Wydarzenia

Informatyczna brama

KATOWICE Otwarto Centrum Nowoczesnych Technologii Informatycznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Zaprojektowany w formie książki otwartej na uniwersytecki kampus budynek CNTI jest „informatyczną bramą” stolicy województwa. CNTI to pięć pięter naszpikowanych elektroniką. Na 7 tys. m2 blisko 800 osób będzie mogło w jednym czasie korzystać ze stacjonarnych i mobilnych stanowisk komputerowych. Zintegrowany system wideokonferencyjny umożliwi różne formuły prezentacji treści we wszystkich przestrzeniach obiektu. Laboratoria komputerowe będą wielofunkcyjne dzięki platformie umożliwiającej pracę „w chmurze”. W czytelni multimedialnej studenci i pracownicy uzyskają dostęp do zbiorów Bibliotek Wydziałowych oraz informacji elektronicznej i multimediów. Wart 47 mln zł budynek jest przyjazny dla użytkowników i środowiska.

Diacoustic Systems

SZCZECIN Diacoustic Systems to spółka, która wprowadzi na rynek technologię wytworzoną na Akademii Morskiej w Szczecinie – urządzenie do diagnostyki układów wtryskowych silników o zapłonie samoczynnym. Twórcą technologii jest dr hab. inż. Artur Bejger, pracownik Katedry Diagnostyki i Remontów Maszyn, prorektor uczelni. Innowacyjna metoda diagnostyczna ma zapewnić armatorom zachowanie sprawności układu napędowego jednostek pływających i realne oszczędności. Urządzenie dr. Bejgera rejestruje i analizuje zmianę częstotliwości sygnału związanego z układem wtryskowym silnika o zapłonie samoczynnym, pozwalając wykryć wadę układu zanim nastąpi jego poważne uszkodzenie. Umowę spółki podpisali prezesi Centrum Innowacji Akademii Morskiej w Szczecinie sp. z o.o. oraz Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości, która zainwestuje w przedsięwzięcie środki z Funduszu Kapitału Zalążkowego POMERANUS SEED. To pierwsza spółka tego typu powołana z wykorzystaniem Centrum Innowacji AM.

Rozdzielili bliźnięta syjamskie

WARSZAWA Powodzeniem zakończyła się pierwsza w Polsce operacja rozdzielenia bliźniąt syjamskich, którą 30 stycznia przeprowadzili specjaliści z Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Bliźnięta urodziły się w prowadzonym przez prof. Mirosława Wielgosia Uniwersyteckim Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka WUM. U obu chłopców występowała wada rozwojowa w postaci przepukliny pępkowej i tymi właśnie przepuklinami byli połączeni. Poprzez to połączenie przechodziła wspólna pętla jelitowa. Ewenementem było także to, że ciąża była dwuowodniowa, a nie jednoowodniowa. Nieprawidłowość została wykryta prenatalnie badaniem ultrasonograficznym. Ciążę udało się doprowadzić do końca 34. tygodnia i zakończono ją cesarskim cięciem. Chłopcy, Jan i Dawid, urodzili się w dobrym stanie ogólnym i ważyli po porodzie 4715 g. Parę godzin później byli poddani operacji rozdzielenia. Chłopcy funkcjonują osobno i pozostaną teraz pod obserwacją specjalistów. Ośmioosobowym zespołem chirurgów kierował kierownik Kliniki Chirurgii Dziecięcej, prof. Andrzej Kamiński.

Uniwersyteckie grono

KRAKÓW Uniwersytet Rolniczy w Krakowie pozazdrościł Uniwersytetowi Jagiellońskiemu własnego wina. Winnica „Garlicki Lamus” mieści się w Garlicy Murowanej, na terenie Stacji Doświadczalnej Katedry Sadownictwa i Pszczelnictwa Wydziału Ogrodniczego UR. Jej początki sięgają roku 2007, kiedy posadzono pierwsze sadzonki. Wiosną 2008 r. winnica została powiększona do 1 ha powierzchni, na której rośnie prawie 3 tys. sztuk winorośli. Większą cześć krzewów stanowią odmiany na wina białe, są to: Muskat Odesski, Seyval Blanc, Bianca, Aurora, Sibera, Hibernal, Johaniter oraz Solaris. W uprawie znajduje się także polska odmiana winorośli – Jutrzenka, wyhodowana w winnicy Golesz przez Romana Myśliwca. Na wina czerwone uprawiane są odmiany: Regent, Rondo, Mareschal Foch, Leon Millot, Swensonred. Niedawno rozstrzygnięto konkurs na nazwę wina uniwersyteckiego. Zaproponowano 350 nazw, nawiązujących do nazwy uniwersytetu i akademickich tradycji Krakowa. Autorem zwycięskiej propozycji – „Uniwersyteckie grono” – jest Michał Tymich, absolwent Wydziału Inżynierii Środowiska i Geodezji UR, który w nagrodę otrzyma skrzynkę wina uniwersyteckiego. Powstaje ono w winiarni przy al. 29 Listopada, gdzie odbywa się nie tylko przerób winogron, ale także prowadzone są zajęcia dydaktyczne z zakresu enologii. Na Wydziale Technologii Żywności w Katedrze Technologii Fermentacji i Mikrobiologii Technicznej już od ok. 40 lat prowadzone są badania i zajęcia dydaktyczne z zakresu enologii, jak również innych napojów alkoholowych.

