Wydarzenia

Nagroda Zgorzelskiego

LUBLIN Mgr Anna Marta Dworak, ubiegłoroczna absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Rzeszowskiego, zdobyła pierwszą nagrodę w XII edycji ogólnopolskiego Konkursu im. Czesława Zgorzelskiego w zakresie literaturoznawstwa na najlepszą polonistyczną pracę magisterską. Nagrodę drugiego stopnia otrzymała Ewelina Suszek, absolwentka Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej Uniwersytetu Śląskiego. W zakresie językoznawstwa zwyciężyła Olga Stramczewska, absolwentka Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Nagrodę drugiego stopnia otrzymał Tomasz Jelonek z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W zakresie literaturoznawstwa wyróżniono prace: Dominika Antonika (Wydział Polonistyki UJ) i Kamili Gieby (Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego). W zakresie językoznawstwa wyróżniono pracę Renaty Chowaniak (Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie). Konkurs im. Czesława Zgorzelskiego, organizowany przez Konferencję Polonistyk Uniwersyteckich, to obecnie najbardziej prestiżowy konkurs prac magisterskich z zakresu filologii polskiej. Jego celem jest „wyróżnienie najzdolniejszych młodych polonistów i stworzenie bodźca do podejmowania przez nich dalszych prac badawczych”.

Cyrylicą w SGH

WARSZAWA Zoran Karisić znalazł w magazynie Zbiorów Specjalnych Biblioteki Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie wcześniej nieskatalogowaną paczkę z dokumentami. Okazało się, że pakunek zawiera rękopisy z okresu XVI do XVIII wieku pisane w imieniu królów polskich. Były na nich podpisy Stanisława Augusta Poniatowskiego, Augusta III, Władysława IV, Zygmunta Augusta. Najstarszy dokument jest pisany w imieniu królowej Bony, w języku ruskim, w alfabecie cyrylickim. Losy dokumentów do czasu ich odnalezienia pozostają nieznane. Nie były one skatalogowane. Być może zostały celowo oznaczone jako XIX-wieczne i ukryte jeszcze przed II wojną światową. Część dokumentów już została poddana konserwacji. Pozostałe niedługo zostaną fachowo oczyszczone i zabezpieczone przez firmę konserwatorską.

Miasto wspomogło

SZCZECIN Akademia Morska w Szczecinie kupiła od miasta Szczecin trzy działki o łącznej powierzchni prawie 1 ha za cenę nieco ponad 17 tys. zł (1 proc. wartości nieruchomości). Warunkiem udzielenia uczelni rabatu w wysokości 1 686 960 zł netto jest przeznaczenie terenu na cele dydaktyczne i badawcze. Na zakupionej działce AM stworzy nowoczesny ośrodek zintegrowanego szkolenia w zakresie ratownictwa morskiego oraz Naukowo-Badawcze Centrum Eksploatacji Obiektów Pływających. W Polskim Ośrodku Szkoleniowym Ratownictwa Morskiego będzie szkolona kadra m.in. do obsługi terminali LNG i statków do przewozu gazów ciekłych, walki z pożarami, rozlewami olejowymi, skażeniami środowiska. W Naukowo-Badawczym Centrum Eksploatacji Obiektów Pływających powstanie m.in. laboratorium hydrotechniczne (basen 20 x 40 m) do badań hydrodynamicznych z wykorzystaniem wielkoskalowych modeli statków: tankowców, ro-ro, holowników i platform wiertniczych.

Strażnik dziedzictwa

TORUŃ Nagrodą i tytułem Strażnika Dziedzictwa Rzeczypospolitej honorowane są osoby, instytucje czy organizacje mające szczególne zasługi dla ochrony dziedzictwa narodowego i kultywowania polskiej tożsamości. 15 listopada 2013 r. otrzymał ją Mirosław A. Supruniuk z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. W ten sposób doceniono stworzone przez niego Archiwum Emigracji. Jest to pracownia w Bibliotece UMK, która gromadzi spuścizny pisarzy, publicystów, wydawców, ludzi nauki i artystów emigracyjnych, ich księgozbiory, archiwa redakcji czasopism, oficyn wydawniczych i księgarskich oraz instytucji kulturalno-społecznych działających na emigracji w XX wieku. Pozyskało już ponad 300 kolekcji archiwalnych, bibliotecznych i artystycznych z całego „polskiego” świata. Archiwalia gromadzone w Toruniu są ważnym źródłem dla badań naukowych nad dorobkiem kulturalnym Polaków w XX wieku. Najcenniejszą kolekcją archiwalną jest archiwum tygodnika literackiego „Wiadomości” (Londyn 1946-1981) – największe i najbogatsze Archiwum Emigracji posiada też kilka tysięcy rysunków, grafik, fotografii oraz prac malarskich i rzeźbiarskich polskich artystów tworzących na obczyźnie w XX wieku. Jest to jedyny tego rodzaju i tej wielkości zbiór w Polsce.

