też z przemysłem. Najważniejsze jego projekty na rzecz gospodarki to: zmodernizowanie, wdrożenie i serwisowanie systemu programowania, sterowania i kontroli zespołu napędowego wirówki przeciążeniowej do badania pilotów w Instytucie Medycyny Lotniczej w Warszawie; uruchomienie systemu pomiarów i kontroli w linii produkcji świetlówek w Zakładach Wytwórczych Lamp Elektrycznych w Warszawie; wdrożenie kilku układów napędowych w maszynach włókienniczych w zakładach Wyrobów Runowych „Biruna” w Białymstoku. Obecnie z firmą TRUMPF Huettinger realizuje projekt „Wysokosprawny przekształtnik rezonansowy DC-DC do zasilaczy plazmowych”, finansowany w ramach Programu NCBiR - INNOTECH (ścieżka In-Tech). /dorota sawicka/fot/
Podwójne dyplomy z architektury
NYSA Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie i Branderburgische Technische Universität (dawniej Hochschule Lausitz) od 2008 r. realizują wspólnie program dwunarodowego, polsko-niemieckiego kierunku studiów architektura i podwójnych dyplomów. Tok dwujęzycznego kształcenia jest realizowany w ten sposób, że studenci nyskiej PWSZ dwa semestry (semestr IV i V) oraz trzy miesięczne praktyki zawodowe odbywają w Niemczech. Podobnie dzieje się w przypadku studentów niemieckich, którzy przyjeżdżają na studia do Nysy w semestrze V i VI. Absolwenci posługujący się podwójnym dyplomem mogą pracować na terenie obu krajów, jak również podjąć studia magisterskie na wybranej uczelni w Polsce lub w Niemczech. Ostatnie podwójne dyplomy studenci z Instytutu Architektury i Urbanistyki PWSZ w Nysie obronili 19 lutego (na fot.).
Doktorat h.c. – prof. J.C. Joerden
POZNAŃ . 20 lutego prof. Jan C. Joerden został doktorem honorowym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Jest on specjalistą z zakresu prawa karnego, międzynarodowego prawa karnego, prawa karnego porównawczego i filozofii prawa. Jego zainteresowania badawcze dotyczą: prawa medycznego, medycznego prawa karnego, etyki medycznej, prawa karnego i filozofii prawa, etyki i prawa, prawa i zwyczajów, filozoficznych aspektów dyskryminacji, etycznych aspektów altruizmu czy prawnej ochrony zwierząt. Jan C. Joerden jest profesorem na Uniwersytecie Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Był prorektorem tej uczelni ds. struktury, planowania i finansów, a następnie ds. Collegium Polonicum w Słubicach. Był też członkiem Komisji Stałej – kierowniczego gremium Collegium Polonicum. Przewodniczy Senatowi Akademickiemu Uniwersytetu Viadrina. Kieruje interdyscyplinarnym Centrum Etyki Medycznej tej uczelni. Jego dorobek naukowy obejmuje ponad 200 prac.
Angelus dla prof. Kłoczowskiego
LUBLIN 22 lutego prof. Jerzy Kłoczowski, jeden z najwybitniejszych polskich historyków, emerytowany wykładowca Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, który w grudniu 2014 r. obchodził jubileusz 90-lecia urodzin, został uhonorowany nagrodą Angelus w kategorii „Dzieło życia”. Prof. Kłoczowski jest tez twórcą Instytutu Europy Środkowowschodniej. Angelus Lubelski to inicjatywa Duszpasterstw Środowisk Twórczych, nawiązująca do Angelusa Bronowickiego. Wyróżnienie po raz pierwszy przyznano na rok przed ustanowieniem nagrody o podobnej nazwie – wrocławskiej Nagrody Literackiej Europy Środkowej „Angelus”. Ideą nagrody jest „promocja ludzi i postaw, którzy żyją dla innych, niosą pomoc i radość słabszym, swoją postawą przywracając nadzieję i szacunek dla każdego człowieka”. Statuetkę Angelusa, przedstawiającą uskrzydloną sylwetkę pochylonego człowieka zaprojektował Andrzej Widelski. Lubelskie Angelusy zostały przyznane w tym roku po raz 10.