Nauka bez granic

WARSZAWA 3 lutego na Uniwersytecie Warszawskim przedstawiciele Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich spotkali się z dr Liane Hentschke, dyrektor ds. współpracy międzynarodowej Krajowej Rady Rozwoju Naukowego i Technologicznego Federalnej Republiki Brazylii (CNPq) – agencji wykonawczej ds. brazylijskiego programu stypendialnego „Nauka bez granic”. W umowie zawartej pomiędzy KRASP a CNPq znalazł się punkt mówiący o tym, że polscy młodzi naukowcy z uczelni należących do KRASP będą mogli aplikować o stypendia w ramach Young Talents Fellowship to Brazil, a uznani naukowcy uczelni członkowskich KRASP – o Special Visiting Research Fellowship to Brazil. Przyjęto plan pracy na rzecz promocji działalności naukowej i technologicznej w ramach programu „Nauka bez granic”. Delegacja z Brazylii odwiedziła Uniwersytet Warszawski i Politechnikę Warszawską oraz spotkała się z przedstawicielami Uniwersytetu Jagiellońskiego i Politechniki Krakowskiej, a także z dyrekcją Narodowego Centrum Nauki.

Mikrobiologia w praktyce

SZCZECIN Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznały prawie 50 mln zł na staże dla studentów, które trafią do 17 uczelni w całej Polsce. Wśród nich znalazł się Uniwersytet Szczeciński z projektem Wydziału Biologii pn. „Mikrobiologia w praktyce”. Uczelnie, które otrzymały dofinansowanie, wspólnie z pracodawcami stworzą kompleksowy i nowoczesny program stażowy dla minimum 30 proc. studentów na danym kierunku studiów. Poza sfinansowaniem staży, pieniądze przeznaczyć można m.in. na zorganizowanie wykładów i zajęć z wybitnymi praktykami, zagraniczne wyjazdy studyjne dla studentów czy wzmocnienie oferty Akademickich Biur Karier. Wydział Biologii USz 980 tys. zł przeznaczy dla studentów kierunku mikrobiologia, którzy dzięki temu wezmą udział m.in. w stażach w profesjonalnych, komercyjnych laboratoriach, warsztatach z pracodawcami oraz wyjazdach studyjnych, które przygotują ich do pracy w laboratorium.

Dla inżynierów przyszłości

GDAŃSK Politechnika Gdańska rozpoczęła rozbudowę wydziałów Mechanicznego oraz Oceanotechniki i Okrętownictwa. Prace obejmą: nadbudowę budynku Wydziału Mechanicznego o jedną kondygnację, przebudowę Laboratorium Spawalnictwa oraz Obrabiarek i Procesów Technologicznych. W planie jest też przebudowa i adaptacja budynku Laboratorium Maszyn i Systemów Okrętowych Wydziału Oceanotechniki i Okrętownictwa. Wartość dofinansowania całego projektu „Stworzenie nowoczesnej infrastruktury technicznej dla realizacji programu kształcenia Inżynierów Przyszłości w Politechnice Gdańskiej” wynosi 67 mln zł. W jego ramach zrealizowano już Laboratorium 3D Wydziału Architektury, a w trakcie realizacji jest gmach Centrum Nauczania Matematyki i Kształcenia na Odległość. Wartość rozpoczynającej się inwestycji to 27 mln zł. Prace budowlane zakończą się w trzecim kwartale 2015 roku.

Laboratorium Drobnowidztwa i Drobnodziejstwa

WROCŁAW Na Politechnice Wrocławskiej otwarto nowe laboratorium, które kosztowało 6,5 mln zł. Naukowcy z Wydziału Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki będą w nim wytwarzać i badać nanostruktury. Pełna nazwa pracowni brzmi „Laboratorium wytwarzania i badania nanostruktur za pomocą zogniskowanych wiązek jonów i elektronów (FIB/SEM)”. Jednak jej pracownicy używają innej: „Laboratorium Drobnowidztwa i Drobnodziejstwa”, wymyślonej przez doktorantów Zakładu Metrologii Mikro– i Nanostruktur. Podczas poszukiwania nazwy dla mikroskopów sił atomowych Grzegorz Wielgoszewski odnalazł w Słowniku języka polskiego Samuela B. Lindego hasło „drobnowidz”, zdefiniowane jako „narzędzie do widzenia drobnych rzeczy, których samym okiem dojrzeć nie możem”. Druga część nazwy pojawiła się w momencie, gdy zakład wzbogacił się o mikroskop elektronowy zintegrowany z kolumną jonową, tzw. FIB, który umożliwia wykonywanie nanostruktur. – Stąd powstało drobnodziejstwo – tłumaczy Michał Świątkowski. Oprócz mikroskopu elektronowego/jonowego (FIB/SEM) w pracowni znajdują także m.in.: rentgenowski spektrometr (mikroanalizator powierzchni) oraz system do wzbudzania i pomiaru częstotliwości drgań wytwarzanych i badanych za pomocą wiązek jonów i elektronów układów MEMS/NEMS.