Super Zeus

KRAKÓW Na opublikowanej 18 listopada w Denver liście TOP 500 – najpotężniejszych komputerów na kuli ziemskiej – superkomputer „Zeus” z Akademickiego Centrum Komputerowego CYFRONET AGH uplasował się na 145. pozycji. Znaczy to, że wg twórców rankingu jest to nadal najwydajniejsze tego typu urządzenie w Polsce. W pierwszej pięćsetce znalazł się jeszcze jeden polski superkomputer z Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego Uniwersytetu Warszawskiego (221. miejsce). Klaster „Zeus” jest przeznaczony do obliczeń naukowych m.in. w projekcie PL-Grid (www.plgrid.pl). Superkomputer AGH oparty jest na systemie operacyjnym Scientific Linux (SL). Moc obliczeniowa „Zeusa” to ponad 373 Tflops. Dostawcą rozwiązań zastosowanych w jednostce jest firma Hewlett-Packard. Superkomputer „Zeus” wykorzystywany jest np. do modelowania projektów energetycznych, obliczeń w pracach nad fizyką wysokich energii (m.in. w pracach CERN-u), a także skomplikowanych obliczeń z dziedziny chemii, biologii czy nanotechnologii. Naukowcy mogą z jego zasobów korzystać bezpłatnie. Liczba zadań obliczeniowych wykonanych na „Zeusie” tylko w roku 2012 wyniosła ponad 8 milionów (8 126 522). W najbliższych miesiącach pojawi się szansa na awans „Zeusa” dzięki 105 mln zł, jakie ACK CYFRONET uzyskało w ramach grantu NCBR.

Młoda polska emigracja

KRAKÓW Tematem ostatniego posiedzenia Komisji Spraw Europejskich Polskiej Akademii Umiejętności był problem młodej polskiej emigracji. Przedstawiła go prof. Dorota Praszałowicz (Instytut Amerykanistyki i Studiów Polonijnych UJ, redaktor naczelny kwartalnika „Studia migracyjne”.). Nawiązała do konferencji „Młoda polska emigracja w UE, jako przedmiot badań psychologicznych, socjologicznych i kulturowych”, organizowanej przez PAU i Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie, podczas której poświęcono dużo uwagi badaniom psychologicznym. Dotychczas nie były one obecne w studiach migracyjnych w stopniu wystarczającym. Jest bardzo dużo projektów badawczych poświęconych współczesnym migracjom Polaków; są one prowadzone przez polskie zespoły badawcze, zespoły i uczonych żyjących za granicą, a także zespoły, w których reprezentowane są środowiska krajowe oraz migracyjne. To ostatnie rozwiązane powinno stać sie obowiązujące, aby w analizach uwzględnione były dwie dopełniające się perspektywy badawcze: krajowa oraz emigracyjna. We wrześniu br. odbędzie się w Krakowie IV Kongres Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie. Będzie to kontynuacja III Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie, obradującego w Krakowie z inicjatywy PAU w 2011 roku. Tamten kongres zakończył się ogłoszeniem Deklaracji Krakowskiej, w której sformułowano oczekiwania zarówno badaczy, jak również środowisk migracyjnych pod adresem władz RP. (Na fot. prof. Dorota Praszałowicz)

Polscy laureaci konkursu Banku Światowego

WARSZAWA Zespół składający się z polskich pracowników Banku Światowego: Aleksandry Iwulskiej (absolwentka SGH), Anity Rozowskiej (absolwentka UW) i Kamila Pruchnika (doktorant w SGH) uzyskał drugie miejsce w organizowanym przez Bank Światowy konkursie Development Case Study w kategorii „Millennial Communications for Inclusive City Planning”. Polacy opracowali projekt, który miałby zostać wdrożony przez Bank Światowy w zniszczonym przez trzęsienie ziemi w 2007 roku peruwiańskim mieście Pisco. Zadanie polegało na opracowaniu strategii komunikacji władz miasta z jego mieszkańcami. Praca została doceniona za kompleksową strategię komunikacyjną oraz profesjonalnie przygotowaną prezentację.

