Polska MOOC

W publicznych dyskusjach o polskiej edukacji często podnoszone są kwestie kształcenia przez całe życie. Z jednej strony, większość Polaków nie kształci się dalej po ukończeniu edukacji formalnej bądź czyni to w ograniczony i mało efektywny sposób. Z drugiej strony, na obecnym poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego tradycyjne formy nauczania przestają być wystarczające dla potrzeb kształcenia ustawicznego. Na świecie rośnie popularność Massive Open Online Courses (MOOCs). Kursy oferowane są zarówno przez najlepsze uczelnie, jak i firmy czy organizacje non-profit. Większość jest anglojęzyczna. Jako przykład można wskazać inicjatywę Massachusetts Institute of Technology i Uniwersytetu Harvarda – edX. To firma non-profit, w którą zaangażowało się blisko 30 uczelni. Coursea to firma for-profit założona przez Uniwersytety Princeton, Stanford i Duke, współpracująca z ponad 80 podmiotami. Przykładem inicjatywy samych profesorów i firm IT jest Udacity (współpracujące m.in. z Google).

MOOC jest odmianą zajęć edukacyjnych dostępnych on-line dla bardzo wielu użytkowników równocześnie. Charakterystyczna dla takich kursów jest interaktywna forma, w której prowadzący pełni rolę moderatora, zaś uczestnicy pracują w różnych wirtualnych grupach. MOOC wykorzystują krótkie filmy, animacje, teksty do czytania, testy on-line, zadania interaktywne oparte na zespołowym rozwiązywaniu problemów, media społecznościowe itp. Tematyka udostępnionych zajęć może być bardzo rozległa. Część z nich ma charakter akademicki, ale bardzo wiele jest przeznaczonych dla szerszej grupy odbiorców, w tym dzieci, młodzieży, ludzi aktywnych zawodowo, seniorów.

W Polsce, choć poszczególne uczelnie wykorzystują elementy kształcenia na odległość, nie udało się utworzyć oferty typu MOOC. Co więcej, dostęp do kursów bywa ograniczony, a ich jakość i atrakcyjność też jest różna. Przygotowanie oferty spełniającej wymagania MOOC jest kosztowne. Dlatego, aby upowszechnić wiedzę naukową oraz zaoferować Polakom atrakcyjne i wartościowe zajęcia edukacyjne, a także promować polską naukę i kulturę w świecie, potrzebne jest połączenie sił rodzimych uczelni, pojedynczych uczonych i wszystkich instytucji zaangażowanych w rozwój edukacji. Podczas październikowego posiedzenia Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich na Politechnice Gdańskiej z taką inicjatywą wystąpiła Fundacja Młodej Nauki (FMN). Doświadczenia zagraniczne przywołane przez FMN pokazują bowiem, że konieczna jest szeroka współpraca uczelni, naukowców, firm i organizacji pozarządowych, aby wartościowy projekt MOOC mógł dojść do skutku. Fundacja stawia sobie za cel uruchomienie pierwszego powszechnie dostępnego kursu na rodzimej platformie MOOC.edu.pl już w 2016 roku.