Uczelnie w sieci

WARSZAWA W tegorocznej edycji rankingu „Webometrics Ranking of World Universities 2013”, który obejmuje blisko 12 tys. szkół wyższych z całego świata, w pierwszym tysiącu uczelni, których aktywność jest najbardziej widoczna w sieci, znalazły się: Uniwersytet Warszawski (274. pozycja), Uniwersytet Jagielloński (328.), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (344.), Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie (384.) i Politechnika Warszawska (483.). W pierwszym tysiącu zmieściły się także: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (590.), Politechnika Wrocławska (593.), Politechnika Gdańska (610.), Uniwersytet Śląski w Katowicach (644.), Politechnika Śląska w Gliwicach (683.), Uniwersytet Wrocławski (701.) oraz Uniwersytet Łódzki (889.). Światowy Ranking Uczelni Webometrics jest przygotowywany dwa razy w roku przez Najwyższą Radę Badań Naukowych w Madrycie. Czołowe miejsca zajmują niezmiennie amerykańskie szkoły wyższe. W tej edycji rankingu najlepszy okazał się Uniwersytet Harvarda, wyprzedzając MIT oraz Uniwersytet Stanforda.

Nagroda Uphagena

GDAŃSK 7 lutego wręczono Nagrody Miasta Gdańska dla Młodych Naukowców im. Jana Uphagena. Laureatem w dziedzinie nauk ścisłych i technicznych został dr Marek Tobiszewski (na fot.) z Politechniki Gdańskiej. W dziedzinie nauk humanistycznych nagrodzono mgr. Piotra Kitowskiego z Uniwersytetu Gdańskiego. Nagrodę w wysokości 7 tys. zł dr Tobiszewski otrzymał za prace naukowo-badawcze z zakresu chemii i analityki środowiska. W swoich badaniach laureat zajmował się m.in. lotnymi związkami chlorowcoorganicznymi oraz tym, jak są one usuwane podczas poszczególnych etapów oczyszczania ścieków procesowych, wód drenażowych i opadowych w oczyszczalni ścieków. P. Kitowski ukończył historię i prawo na UG. Obecnie jest asystentem w Katedrze Historii Prawa Wydziału Prawa i Administracji. Przygotowuje pracę doktorską z zakresu historii prawa chełmińskiego na terenach dawnych Prus Królewskich w XVI-XVIII w. Zainteresowania badawcze koncentruje na średniowiecznych oraz wczesnonowożytnych systemach prawa.

Palmy Akademickie

WARSZAWA 10 lutego prof. Marek Krawczyk, rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, otrzymał tytuł Kawalera Orderu Palm Akademickich, przyznany przez Ministra Edukacji Narodowej Republiki Francji za zasługi dla kultury francuskiej. Prof. Krawczyk przebywał na stażach w klinikach chirurgii w Villejuif i Strasbourgu. Jest członkiem Francuskiej Akademii Chirurgicznej oraz Francuskiego Stowarzyszenia Chirurgicznego. Uczony stwierdził, że w dużej mierze chirurgia w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym jest wynikiem bardzo ścisłej, długoletniej współpracy z francuskimi chirurgami.

Skarb z sufitu

TORUŃ Wyjątkową kolekcję 77 szklanych negatywów, odnalezionych w Toruniu i poddanych konserwacji w Bibliotece Uniwersyteckiej przez Ilonę Miller, można oglądać na stronach Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej. Uczelnia otrzymała zbiór w darze od Adama Karpy. Skarb został znaleziony między warstwami sufitu podczas remontu jego kamienicy w 2011 r. Pozyskanie tak cennego nabytku dla badań regionu było możliwe dzięki zaangażowaniu Anny Zglińskiej, doktorantki z Wydziału Nauk Historycznych UMK i toruńskiego dziennikarza, Szymona Spandowskiego, autora blogu „Piąta strona świata”. Kolekcja składa się z portretów pozowanych osób prywatnych i żołnierzy, grupowych i pojedynczych, wykonanych w plenerze lub atelier fotograficznym w latach 1920-1939. Dom, w którym znaleziono fotografie, w XIX wieku należał do rodziny Jacobich, pionierów toruńskiej fotografii. W roku 1922 pradziad Adama Karpy kupił dom wraz z atelier od Emilii Jacobi.