Ciekawie o polityce zagranicznej

POLKOWICE 21 listopada Dolnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Techniki zorganizowała konferencję „Polityka zagraniczna Polski w latach 2004-2011 wobec sąsiadów – uwarunkowania i kierunki”. Zaprezentowano na niej najnowsze wyniki badań dotyczące stosunków politycznych i gospodarczych naszego kraju z sąsiadami: Niemcami, Czechami, Słowacją, Litwą, Rosją, Ukrainą i Białorusią. Wykład prof. Natalii Jakowenko (Uniwersytet Kijowski im. Tarasa Szewczenki) dotyczył stosunków dwustronnych między Ukrainą a Unią Europejską. – Stosunki polsko-rosyjskie po 2004 r. miały niewiele pozytywnych aspektów – mówił podczas swojego wystąpienia doc. dr Arkadiusz Kotliński (DWSPiT). – Nie udało się po stronie rosyjskiej rozwiązać problemów związanych z pamięcią historyczną o martyrologii narodu polskiego. – W stosunkach polsko-słowackich występują pewne napięcia w porównaniu z pozytywnymi stosunkami polsko-czeskimi – mówił dr Marcin Szydzisz (Uniwersytet Wrocławski). Media właściwie nie interesują się i nie informują o tym, jak wygląda polityka zagraniczna Polski wobec naszych sąsiadów na południu – zaznaczył. – W ostatnich kilku latach można odnieść wrażenie, że polskie MSZ nie ma pomysłu na politykę zagraniczną Polski dotyczącą Białorusi – oceniał dr Rafał Czachor (DWSPiT).

Innowacyjna Europa

BRUKSELA Po raz pierwszy od 2004 r. największym na świecie prywatnym inwestorem w badania i rozwój jest przedsiębiorstwo z Unii Europejskiej – niemiecki producent samochodów Volkswagen. W 2012 r. firma zainwestowała w B+R 9,5 mld euro i tym samym znalazła się na czele przedstawionego przez Komisję Europejską w 2013 r. zestawienia danych dotyczących inwestycji firm w badania i rozwój. Ogólnie rzecz biorąc, firmy z siedzibą w UE (527 przedsiębiorstw) zwiększyły inwestycje w badania i rozwój o 6,3 proc., czyli nieco powyżej średniej 2 tys. przedsiębiorstw w zestawieniu (+6,2 proc.). Nadal jednak, podobnie jak wcześniej, ustępowały pod tym względem swoim amerykańskim odpowiednikom (+8,2 proc.). Ogólnie pozytywne wyniki UE wynikały w głównej mierze z wzrostu wydatków na B+R przedsiębiorstw niemieckich, w szczególności w sektorze motoryzacyjnym. Drugą pozycję w rankingu zajęło przedsiębiorstwo Samsung Electronics z Korei Południowej z inwestycjami w wysokości 8,3 mld euro. W pierwszej dziesiątce znalazło się 5 firm z USA (Microsoft, Intel, Merck, Johnson & Johnson i Pfizer), 2 ze Szwajcarii (Roche i Novartis) i jedna z Japonii (Toyota).

Rzecznik-mediator

TORUŃ Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu jest drugą po Uniwersytecie Warszawskim uczelnią, która powołała rzecznika akademickiego. Jego głównym zadaniem jest pomaganie w polubownym rozwiązywaniu sporów na uczelni w oparciu o zasady poufności, bezstronności i neutralności. Nowe stanowisko objął Bartłomiej Chludziński z Wydziału Prawa i Administracji UMK, który prowadzi zajęcia i szkolenia z zakresu technik negocjacji i mediacji, bada wykorzystanie alternatywnych metod rozwiązywania sporów w prawie administracyjnym, zajmował się także przyczynami spadku liczby spraw kierowanych do mediacji w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Rzecznik-mediator jest też sportowcem – w barwach toruńskiego AZS-u zdobywał medale na mistrzostwach szkół wyższych w pływaniu.

Degradacja pestycydów

RZESZÓW Zespół naukowców pod kierunkiem dr. inż. Macieja Balawejdra z Katedry Chemii i Toksykologii Żywności Wydziału Biologiczno-Rolniczego Uniwersytetu Rzeszowskiego opracował metodę degradacji pestycydów w glebie i innych materiałach sypkich z użyciem reaktora fluidalnego zasilanego ozonem. Wynalazek powstał w ramach grantu finansowanego przez NCN. Opracowanie zostało wyróżnione złotym medalem podczas 65. Międzynarodowych Targów „Pomysły – Wynalazki – Nowe Produkty” IENA w Norymberdze.

