×

Serwis forumakademickie.pl wykorzystuje pliki cookies. Korzystając z naszej strony wyrażasz zgodę na wykorzystanie plików cookies w celach statystycznych. Jeżeli nie wyrażasz zgody - zmień ustawienia swojej przeglądarki internetowej.

Mówi prof. Krzysztof J. Stopka, dyrektor Muzeum UJ

Jak się nazywał UJ

Najstarsza oficjalna nazwa naszego uniwersytetu to Universitas studii generalis Cracoviensis (dosłownie: korporacja/zgromadzenie studium generalnego/uniwersytetu krakowskiego), co należałoby po prostu tłumaczyć Uniwersytet Krakowski. Taka nazwa figuruje na pieczęciach uniwersyteckich. Dopiero Komisja Edukacji Narodowej wprowadziła nową nazwę – Schola Princeps Regni Poloniae – Szkoła Główna Królestwa Polskiego. Po upadku państwa nazwa uczelni brzmiała: Szkoła Główna Krakowska. W 1805 roku Austriacy wprowadzili nazwę Krakauer Universitat (Uniwersytet Krakowski), która wszakże obowiązywała tylko do zajęcia Krakowa przez Księstwo Warszawskie w roku 1809. Odtąd do roku 1817/1818 używano znowu oficjalnie nazwy Szkoła Główna Krakowska. Dopiero od roku 1818 uniwersytet został przemianowany na Uniwersytet Jagielloński (po inkorporacji do Austrii C.K. UJ, do 1918 roku).

Inne nazwy (Gimnazjum Krakowskie, Akademia Krakowska) nie miały charakteru urzędowego. Spotyka się je jednak w źródłach. Zwłaszcza rozpowszechniona była nazwa Akademia Krakowska. Trzeba jednak pamiętać, że od drugiej połowy XVI wieku tak określano też inne uniwersytety. Czytamy bowiem o Akademii Paryskiej, Oksfordzkiej itd. Czyli „akademia” znaczyła tyle co „uniwersytet”, podobnie jak wcześniej „studium generalne” (studium generalne).

Wydaje mi się, że pisząc o uniwersytecie na przestrzeni dziejów powinno się używać nazwy „Uniwersytet Krakowski”. Uniwersytetu „Jagiellońskiego” nie mógł założyć Kazimierz Wielki, bo Jagiellonowie panowali po Piastach. „Akademia” ma dobre poświadczenie źródłowe, ale używanie jej dziś prowadzi do nieporozumień. Podobno na anglojęzycznych portalach można wyczytać, że Karol IV założył uniwersytet w Pradze, a w Krakowie król Kazimierz – akademię (co sugeruje dziś, że instytucję wyłącznie badawczą). 