Regionalizm i literatura

ZIELONA GÓRA Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego realizuje projekt pt. „Regionalizm w badaniach literackich – tradycja i nowe orientacje”. Celem projektu jest zbadanie tradycji badań regionalistycznych, rozpoznanie sytuacji regionalizmu w Polsce po 1989 r. i na tej podstawie opracowanie nowatorskiej, kompleksowej i interdyscyplinarnej koncepcji badań regionalnych. Dodatkowym efektem działań zespołu badawczego będzie zainicjowanie regionalnej komparatystyki jako dziedziny integrującej badania interdyscyplinarne w obszarze literaturoznawstwa. Prace badawcze nad regionalizmem w badaniach literackich zaplanowane zostały na lata 2014-2019. Projekt otrzymał dofinansowanie z Narodowego Centrum Nauki w kwocie 421 460 zł.

Transgraniczna wymiana doświadczeń

LUBLIN Zniesienie barier i rozszerzenie współpracy naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej to główne cele projektu „PL– NTU transgraniczna wymiana doświadczeń”, który realizowany jest przez Politechnikę Lubelską i Łucki Narodowy Techniczny Uniwersytet. Na studentów czekają szkolenia techniczne i językowe (j. angielski) oraz praktyki i płatne staże zawodowe. Pracownicy naukowi mogą liczyć na wspólne badania i publikacje. W celu integracji uczestników projektu ujęto w programie zajęcia z kultury i języka obu partnerów. Istotną częścią projektu jest utworzenie serwisu internetowego Portal Wymiany Wiedzy. Będzie on służył studentom oraz pracownikom naukowo-dydaktycznym PL i NTU np. do gromadzenia wiedzy, wymiany informacji czy zapisów na szkolenia. Wartość projektu to ponad 1 mln zł. Środki pochodzą z Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska Białoruś Ukraina 2007-2013.

Pionierska operacja wewnątrzmaciczna

WARSZAWA Lekarze z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przeprowadzili 17 lutego pierwszą w Polsce operację wewnątrzmaciczną u płodu z wrodzoną przepukliną przeponową. Zakończony sukcesem zabieg został wykonany w Uniwersyteckim Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka WUM przez Zespół I Katedry i Kliniki Ginekologii i Położnictwa kierowanej przez prof. Mirosława Wielgosia. Polegał na wszczepieniu specjalnego balonu do tchawicy płodu. Powoduje on, że płuca płodu, uciśnięte w tego typu wadzie przez narządy, przemieszczone z jamy brzusznej do klatki piersiowej, mogą się rozwijać. Takie postępowanie zdecydowanie poprawia rokowanie u dzieci urodzonych z tą wadą. Dotychczas pacjentki i ich nienarodzone dzieci zmuszone były wyjeżdżać za granicę na operacje, które finansował NFZ. Teraz jest w Polsce ośrodek, który będzie wykonywał tego typu zabiegi – mówi prof. Wielgoś. Pionierskiego zabiegu dokonał zespół w składzie: dr Przemysław Kosiński i prof. Mirosław Wielgoś, pod nadzorem prof. Jacques’a Jani z Brukseli.

NCN z DFG

KRAKÓW 19 lutego podpisano porozumienie o współpracy między Narodowym Centrum Nauki a Niemiecką Wspólnotą Badawczą (DFG). Jego celem jest organizacja wspólnego konkursu na projekty badawcze w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych. Konkurs zostanie ogłoszony w drugiej połowie 2014 r. Niemiecka Wspólnota Badawcza (Deutsche Forschungsgemeinschaft, DFG) jest organizacją grantową, finansującą badania podstawowe we wszystkich dyscyplinach naukowych. Jest to stowarzyszenie, w którego skład wchodzą niemieckie uniwersytety badawcze, instytucje i stowarzyszenia naukowe. DFG działa jako podmiot prawa prywatnego, a finansowane jest głównie ze środków krajów związkowych oraz rządu federalnego.

Morświny akustycznie

GDAŃSK/GDYNIA/HEL Naukowcy z helskiej Stacji Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego oraz z Oddziału Morskiego Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB w Gdyni, realizujący projekt SAMBAH, odczytali z podwodnych stacjonarnych detektorów nagrania dźwięków wydawanych przez morświny dla potrzeb rozpoznawania przestrzeni, namierzania ryb czy porozumiewania się. Badania pokazały, że morświny są obecne w dużej części Morza Bałtyckiego, a zasięg ich występowania dochodzi do Wysp Alandzkich. Rejonem o największym zagęszczeniu morświnów jest południowo–zachodnia część wód Danii. U południowych wybrzeży Szwecji i wzdłuż wybrzeży Niemiec odnotowano większą liczbę detekcji, niż u brzegów Polski i dalej na wschód. Projekt SAMBAH (Statyczny monitoring akustyczny bałtyckich morświnów) finansowany jest ze środków Unii Europejskiej LIFE+ oraz przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Morświn jest jednym z najmniejszych waleni uzębionych. Bałtycka populacja morświna uznana została w 2008 r. za krytycznie zagrożoną wyginięciem.