Doktorat h.c. – prof. P. Sztompka

KRAKÓW/SZTOKHOLM 22 listopada wybitny socjolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Piotr Sztompka, został uhonorowany godnością doktora honoris causa Uniwersytetu w Sztokholmie. Prof. Sztompka kieruje Zakładem Socjologii Teoretycznej oraz Centrum Analiz Zmian Kulturowych „Europa’89” UJ. Pracuje też w Wyższej Szkole Europejskiej im. J. Tischnera w Krakowie. Jest autorem ponad dwudziestu książek z dziedziny socjologii, w większości opublikowanych w USA i Wielkiej Brytanii. W Polsce w ostatnich latach ukazały się: Socjologia. Analiza społeczeństwa , Socjologia wizualna: fotografia jako metoda badawcza oraz Socjologia zmian społecznych . W roku 2006 otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Prof. Sztompka jest członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, należy też do Academia Europaea i American Academy of Arts and Sciences. Jest doktorem honoris causa Rosyjskiego Państwowego Uniwersytetu Społecznego (RGSU) w Moskwie i profesorem honorowym Universidad de Museo Social w Buenos Aires. Od 2002 r. do 2006 r. był prezesem Międzynarodowego Stowarzyszenia Socjologicznego. Prof. Sztompka jest przewodniczącym Rady Programowej Kongresu Kultury Akademickiej, który odbędzie w dniach 20-22 marca 2014 roku.

Dolnośląski Bon na Innowacje

WROCŁAW Program Dolnośląski Bon na Innowacje jest realizowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego oraz Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej. Oferował łącznie 5,4 mln zł na sfinansowanie proinnowacyjnych usług badawczych bądź wdrożeniowych, realizowanych przez jednostki naukowe na rzecz MŚP (małych i średnich przedsiębiorstw). Każdy przedsiębiorca chcący rozwinąć swój produkt lub ulepszyć posiadaną technologię mógł aplikować o bon o wartości 18 tys. zł. Organizatorzy duży nacisk położyli na maksymalne uproszczenie i przyspieszenie procedur formalnych – złożony wniosek jest rozpatrywany w terminie 7 dni roboczych. Dodatkowo oferowana jest bezpłatna pomoc w identyfikacji potrzeb wdrożeniowych (audyt technologiczny) oraz w poszukiwaniu odpowiednich partnerów naukowych do współpracy.

Elektroniczna wizytówka

TORUŃ Zamiast papierowej wizytówki – przekazanie danych poprzez zbliżenie telefonu. Projekt „elektronicznej wizytówki” autorstwa studentów z Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika zyskał miano „Start-upu Roku Pomorza i Kujaw”. Łukasz Bojarski, Dariusz Delman i Damian Kurpiewski zwyciężyli w konkursie „do IT smart.2013” jako zespół NFC Bird. Finał odbył się 28 listopada w Toruńskim Parku Technologicznym podczas konferencji „E-biznes – polska specjalizacja czy sen o przyszłości? Nasz rynek na tle Europy”. Start-up zespołu NFC Bird polega na wykorzystaniu nowoczesnej technologii NFC (Near Field Communication), która opiera się na komunikacji bliskiego zasięgu. Wystarczy zbliżyć do siebie dwa urządzenia mobilne wyposażone w moduł NFC (np. telefony, tablety) lub urządzenie mobilne i tag NFC, a komunikacja zostaje automatycznie nawiązana i dane wymienione (nie trzeba nic konfigurować, wystarczy zbliżenie). Nowoczesną wizytówkę można będzie pobrać poprzez proste zbliżenie telefonu do wcześniej zaprogramowanego tagu NFC poprzez aplikację.

Doktorat h.c. – prof. V. Gun’ko

LUBLIN 27 listopada doktorat honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej otrzymał prof. Vladimir Moiseevich Gun’ko z Instytutu Chemii Powierzchni im. O.O. Chuiki Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Uczony kieruje Zakładem Amorficznych i Strukturalnie Uporządkowanych Tlenków. Jego badania są związane z rozwojem nanomateriałów, nanokompozytów i biomateriałów, ich syntezy i charakterystyki przy wykorzystaniu nowoczesnych metod numerycznych, doświadczalnych i teoretycznych, a także opracowywaniem specjalnych programów komputerowych do analizy danych doświadczalnych. Prof. V.M. Gun’ko jest autorem około 350 publikacji; 160 z nich napisał wspólnie z naukowcami z Wydziału Chemii UMCS, z którymi współpracuje od ponad 20 lat. Dwa projekty NATO realizował wspólnie z UMCS, Wojskowym Instytutem Chemii i Radiometrii w Warszawie, Wojskową Akademią Techniczną oraz Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Nagrody Wydziału II PAN

WARSZAWA Nagrody Naukowe Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN za rok 2013 otrzymali: prof. Wojciech Rypniewski z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu, zespół z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie w składzie: dr Marta B. Wiśniewska, dr Katarzyna Misztal, mgr Andrzej Nagalski i prof. dr hab. Jacek Kuźnicki, czł. koresp. PAN, zespół w składzie: dr Arkadiusz Kosmala, dr Izabela Pawłowicz, prof. dr hab. Zbigniew Zwierzykowski z Instytutu Genetyki Roślin PAN w Poznaniu oraz prof. dr hab. Marcin Rapacz z Katedry Fizjologii Roślin Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Wyróżniono zespół z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie w składzie: dr Łukasz Kajtoch, dr Daniel Kubisz. Medal im. Michała Oczapowskiego w roku 2013 otrzymali: prof. Włodzimierz Kluciński, prof. Katarzyna Niemirowicz-Szczytt, prof. Franciszek Tomczak, czł. rzecz. PAN, prof. Ilija Wiktorowicz Nikolenko z Ukrainy oraz Instytut Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego PAN w Lublinie.

