…w Lublinie

W dniach 9-10 kwietnia w Lublinie odbyły się drugie Dni Narodowego Centrum Nauki. Rozpoczęło je specjalne posiedzenie Rady NCN, na które zaproszono rektorów uczelni lubelskich i z sąsiadujących województw. Omawiano nie tylko problemy związane ze składaniem wniosków grantowych i ich rozpatrywaniem, ale także kwestię przeznaczenia na finansowanie badań podstawowych części funduszy z Horyzontu 2020 (więcej w wypowiedzi prof. M. Karońskiego).

W ciągu trzech lat działalności NCN sfinansowało 195 grantów złożonych przez podmioty naukowe z woj. lubelskiego, przeznaczając na to kwotę prawie 52 mln zł. W samym tylko roku 2013 było to 75 projektów o wartości prawie 27 mln zł. Niestety, tylko 17 proc. wniosków złożonych przez naukowców z Lubelszczyzny uzyskało finansowanie. To znacznie poniżej średniej krajowej, która wynosi 23 proc. Lubelszczyzna nie jest zatem potęgą grantową, choć nie wlecze się też w ogonie. „Grantowymi pustyniami” były w 2013 r. województwa świętokrzyskie, opolskie, lubuskie i podkarpackie, co z pewnością wiąże się z małym nasyceniem tych obszarów jednostkami naukowymi.

Największym grantobiorcą na Lubelszczyźnie jest UMCS, który uzyskał z NCN 70 grantów o wartości prawie 20 mln zł. KUL wraz z Towarzystwem Naukowym KUL uzyskał 44 granty, Uniwersytet Medyczny – 14, Politechnika Lubelska – 13, Uniwersytet Przyrodniczy – 9. Znakomitymi wynikami mogą pochwalić się instytuty naukowe: Państwowy Instytut Weterynaryjny – 16 grantów, Instytut Agrofizyki PAN – 11, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – 8, a Instytuty Medycyny Wsi – 7. Jeden grant o wartości 1,5 ml zł uzyskał też Instytut Europy Środkowowschodniej. Granty instytutów opiewały na dość wysokie kwoty i stanowiły znaczący wkład do budżetu tych placówek. Warto odnotować też uzyskanie grantów przez niepubliczną Wyższą Szkołę Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie oraz Państwową Szkołę Wyższą im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej.

Pierwszego dnia na UMCS odbyły się prezentacje projektów, finansowanych z grantów NCN. Trzy spośród ośmiu wystąpień należały do laureatów z Lublina. Tematem prezentacji mgr. Dariusza Zapały z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II, laureata konkursu ETIUDA, był wpływ wybranych własności treningu neurofeedback na efektywność kontroli fal sensomotorycznych w interfejsach typu mózg-komputer. Dr Anita Lorenc z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej przedstawiła badania nad współczesną wymową polską z wykorzystaniem trójwymiarowej artykulografii elektromagnetycznej, realizowane w ramach konkursu SONATA BIS. Prof. Jacek Roliński z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, laureat konkursu OPUS, zaprezentował problematykę immunizacji antygenami Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae oraz wirusa grypy na wybrane parametry układu odpornościowego chorych na chłoniaki nieziarnicze.

Kolejny dzień miał charakter szkoleniowy. W warsztatach dla pracowników administracji jednostek naukowych, którzy pomagają naukowcom-wnioskodawcom w dopełnieniu formalności niezbędnych do przyjęcia przez NCN wniosku grantowego, wzięło udział ok. 400 uczestników z całej Polski. Przedstawiciele NCN podpowiadali, w jaki sposób wypełnić wniosek w systemie OSF, jak skonstruować plan badań i kosztorys, jakie są dopuszczalne formy zatrudnienia w projekcie, jakie mogą występować w nim kategorie kosztów. Omówiono również proces podpisywania umów dla projektów zakwalifikowanych do finansowania oraz kwestie związane z obsługą projektów, takie jak aneksowanie umów, przygotowanie raportów, kontrola realizacji oraz płatności.

Na KUL-u, PL oraz UM w Lublinie odbyły się spotkania informacyjne dla wnioskodawców zainteresowanych udziałem w konkursach NCN, poświęcone odpowiednio naukom humanistycznym, społecznym i o sztuce; ścisłym i technicznym oraz naukom o życiu.

Odbyło się też 17. seminarium Rady Młodych Naukowców z cyklu „Mechanizmy finansowania badań młodych naukowców w Polsce”. Profesorowie Michał Karoński i Krzysztof Nowak mówili o skierowanych do młodych badaczy konkursach NCN. Przedstawiciele Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych UE oraz Stowarzyszenia TOP500 Innovators omawiali inne możliwości finansowania badań prowadzonych przez młodych naukowców.

Lubelskie Dni NCN zostały zorganizowane we współpracy z uczelniami publicznymi Lublina oraz KUL-em.