Dekada
Kiedy w maju 2005 roku Zgromadzenie Plenarne KRASP podjęło decyzję o uruchomieniu – wspólnie z Fundacją Edukacyjną „Perspektywy” – programu „Study in Poland”, w Polsce kształciło się 8829 studentów zagranicznych. Obecnie jest ich już ponad 40 tys. Podsumowując pierwszą dekadę realizacji programu należy stwierdzić z satysfakcją, że jego inicjatorzy trafnie odczytali wyzwania internacjonalizacji stojące przed polskim szkolnictwem wyższym i dalekowzrocznie sformułowali jego założenia. A także, co najważniejsze, wykazali się konsekwencją w jego realizacji.
Prawie pięciokrotny wzrost liczby zagranicznych studentów odzwierciedla skalę wysiłku polskich uczelni, ich partnerów społecznych oraz naszych służb dyplomatyczno-konsularnych w budowaniu silnego brandu polskiego szkolnictwa wyższego za granicą.
Mariaż KRASP i Fundacji Edukacyjnej „Perspektywy” powstał z braku alternatywy. W rozmowach z wieloma rektorami wyłaniała się pilna potrzeba koordynacji działań polskich uczelni za granicą. Zwłaszcza, że KRASP miał już własne doświadczenia w tym zakresie (wydawał m.in. informator How to study in Poland in English Language? ), a „Perspektywy” zorganizowały już wcześniej kilka udanych prezentacji polskich uczelni za granicą.
Pierwszy rok prowadzenia programu (rok akad. 2005/06) wykazał, że wprawdzie prosta koordynacja działań sama w sobie daje efekty, ale nie pozwala na planowanie działań z kilkuletnim wyprzedzeniem. Dlatego w czerwcu 2007 roku podpisano „Porozumienie o ustanowieniu partnerstwa strategicznego” pomiędzy KRASP a Fundacją „Perspektywy” w zakresie zagranicznej promocji polskich uczelni. Postawiono wyraźne cele, ustalono zasady finansowe (uczelnie mają pełną autonomię w przystępowaniu do programu), a nadzór nad realizacją programu powierzono Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej KRASP).
Dla programu „Study in Poland” wybrano model sprawdzony w krajach zachodnich – tzw. agency consortium, w którym uczelnie powierzają prowadzenie części swoich działań niezależnej organizacji pozarządowej, działającej na zasadzie non-profit i cieszącej się zaufaniem wszystkich uczestników. Z satysfakcją stwierdzam, że rosnąca liczba uczestników programu – od 15 w roku 2006 do 61 obecnie – potwierdza sens i celowość tych działań. Staliśmy się swoistym katalizatorem umiędzynarodowienia w polskim szkolnictwie wyższym, jako że przyspieszamy procesy prowadzone przez zainteresowane wspólnymi działaniami uczelnie.
Podsumowując efekty wspólnego programu KRASP i „Perspektyw” chciałbym zwrócić uwagę na dwa elementy: „Study in Poland” to pierwszy w historii polskiego szkolnictwa wyższego zorganizowany wysiłek mający na celu skoordynowanie działań uczelni oraz podmiotów państwowych, samorządowych i pozarządowych na rzecz umiędzynarodowienia studiów w Polsce i promocji polskich uczelni za granicą. To zarazem jedna z odpowiedzi polskiego środowiska akademickiego na wyzwania związane z tworzeniem europejskiej przestrzeni szkolnictwa wyższego i jeden ze sposobów na sprostanie wyzwaniom globalizacyjnym.
Drugie – „Study in Poland” to uznana marka. Program jest znany w Polsce, ale zarazem rozpoznawany na świecie m.in. poprzez mocną obecność w Internecie i wspólne uczestnictwo najlepszych polskich uczelni i Fundacji „Perspektywy” na kluczowych międzynarodowych targach edukacyjnych i konferencjach.
Siłą programu jest jego integralny związek z Konferencją Rektorów Akademickich Szkół Polskich i najlepszymi uczelniami akademickimi w Polsce. Do sukcesu programu wielki wkład wnieśli kolejni przewodniczący konferencji, profesorowie: Franciszek Ziejka, Tadeusz Luty, Katarzyna Chałasińska-Macukow i Wiesław Banyś oraz odpowiadający w kolejnych kadencjach władz KRASP za sprawy międzynarodowe profesorowie Karol Musioł i Włodzimierz Nykiel, którzy dbali, aby kwestie umiędzynarodowienia były w centrum działań KRASP i wspierali „Study in Poland”.
My ze swojej strony z pełnym przekonaniem lobbujemy za działaniami KRASP, mającymi na celu doprowadzenie do szybkiego powołania w Polsce niezależnej Agencji Wymiany Akademickiej (mniejsza o przymiotnik z przodu). Choć bywa, że niektórzy próbują czasami łapać nas za nogawki...
Co dalej? Z analiz przeprowadzonych przez Fundację Edukacyjną „Perspektywy” wynika, że w 2020 roku dla prawidłowego rozwoju szkolnictwa wyższego potrzebnych będzie w Polsce co najmniej 100 tys. studentów obcokrajowców. Osiągnięcie tego celu wymaga wysiłków wszystkich partnerów umiędzynarodowienia: zainteresowanych resortów (przede wszystkim szkolnictwa wyższego, spraw zagranicznych i gospodarki), uczelni oraz konferencji rektorów i organizacji pozarządowych wspierających szkolnictwo wyższe. Pracy nikomu nie zabraknie. Również w programie „Study in Poland”. Czas przypomnieć żeglarskie zawołanie: „Wszystkie ręce na pokład!”.