Odnowione

WROCŁAW Zakończono remont wnętrza budynku Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Celem prac było dostosowanie obiektu do potrzeb studentów niepełnosprawnych, dlatego zaprojektowano i zamontowano windę osobową. Odnowiono też wnętrza sal wykładowych, ćwiczeniowych i laboratoryjnych. W bibliotece i czytelni, które mieszczą się w nowych pomieszczeniach, zamontowano nowe meble i sprzęt, m.in. regały jezdne, lady, stoliki i komputery. Dotychczasowe pomieszczenia biblioteki zaadaptowano na salę wykładową i laboratorium komputerowe. Koszt remontu w wysokości blisko 1,6 mln zł sfinansowano z funduszy Wydziału Filologicznego oraz funduszy ogólnouniwersyteckich, koszt windy pokryto ze środków unijnych.

Jedność ducha i serca

KRAKÓW „Z kontaktów uczonych polskich, czeskich i słowackich w XX wieku” to tytuł posiedzenia naukowego zorganizowanego przez PAU, Archiwum Nauki PAN i PAU, Uniwersytet Karola w Pradze oraz Czeską Akademię Nauk. Sesji naukowej towarzyszyła wystawa w Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie zatytułowana „By wznieść się ponad szczyty…”. Otwiera ją wypowiedź Karela Domina (1882-1953), botanika i polityka: „Po obu stronach wspaniałego pasma gór karpackich, które są wspólnym diademem dwóch braterskich narodów, rozciągają się nasze republiki. […] Dlatego też kulturalną współpracę czesko-polską ożywiała zawsze jedność ducha i serca. Z tej jedności tryskało poznanie, jak bliskie są sobie dusze polska i czeska, jak jednakowe są nasze życzenia i jakie mają nasze stosunki znaczenie dla prestiżu kultury słowiańskiej”. (Na fot. dr Rita Majkowska, dyrektor Archiwum Nauki PAN i PAU, przed fotografią przedstawiająca uczestników XXIII Zjazdu Towarzystwa Anatomów w Pradze w 1928, z udziałem polskich uczonych.)

Z pewnością na studia

WARSZAWA 27 listopada zainaugurowano 12. edycję Programu Stypendiów Pomostowych, realizowanego przez Fundację Edukacyjną Przedsiębiorczości i Polsko-Amerykańską Fundację Wolności. 821 studentów I roku z małych miejscowości i rodzin o niskich dochodach otrzymało stypendia w wysokości 500 zł. W sumie w programie przyznano już blisko 17 tys. stypendiów, w tym 12 tys. na I rok nauki na dziennych studiach magisterskich. Program Stypendiów Pomostowych, zainicjowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności w 2002 roku, ułatwia uzdolnionej młodzieży z małych miejscowości, pochodzącej z rodzin o niskich dochodach, podjęcie decyzji o kontynuowaniu nauki na wyższych uczelniach poprzez stworzenie możliwości uzyskania stypendium na pierwszy rok studiów. Stypendyści, którzy osiągają wysokie wyniki w nauce mają szansę uzyskać wsparcie w kolejnych latach: na drugi rok studiów – w ramach konkursu „Prymus”, stypendia korporacyjne na trzeci i czwarty rok studiów, stypendia w ramach inicjatywy „Studiuj za Granicą”, a także staże w renomowanych amerykańskich firmach dzięki Polsko-Amerykańskiej Inicjatywie Stażowej oraz stypendia doktoranckie.

Kryształowe Brukselki

WARSZAWA Kryształowe Brukselki, nagrody za udział w programach ramowych UE, wręczane są od 2001 roku. Wtedy dr Andrzej Siemaszko, dyrektor Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych UE, zaproponował ustanowienie nagrody dla najlepszych i najbardziej aktywnych polskich jednostek naukowych, przedsiębiorstw i uczestników, którzy stanęli w szranki z doświadczonymi partnerami z krajów członkowskich UE i uzyskali znaczące sukcesy. W 2013 roku nagrodę przyznano po raz szósty. Laureatami zostali: Uniwersytet Warszawski, Politechnika Warszawska i Uniwersytet Gdański w kategorii instytucji naukowych oraz ITTI Sp. z o.o., Mostostal Warszawa S.A. i TopGaN Sp. z o.o. w kategorii przedsiębiorstw. Nagrody indywidualne otrzymali: prof. Jacek Kuźnicki (Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie), prof. Piotr Grabiec (Instytut Technologii Elektronowej) i dr Piotr Sułkowski (Uniwersytet Warszawski).