Doktorat h.c. – prof. J. Klamka

BIAŁYSTOK 20 lutego godność doktora honoris causa Politechniki Białostockiej otrzymał prof. inż. Jerzy Klamka z Politechniki Śląskiej w Gliwicach, specjalista w dziedzinie teorii sterowania i układów dynamicznych. Do jego osiągnięć należy m.in. sformułowanie kryteriów badania sterowalności dla układów dynamicznych z opóźnieniami oraz podanie warunków sterowalności dla układów dynamicznych o parametrach rozłożonych. Uczony opublikował blisko 400 prac naukowych, w tym 6 monografii. Prof. Klamka jest członkiem Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów. Należy do Polskiej Akademii Nauk. Pełni funkcję prezesa Oddziału PAN w Katowicach. Jest zastępcą dyrektora ds. naukowych Instytutu Informatyki Teoretycznej i Stosowanej PAN w Gliwicach. Kierował realizacją 10 projektów badawczych KBN i NCN. Uczony przyczynił się do rozwoju Wydziału Elektrycznego i Wydziału Mechanicznego PB.

Double Diploma

NYSA Ośmiu studentów Instytutu Architektury i Urbanistyki PWSZ w Nysie uzyskało podwójny dyplom w ramach programu Double Diploma, czyli polsko–niemieckiego kierunku studiów architektura, realizowanego we współpracy Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nysie i Branderburgische Technische Universitat (dawniej Hochschule Lausitz) w Chociebużu (Cottbus). W trakcie kształcenia żacy z PWSZ w Nysie realizują dwa semestry (semestr 4. i 5.) oraz trzymiesięczne praktyki zawodowe w Niemczech. Studenci niemieccy przyjeżdżają na studia do nyskiej PWSZ w semestrze 5. i 6. Żeby móc uczestniczyć w programie Double Diploma, studenci polscy muszą wykazać się potwierdzoną certyfikatem znajomością języka niemieckiego, a niemieccy języka polskiego.

Katedry EPB

POZNAŃ W Instytucie Genetyki Roślin Polskiej Akademii Nauk powstanie jedna z 11 katedr europejskiej przestrzeni badawczej, zajmująca się biologią roślin. Katedry EPB tworzone będą w krajach stowarzyszonych z 7. Programem Ramowym UE ze słabiej rozwiniętych regionów Europy. Po ocenie 111 wniosków KE postanowiła utworzyć 11 katedr EPB w: Uniwersytecie w Mons (Belgia) – efektywność energetyczna w miastach; Wydziale Weterynarii Uniwersytetu w Zagrzebiu (Chorwacja) – weterynaria molekularna; Uniwersytecie Masaryka (Czechy) – nauki przyrodnicze; Uniwersytecie Technicznym w Tallinnie (Estonia) – chemia i przetwarzanie biomasy; Maderskim Instytucie Technologii Interaktywnych Associação (Portugalia) – interakcje człowiek-komputer; Instytucie Nauk Jądrowych „Vinča” (Serbia) – nanotechnologia; Uniwersytecie Żylińskim (Słowacja) – systemy transportowe i technologie komunikacyjne; Instytucie Jozefa Stefana (Słowenia) – analiza żywności przy użyciu izotopów promieniotwórczych; Uniwersytecie w Las Palmas de Gran Canaria (Hiszpania) – akwakultura; Uniwersytecie w Falmouth (Wielka Brytania) – projektowanie gier komputerowych. Każda z wybranych jednostek otrzyma z UE dofinansowanie w wysokości do 2,4 mln euro – zapowiedziała europejska komisarz ds. badań, innowacji i nauki, Máire Geoghegan-Quinn. Kierownicy katedr zostaną wyłonieni w drodze otwartych międzynarodowych konkursów. W ramach Horyzontu 2020 powstaną kolejne katedry EPB.

Doktorat h.c. – prof. S. Kuś

RZESZÓW 20 lutego Politechnika Rzeszowska nadała tytuł doktora honoris causa prof. inż. Stanisławowi Kusiowi, wieloletniemu wykładowcy i rektorowi tej uczelni. Prof. Kuś jest przykładem uczonego – konstruktora, który umiał łączyć działalność naukową z praktyką. Po studiach na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej, równolegle pracował naukowo w tej uczelni i jako inżynier w warszawskich przedsiębiorstwach. Z Politechniką Rzeszowską związał się od 1976 roku jako profesor, kierownik Katedry Konstrukcji Budowlanych i przez trzy kadencje rektor. Trzykrotnie zasiadał w Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów, a także w Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego. Zaprojektował m.in. ROSiR i halę „Podpromie” w Rzeszowie, „Oliwię” w Gdańsku, Stadion Narodowy w Aleppo w Syrii, halę AWF i sztuczne lodowiska „Torwar” w Warszawie, „Spodek” w Katowicach, kryte pływalnie w Koninie i Zgorzelcu, hale sportowo-widowiskowe w Elblągu, Gorlicach, Tarnobrzegu, Grudziądzu i Ciechanowie.