Studentka Ida
WARSZAWA Agata Trzebuchowska, odtwórczyni tytułowej roli w nagrodzonej Oskarem Idzie , studiuje na Międzyobszarowych Indywidualnych Studiach Humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Pracę licencjacką pisała z problematyki teatru w kulturze. Została zauważona w kawiarni „Relaks” przez reżyserkę Małgorzatę Szumowską. Wygrała casting i tak wkroczyła na plan filmowy Pawła Pawlikowskiego, a potem na czerwony dywan w Dolby Theatre w Hollywood. Ida Pawła Pawlikowskiego otrzymała Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny. Za najlepszą rolę kobiecą odtwórczyni głównej roli dostała nagrodę na forum w Zadarze i na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Była nominowana do Europejskich Nagród Filmowych w kategorii aktorka i polskich Orłów w kategorii odkrycie roku. Twórcy polskiego filmu otrzymali Europejskie Nagrody Filmowe i statuetki w Londynie i Nowym Jorku, nagrodę Goya oraz nominację do Złotych Globów.
Stypendia Polfarmy
WARSZAWA Naukowa Fundacja Polpharmy rozstrzygnęła V edycję konkursu na program stypendialny dla młodych naukowców, uczestników studiów doktoranckich uczelni medycznych i Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Laureatami zostali: Jakub Antoniewicz (Gdański Uniwersytet Medyczny, Katedra Histologii), Kamil Bojarczuk (Warszawski Uniwersytet Medyczny, Centrum Biostruktury, Zakład Immunologii), Piotr Garbacki (Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Wydział Farmaceutyczny, Katedra i Zakład Chemii), Marcin Magierowski (Collegium Medicum UJ, Wydział Lekarski Katedra Fizjologii), Tomasz Powrózek (Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Wydział Lekarski, Pracownia Immunologii I Genetyki), Ewa Rojczyk-Gołębiewska (Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Wydział Lekarski, Zakład Histologii), Maciej Sałaga (Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Wydział Lekarski, Zakład Biochemii), Nadia Sawicka-Gutaj (Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Wydział Lekarski II, Klinika i Katedra Endokrynologii), Artur Wnorowski (Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Wydział Farmaceutyczny, Zakład Biofarmacji), Marta Zielińska (Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Wydział Lekarski, Zakład Biochemii). Laureaci otrzymają stypendia naukowe w wysokości 10 tys. zł każde. W przeprowadzonych już pięciu konkursach przyznano 37 stypendiów o łącznej wartości 370 tys. zł.
30 under 30
WARSZAWA Natalia Szemis, studentka dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego (specjalność fotografia prasowa, reklamowa i wydawnicza) jako jedyna z Polski znalazła się wśród 30 najlepszych fotografów młodego pokolenia z całego świata. Konkurs „30 under 30”, w którym brała udział, organizowany jest przez Agencję Magnum Photos i The Photography Show. Laureatka fotografuje głównie ludzi. Na konkurs przygotowała dwa reportaże. Tym wyróżnionym zostały zdjęcia zatytułowane Imaginarium . – To opowieść o świecie dzieci niewidomych i tych z zaburzeniami widzenia. Poprosiłam je, żeby wyobraziły sobie, jak same wyglądają. W odpowiedzi otrzymałam niesamowite autoportrety – mówi Natalia Szemis. Obok siebie można zobaczyć zdjęcia portretowe dzieci i ich rysunki. Druga historia, którą zaprezentowała studentka, opowiada o 62-letnim nauczycielu wychowania fizycznego przechodzącym właśnie na emeryturę.
Nagroda im. Musiała
KRAKÓW Emerytowany pracownik Wydziału Filozofii, ks. dr Romuald Jakub Weksler-Waszkinel, został laureatem Nagrody im. Ks. Stanisława Musiała za rok 2014. Filozofa nagrodzono za całokształt twórczości na rzecz dialogu i pojednania polsko-żydowskiego. Laureatką nagrody została również zasłużona prawniczka Zofia Radzikowska za działalność społeczną w duchu dialogu chrześcijańsko-żydowskiego. Nagrodę im. Ks. Stanisława Musiała ustanowił Klub Chrześcijan i Żydów Przymierze, a jej fundatorami są rektor UJ, prezydent Krakowa i Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie. Patronuje jej ks. Stanisław Musiał, jezuita, rzecznik dialogu chrześcijańsko-żydowskiego i polsko-żydowskiego, wieloletni redaktor „Tygodnika Powszechnego”.