Konwencja Badań i Innowacji

WARSZAWA 29 listopada 2013 r. odbyła się II Konwencja Badań i Innowacji „Czas na rozwój polskich technologii – od 7. Programu Ramowego do Horyzontu 2020”, zorganizowana przez Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE. – Horyzont 2020 to potężna szansa do wykorzystania przez polskich uczonych i przedsiębiorców – mówił wiceminister nauki dr hab. Jacek Guliński. – Modyfikujemy ministerialny system wsparcia uczestnictwa, aby udział w tym programie owocował znaczącym wzrostem liczby aplikacji i zdobytych grantów w stosunku do kończącego się 7. Programu Ramowego. Grażyna Henclewska, wiceminister gospodarki, podkreślała, że dzięki kolejnym funduszom unijnym rozwój polskich innowacyjnych rozwiązań i technologii będzie wspierany na wszystkich etapach ich tworzenia. – Dotyczy to przede wszystkim stadium obciążonego największym ryzykiem, czyli badań i rozwoju – podkreśliła. Olgierd Dziekoński, minister w Kancelarii Prezydenta, podkreślał, że to „od uczelni zaczyna się rozwój kreatywnego myślenia. Skonsolidowane, współpracujące, większe, silniejsze uczelnie mają lepszą szansę i możliwość budowania zespołów badawczych odpowiadających na potrzeby rynku”. Wskazywano na potrzebę rozwoju polskich technologii, które mogą się przyczynić do wzrostu konkurencyjności naszej gospodarki. Dyskutowano o krajowych i międzynarodowych instrumentach finansowych wspierających innowacyjność.

Nagrody Wydziału IV PAN

WARSZAWA 2 grudnia Wydział IV Nauk Technicznych PAN przyznał następujące nagrody naukowe za rok 2013: dr. hab. inż. Wojciechowi Sobieskiemu z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, dr. inż. Piotrowi Nazarko z Politechniki Rzeszowskiej, dr. hab. inż. Maciejowi Patanowi z Uniwersytetu Zielonogórskiego, dr. hab. Piotrowi Formanowiczowi z Politechniki Poznańskiej, dr inż. Katarzynie Malik z Politechniki Warszawskiej oraz Nagrodę im. Juliana Lambora – dr. hab. inż. Adamowi Szymkiewiczowi z Politechniki Gdańskiej.

Doktorat h.c. – prof. M. Konarzewski

POZNAŃ 2 grudnia nadano tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego prof. Markowi Konarzewskiemu z Instytutu Biologii Uniwersytetu w Białymstoku. Uhonorowano go za „wybitne osiągnięcia w zakresie ekologii ewolucyjnej i dyplomacji naukowo-technologicznej, jako nowego paradygmatu polityki międzynarodowej, gdzie istotą współpracy stają się wartości, a nie wyłącznie interesy”. Tytuł jest potwierdzeniem osiągnięć naukowych, jak również działalności międzynarodowej prof. Konarzewskiego, a także jego wkładu w rozwój szkolnictwa wyższego w Polsce oraz wieloletniej współpracy z Uniwersytetem Medycznym w Poznaniu.

Dostępna dla wszystkich

ZIELONA GÓRA Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego została laureatem VI Konkursu Urbanistycznego „Zielona Góra bez barier” w kategorii „Obiekt użyteczności publicznej powyżej 200 m2”. Nowy budynek biblioteki jest w pełni dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo. Oprócz tego Zielonogórska Biblioteka Cyfrowa jest przystosowana dla osób niedowidzących i niewidomych. Znajdują się tam stanowiska komputerowe dla osób z dysfunkcją wzroku, wyposażone w głośnomówiące i powiększające oprogramowanie. Pracownicy biblioteki zostali przeszkoleni i przygotowani do obsługi osób niepełnosprawnych. Nie tylko uniwersyteckie budynki dydaktyczne są sukcesywnie pozbawiane barier architektonicznych. Studenci niepełnosprawni ruchowo mogą też zamieszkać w dwóch akademikach. Uniwersytet Zielonogórski wprowadza ułatwienia dla studentów niedosłyszących – niemal wszystkie duże sale wykładowe zostały wyposażone w pętle induktofoniczne ułatwiające osobom niedosłyszącym uczestnictwo w wykładach. Na UZ studiuje ponad 500 studentów niepełnosprawnych.