INNO-EKO-TECH

BIAŁYSTOK 21 lutego podczas konferencji „Rozwój współpracy B+R w województwie podlaskim w aspekcie nowej perspektywy finansowej na lata 2014–2020”, wmurowano kamień węgielny pod obiekt Centrum INNO-EKO-TECH – innowacyjne centrum dydaktyczno–badawcze alternatywnych źródeł energii, budownictwa energooszczędnego i ochrony środowiska przy Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Białostockiej. W wyniku realizacji tego projektu wsparcie uzyska 36 laboratoriów i pracowni dydaktycznych. Powstanie 673 stanowisk badawczych, wyposażonych w nowoczesny sprzęt badawczo–pomiarowy. Inwestycja współfinansowana jest ze środków EFRR w ramach PO Infrastruktura i Środowisko. Jej koszt wyniesie 88 mln zł, z czego 87,7 mln zł stanowić będzie wkład unijny. Zakończenie budowy Centrum INNO-EKO-TECH zaplanowano na 25 września 2014 roku.

INOP w projektach 7.PR

POZNAŃ Zakończył się koordynowany przez Instytut Obróbki Plastycznej trzyletni projekt Nanomining „Rozwój i zastosowanie nowych nanokompozytowych materiałów otrzymanych w recyklingu metali szlachetnych”, realizowany w ramach 7. Programu Ramowego KE. Był to jeden z czterech projektów w pierwszym wspólnym konkursie Unii Europejskiej i Meksyku w ramach priorytetu „Adding Value to Mining at the Nanostructure level”. Obecnie INOP realizuje kolejne 3 projekty 7.PR, z których łączne dofinansowanie instytutu ze środków unijnych wyniesie prawie 1 mln euro. Pierwszy z nich to „Wprowadzanie cząstek smarów stałych na powierzchnie współpracujących tribologicznie części pracujących w podwyższonych temperaturach”. Celem kolejnego projektu – „Pilotażowa linia produkcyjna do wytwarzania wysoce innowacyjnych materiałów” – jest rozwój technologii wysokoenergetycznego mielenia kulowego (HEBM) oraz powiększenie istniejącej linii technologicznej do skali pilotażowej. Celem projektu „Innowacyjne sposoby postępowania w zakresie niekorzystnych reakcji immunologicznych na urządzenia biomedyczne, implanty i przeszczepiane tkanki” jest wytworzenie nowej, hipoalergicznej endoprotezy stawu biodrowego.

Medycyna z amerykańską akredytacją

OLSZTYN Wydział Nauk Medycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego dopiero w tym roku wypuści pierwszych absolwentów, a już został wpisany na listę ośrodków akredytowanych w USA, kształcących na kierunkach medycznych. W praktyce oznacza to, że młodzi Amerykanie będą mogli studiować w Olsztynie. Amerykańscy studenci będą mogli starać się o finansowanie studiów przez rząd USA na takich samych zasadach, jakby była to uczelnia amerykańska. Po zakończeniu studiów w Olsztynie będą mogli przystąpić do państwowego egzaminu lekarskiego w Stanach Zjednoczonych tak samo, jak ich koledzy, którzy zdobyli tytuł zawodowy na uczelni amerykańskiej. Po zdaniu egzaminu będą mogli rozpocząć praktykę lekarską. Wydział Nauk Medycznych utworzono w 2007 r. Od 2008 roku prowadzi studia na kierunku lekarskim, a od 2010 r. – studia anglojęzyczne. W 2011 r. Centralna Komisja s. Stopni i Tytułów przyznała Wydziałowi Nauk Medycznych UWM uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora nauk medycznych.

Profesorowie na boisku

POZNAŃ W dniach 22-23 lutego w hali sportowej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza na pierwszych, nieoficjalnych Mistrzostwach Polski Pracowników Szkół Wyższych w Piłce Siatkowej zmierzyło się 8 siatkarskich drużyn (80 zawodników oraz 4 zawodniczki) złożonych z pracowników szkół wyższych. Do stolicy Wielkopolski przyjechały ekipy politechnik: Rzeszowskiej, Łódzkiej, Gdańskiej i Akademii Górniczo-Hutniczej z Krakowa oraz Uniwersytetu Łódzkiego. Była też drużyna Akademii Wychowania Fizycznego z Poznania i 2 zespoły z UAM. Wśród zawodników byli prorektorzy Politechniki Łódzkiej – prof. Piotr Paneth oraz AWF Poznań – dr hab. Andrzej Wieczorek. W drużynach gospodarzy zagrali m.in. trener Andrzej Koziński oraz profesorowie Stanisław Sierpowski, Adam Lipowski, Włodzimierz Rączkowski i Andrzej Gałganek. W rozgrywkach uczestniczył też prof. Bronisław Marciniak, rektor UAM. Zwyciężyła drużyna UAM I przed AWF Poznań i Politechniką Gdańską.