Nagroda ks. bp. R. Andrzejewskiego
WARSZAWA Prof. Alojzy Szymański, rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie został wyróżniony Nagrodą im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego. Honorowane są niż osoby szczególnie zasłużone w pracy na rzecz środowisk wiejskich, rozwoju kulturalnego i gospodarczego wsi. Uroczystość wręczenia nagrody, której patronem jest długoletni Krajowy Duszpasterz Rolników odbyła się 26 lutego w siedzibie Konferencji Episkopatu Polski. Kapituła doceniła konsekwentne kierowanie przez laureata wspólnotą uczelnianą w duchu poszanowania tradycji nakazującej troskę o rozwój wsi, poprzez wspieranie gospodarstw rodzinnych i budzenie miłości do polskiej ziemi. Wysoko oceniono wyznawaną przez prof. Szymańskiego zasadę, że wiedza, intelekt i postawa moralna winny być w SGGW najwyższymi wartościami. Kapituła uznała także szczególny wkład uczonego w rozwój i modernizację uczelni. Jak podkreślono w postanowieniu Kapituły, SGGW obchodzi jubileusz 200 lat istnienia, a nagroda dla jej Rektora, prof. dr. hab. Alojzego Szymańskiego, jest także symbolicznym oddaniem honoru kadrze naukowej i całej społeczności uczelnianej.
Genius Universitatis 2015
WARSZAWA Jabłko z logo uczelni przyrodniczej, kampania prasowa oparta na autorytecie znanych wykładowców, brawurowy fanpage uczelniany, wzorcowa promocja międzynarodowa, przyjazny dla użytkowników serwis rekrutacyjny, „uśmiechnięte” hasła promujące kierunki studiów - oto zdobywcy statuetek Genius Universitatis 2015, konkursu na najbardziej kreatywną kampanię rekrutacyjną uczelni w roku akademickim 2014/15, zorganizowanego przez Fundacją Edukacyjną Perspektywy. Do rywalizacji zgłoszono 119 prac z 42 uczelni. Najlepszą reklamę prasową miała Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej; na dalszych miejscach znalazły się Akademia Górniczo-Hutnicza i Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu. W kategorii Instrument promocji międzynarodowej wygrał Uniwersytet Śląski przed Politechniką Gdańską i Uczelnią Łazarskiego. Najlepszy gadżet promocyjny zrobił Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu przed AGH. Najlepszy fanpage uczelni ma Politechnika Warszawska przed Uniwersytetem Jagiellońskim i Politechniką Krakowską. Za rekrutacyjny serwis internetowy najwyżej oceniono Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie przed Uniwersytetem Łódzkim i Politechniką Wrocławską, która otrzymała też nagrodę specjalną za kreatywne hasła rekrutacyjne.
Współpraca: Białystok – Katarzyna Diedzik, Dorota Sawicka, Bydgoszcz – Małgorzata Jendryczka, Dąbrowa Górnicza – Magdalena Bracio, Gdańsk – Beata Czechowska-Derkacz, Ewa Hope, Kielce – Kamil Dziewit, Kraków – Bartosz Dembiński, Mariusz Kopiejka, Adrian Ochalik, Łukasz Wspaniały, Lublin – Iwona Czajkowska-Deneka, Lidia Jaskuła, Nysa – Bartosz Bukała, Poznań – Mariola Kuroczycka, Przemysław Stanula, Rzeszów – Marta Olejnik, Szczecin – Stanisław Heropolitański, Świerk – Marek Sieczkowski, Toruń – Andrzej Kowalczyk, Anna Płaczek, Anna Supruniuk, Warszawa – Maciej Wadowski, Krzysztof Szwejk, Anna Wdowińska.