II Kongres Akademickich Biur Karier

WARSZAWA 3 grudnia w murach Politechniki Warszawskiej odbył się II Kongres Akademickich Biur Karier „Współpraca akademickich biur karier i publicznych służb zatrudnienia”. Kongres został otwarty przez prof. Władysława Wieczorka, prorektora ds. studenckich PW oraz Bartłomieja Banaszaka, rzecznika praw absolwenta. Uczestniczący w spotkaniu pracownicy akademickich biur karier wymieniali się doświadczeniami w zakresie współpracy z urzędami pracy, zwłaszcza działającymi w ich strukturach centrami informacji i planowania kariery zawodowej. Ważnym tematem spotkania były planowane zmiany w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym, zwłaszcza w zakresie monitorowania zawodowych karier absolwentów, które przedstawił zastępca dyrektora Departamentu Strategii MNiSW dr Andrzej Kurkiewicz. Proponowane regulacje w obszarze monitoringu losów absolwenta wynikają m.in. z wniosków płynących z I Kongresu ABK i jednostek uczelnianych odpowiedzialnych za monitoring zawodowych losów absolwenta pn. „Monitorowanie karier zawodowych absolwentów – dobre praktyki”, który odbył się w 2012 roku. Dyskutowano też na temat nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz standardach efektywności i jakości biur karier działających na zagranicznych uczelniach.

Perły gospodarki

WARSZAWA 3 grudnia po raz jedenasty Perłami Polskiej Gospodarki miesięcznik „Polish Market” uhonorował firmy, instytuty badawcze oraz wynalazców. Nagrodzono Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” oraz Instytut Odlewnictwa z Gliwic. Indywidualnie perły w dziedzinie wynalazczości otrzymali dr hab. inż. Marek Ściążko (AGH, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla) oraz prof. inż. Jerzy Kątcki (Instytut Technologii Elektronowych, przewodniczący Rady NCBR). Po raz ósmy wręczono Perły Honorowe. W kategorii nauka otrzymali je profesorowie: Bogusław Maciejewski z Centrum Onkologii w Gliwicach, Tomasz Dietl z Instytutu Fizyki PAN i Stanisław Woś, kardiochirurg z Górnośląskiego Centrum Medycznego Katowice-Ochojec. W dziedzinie kultury uhonorowano Chór Akademicki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, który wystąpił podczas uroczystości.

Nagrody Naukowe Wydziału III PAN

WARSZAWA 4 grudnia Wydział III Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi PAN przyznał następujące nagrody naukowe: w dziedzinie fizyki z astronomią Nagrodę Naukową im. Stefana Pieńkowskiego – dr. Łukaszowi Cywińskiemu, adiunktowi w Instytucie Fizyki PAN; w dziedzinie matematyki Nagrodę Naukową im. Wacława Sierpińskiego – dr. hab. Krzysztofowi Krupińskiemu, adiunktowi w Instytucie Matematycznym Uniwersytetu Wrocławskiego; w dziedzinie chemii, Nagrodę Naukową im. Włodzimierza Kołosa – dr. Volodymyrowi Sashukowi adiunktowi w Instytucie Chemii Fizycznej PAN; w dziedzinie nauk o Ziemi Nagrodę Naukową im. Piusa Rudzkiego – dr. Adamowi Piotrowskiemu, adiunktowi w Instytucie Geofizyki PAN; w dziedzinie fizyki Nagrodę Naukową im. M. Skłodowskiej-Curie – prof. Markowi Żukowskiemu z Uniwersytetu Gdańskiego.

Doktorat h.c. – prof. A.J. Tajduś

KIELCE „Tyle człowiek znaczy w życiu, ilu ma przyjaciół” – tymi słowami prof. inż. Antoni Józef Tajduś rozpoczął podziękowania osobom bliskim jego sercu, których nie brakowało na uroczystości nadania mu tytułu doktora honoris causa Politechniki Świętokrzyskiej. Uhonorowany naukowiec to „górnik z zawodu i profesji”, dlatego nieprzypadkowo zaplanowano uroczystość 4 grudnia , w święto patronki górników, św. Barbary. Prof. Tajduś specjalizuje się w mechanice skał i gruntów (m.in. deformacjach powierzchni, szkodach górniczych, tąpaniach, wstrząsach, utrzymaniu wyrobisk podziemnych), budownictwie podziemnym (m.in. budowie tuneli, przejść podziemnych, garaży oraz podziemnych składowisk odpadów), a także zastosowaniach metod numerycznych w mechanice skał i gruntów oraz energetyce. Prof. Tajduś pracuje na AGH. Był rektorem tej uczelni i przewodniczącym Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych. Jest przewodniczącym Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów. Jest doktorem honoris causa Donbaskiego Instytutu Górniczo-Metalurgicznego (2002), Uniwersytetu w Miszkolcu (2013), honorowym profesorem Narodowego Uniwersytetu Górniczego w Dniepropietrowsku (2006), Politechniki Śląskiej (2010), Narodowego Uniwersytetu Nafty i Gazu w Iwanofrankowsku (2012).