Szóste uprawnienia

OPOLE Centralna Komisja ds. Stopni i Tytułów przyznała Wydziałowi Inżynierii Produkcji i Logistyki Politechniki Opolskiej prawa do doktoryzowania w zakresie inżynierii produkcji. To szóste prawa do nadawania tego stopnia naukowego na Politechnice Opolskiej. – Uprawnienia te decydują o pełnym bezpieczeństwie uczelni w kontekście wymagań ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Zapewnia nam dalszy, konsekwentny rozwój – mówi prof. Marek Tukiendorf, rektor uczelni. Politechnika Opolska doktoryzuje także w zakresie: budownictwa, automatyki i robotyki, elektrotechniki, budowy i eksploatacji maszyn, mechaniki. Ma też uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego nauk technicznych w zakresie automatyki i robotyki, elektrotechniki oraz budowy i eksploatacji maszyn. Pełne prawa akademickie posiadają obecnie trzy wydziały PO: Budownictwa, Mechaniczny oraz Elektrotechniki, Automatyki i Informatyki.

Trzy zegary

WARSZAWA 24 lutego , na tysiąc dni przed 200. rocznicą utworzenia Uniwersytetu Warszawskiego, na gmachu dawnej Biblioteki UW pojawił się zegar, który odmierza czas pozostały do jubileuszu. Przypadnie on 19 listopada 2016 roku. To nie jedyny „licznik jubileuszowy” znajdujący się na uniwersytecie. Nad bramą uniwersytecką zamontowano projektor, który po zmierzchu przed wejściem na kampus wyświetla upływające dni. Trzeci można znaleźć na dole strony głównej UW. Widać na nim nie tylko dni, ale również godziny i minuty. – Święto Uniwersytetu będzie okazją do zastanowienia się nad tym, w jaki sposób harmonijnie rozwijać wszystkie nauki. Pamiętajmy, że chociaż składamy się z różnych wydziałów, znajdujących się w wielu miejscach w Warszawie, to UW jest jednością, a nie kolekcją wielu jednostek – mówi prof. Marcin Pałys, rektor UW. Jubileuszowe hasło UW to „Dwa stulecia. Dobry początek”.

Progres 3

OPOLE 24 lutego na Politechnice Opolskiej spotkali się członkowie konsorcjum Progres 3, zrzeszającego 13 uczelni – 3 czeskie, 2 słowackie i 8 polskich. Celem konsorcjum jest współpraca naukowa oraz wspieranie rozwoju innowacji pomiędzy uczelniami regionu śląsko-morawskiego, regionu Żyliny oraz województw śląskiego i opolskiego. Dotychczasowe prace skupiały się nad przygotowaniem konfiguracji możliwych projektów, w których uczelnie wspólnie mogłyby brać udział. Opracowano odbywający się dorocznie transgraniczny konkurs na najlepszą pracę doktorską. Opolskie spotkanie miało na celu ustalenie, jak członkowie konsorcjum mogliby wspólnie starać się o środki na badania naukowe w Horyzoncie 2020.

Kodeks Dobrej Administracji

RZESZÓW Dwanaście podrzeszowskich gmin otrzymało Kodeks Dobrej Administracji sporządzony przez rzeszowską Wyższą Szkołę Prawa i Administracji. Dokument powstał w ramach unijnego projektu realizowanego od stycznia 2012 roku do końca 2014, który ma na celu badania legalności, sprawności, skuteczności działania samorządów oraz wypracowanie dobrych praktyk administracyjnych. Posłużą temu studia podyplomowe dla pracowników gmin oraz wdrożenie specjalnego systemu monitorowania urzędów. Chodzi o podniesienie jakości stosowania i stanowienia prawa w gminach, poprawę zarządzania jednostkami samorządowymi, kreowanie odpowiednich postaw etycznych pracowników. Takie kodeksy funkcjonują w administracji unijnej i w wewnętrznych administracjach wielu państw europejskich.

Medal dla bałtysty

WARSZAWA Prof. Axel Holvoet, pochodzący z Belgii bałtysta i językoznawca z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, otrzymał Złoty Krzyż Zasługi za osiągnięcia w pracy naukowej i dydaktycznej oraz popularyzowanie wiedzy o państwach bałtyckich. Prof. Holovoet wykłada na uniwersytetach Warszawskim i Wileńskim. Studiował filologię słowiańską na Państwowym Uniwersytecie w Gandawie w Belgii. Swoją przygodę z UW rozpoczął na początku studiów, przyjeżdżając tu na roczny staż naukowy. Do Polski powrócił po doktoracie i w 1983 r. został zatrudniony w Instytucie Germanistyki. Prowadził badania filologiczne na materiale polskim, wschodniosłowiańskim i bałtyckim. W 1992 r. uzyskał habilitację na Wydziale Polonistyki, a w 2007 roku tytuł profesorski. Od 1998 roku mieszka w Wilnie, gdzie w czasie wakacji organizuje w Sołach na Litwie międzynarodową letnią szkołę językoznawczą Academia Grammaticorum Salensis. Na UW prowadzi językoznawcze seminaria, zajęcia z gramatyki łotewskiej oraz językoznawstwa historyczno-porównawczego.

Odznaczenia PW

WARSZAWA 24 lutego Medal Politechniki Warszawskiej otrzymali prof. n. medycznych Henryk Skarżyński oraz dr inż. Andrzej Muster. Prof. Skarżyński to światowej sławy otorynolaryngolog i otochirurg, specjalista z zakresu implantów słuchowych, który od lat ściśle współpracuje z Politechniką Warszawską. Dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu został uhonorowany „za rozwinięcie współpracy lekarzy z inżynierami w terapii wad słuchu”. Dr. inż. Mustera, wieloletniego pracownika Politechniki Warszawskiej, uhonorowano za wkład we współpracę organizacji związkowych dla dobra pracowników uczelni. Medalem Młodego Uczonego uhonorowano dr. Szymona Kozłowskiego z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego za nowatorską metodę identyfikacji i odkrycie kilkuset kwazarów leżących poza Obłokami Magellana.

Nagroda „Nowych Książek”

WARSZAWA 25 lutego prof. Bohdan Cywiński otrzymał doroczną nagrodę miesięcznika „Nowe Książki” za książkę Szańce kultur. Szkice z dziejów narodów Europy Wschodniej . Prof. Cywiński zajął się w niej kulturą 12 narodów, które na pewnym etapie swoich dziejów znalazły się pod wpływem Rosji – Ukraińcami, Białorusinami, Litwinami, Finami, Estończykami, Łotyszami, Gruzinami, Azerami, Tatarami, Ormianami, Mołdawianami i Żydami. Każda z tych nacji na swój sposób przeciwstawiała się rusyfikacji, a polem tej walki, tytułowym „szańcem”, była właśnie kultura. Prof. Cywiński jest absolwentem polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim i filozofii na KUL. Doktoryzował się z filozofii, a habilitował z historii. Wykłada na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz na Uniwersytecie Wileńskim. Jest autorem słynnej pracy Rodowody niepokornych i wielu innych książek, m.in.: Zatruta humanistyka , …Potęgą jest i basta , Ogniem próbowane , Doświadczenia polskie , Mój kawałek Europy , Idzie o dobro wspólne , Baśń niepodległa, czyli w stronę politologii kultury .

Dobre geny, złe geny

WROCŁAW Biolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego przeprowadzili badania, które dowiodły, że szczuplejsi mężczyźni są odporniejsi na infekcje bakteryjne, co znaczy, że ich organizm skuteczniej broni się przed atakiem patogenów. Wynik ten wydaje się potwierdzać hipotezę dobrych genów, wg której te cechy morfologiczne, które postrzegane są jako atrakcyjniejsze, świadczą o dobrej kondycji biologicznej. Efekty badań prowadzonych przez biologów z Uniwersytetu Wrocławskiego zostały opublikowane w prestiżowym piśmie „ American Journal of Human Biology ”. Badania prowadzone były pod kierunkiem prof. Bogusława Pawłowskiego z Katedry Biologii Człowieka Wydziału Nauk Biologicznych, a uczestniczyła w nich prof. Zuzanna Drulis-Kawa z Instytutu Genetyki i Mikrobiologii WNB oraz dwie doktorantki z Katedry Biologii Człowieka: Judyta Nowak i Barbara Borkowska. Badania przeprowadzono na grupie 90 zdrowych mężczyzn w wieku 18–34. Okazało się, że ci, którzy byli nosicielami chorobotwórczych szczepów bakterii (głównie gronkowca złocistego), mieli generalnie wyższy wskaźnik masy ciała (BMI), niż panowie, których drogi oddechowe były wolne od patogenów. To wskazuje, że mężczyźni szczuplejsi są bardziej odporni na infekcje bakteryjne, a ich organizm skuteczniej broni się przed atakiem patogenów. U kobiet nie wykazano związku między BMI i bakteryjną kolonizacją górnych dróg oddechowych.

Współpraca: Białystok – Agnieszka Halicka, Gdańsk – Beata Czechowska-Derkacz, Ewa Kuczkowska, Zuzanna Marcińczyk, Katowice – Marcin Baron, Magdalena Ochwat, Kraków – Anna Bobela, Bartosz Dembiński, Izabella Majewska, Lublin – Iwona Czajkowska-Deneka, Nysa – Bartosz Bukała, Olsztyn – Lech Kryszałowicz, Opole – Małgorzata Lis-Skupińska, Wojciech Najda, Poznań – Adam Barabasz, Bartosz Trzebiatowski, Rzeszów – Przemysław Pawlak, Andrzej Piątek, Szczecin – Bogna Bartkiewicz, Julia Poświatowska, Toruń – Anna Klugowska, Anna Płaczek, Warszawa – Marta Angrocka-Krawczyk, Olga Basik, Ewa Chybińska, Joanna Walewska, Maria Wojtach, Wrocław – Andrzej Charytoniuk, Bogumił Dudczenko, Zielona Góra – Ewa Sapeńko.