Absolwenci

POZNAŃ Pierwszą pracę podejmują jeszcze w trakcie studiów. Rok po ukończeniu studiów zarabiają na poziomie średniej krajowej. Ich wynagrodzenia są wyższe niż przeciętne zarobki absolwentów szkół wyższych w Polsce. Absolwenci Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Z badania ich losów wynika, że dobrze radzą sobie na rynku pracy. W ciągu roku od ukończenia studiów zdecydowana większość z nich (88 proc.) podejmuje pracę najemną, 11 proc. rozpoczyna własną działalność gospodarczą. Pracę najczęściej znajdują samodzielnie, nie korzystając z pomocy instytucji powołanych do wspierania karier zawodowych. Ponad 1/3 pracujących absolwentów UEP w ciągu roku od ukończenia studiów przynajmniej raz awansuje – najczęściej ci, którzy pracują w branżach finansowej i ubezpieczeniowej. Średnie miesięczne zarobki netto absolwentów UEP rok po ukończeniu studiów wynoszą 2859 zł. Wynagrodzenia w istotny sposób różnią się jednak w zależności od rodzaju wykonywanej działalności i miejsca zamieszkania. Wyniki badania będą wykorzystane do określenia adekwatności treści przekazywanych studentom podczas studiów oraz do modyfikowania programów kształcenia i metod prowadzenia zajęć dydaktycznych w celu lepszego ich dostosowania do potrzeb rynku pracy.

Najpiękniejszy „Paragraf”

WARSZAWA . Budynek Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu, zwany „Paragrafem”, został bezapelacyjnym zwycięzcą konkursu na najpiękniejszy budynek uczelni, zorganizowanego przez portal infoarchiteka.pl. Lotnicze zdjęcie tego budynku pojawiło się na okładce „Forum Akademickiego” nr 7-8 z 2009 r. Kolejne miejsca zajęły: Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej, Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Instytut Informatyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Aula Dydaktyczno-Widowiskowa Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku, Wydział Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Nauki i Sztuki i Centrum Promocji Mody Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. L. Solskiego w Krakowie Filia we Wrocławiu, Centrum Nowoczesnego Kształcenia Politechniki Białostockiej, Wydział Neofilologii oraz Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego.

Nagrody Wydziału I PAN

WARSZAWA 10 grudnia Wydział I Nauk Humanistycznych i Społecznych PAN przyznał nagrody naukowe za rok 2013: w dziedzinie ekonomii im. Fryderyka Skarbka – prof. Grzegorzowi W. Kołodce z Akademii Leona Koźmińskiego; w dziedzinie filozofii im. Tadeusza Kotarbińskiego – dr. Marcinowi T. Miłkowskiemu z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN; w dziedzinie historii sztuki – dr. Michałowi F. Woźniakowi z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu; w dziedzinie psychologii im. Władysława Witwickiego – prof. Marii Lewickiej z Uniwersytetu Warszawskiego; w dziedzinie socjologii im. Ludwika Krzywickiego – dr. Lechowi M. Nijakowskiemu z Uniwersytetu Warszawskiego.

Praktyki w dni wolne

NYSA Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie i Fabryka Armatury Przemysłowej Wakmet uruchomiły projekt praktyk studenckich. – Udostępniamy studentom PWSZ w Nysie cały park maszynowy wraz z opiekunami. Pod ich kontrolą praktykanci przez osiem godzin mają możliwość kodowania maszyn i wykonywania innych czynności, które przypisane są operatorom maszyn i urządzeń. Mogą zatem uczestniczyć w całym procesie produkcyjnym. W ten sposób przygotowujemy sobie przyszłe kadry, nie tylko operatorów maszyn sterowanych numerycznie, ale docelowo także technologów czy projektantów armatury przemysłowej – wyjaśnia Filip Wilczyński, odpowiedzialny w FAP Wakmet za przygotowanie programu praktyk studenckich. Osoby, które rzetelnie odbędą praktykę po ukończeniu studiów mają szansę znaleźć zatrudnienie w firmie. Praktyki są nadobowiązkowe i odbywają się w dniu wolnym od zajęć – tłumaczy Jacek Tomasiak, zastępca dyrektora Instytutu Zarządzania PWSZ. FAP Wakmet współpracuje z PWSZ w Nysie nie tylko w zakresie praktyk dla studentów. Udostępnia także do celów dydaktycznych swoje wyroby. (Na fot. Michał Nowakowski, student PWSZ w Nysie podczas praktyk w FAP Wakmet)

Nagrody Wydziału V PAN

WARSZAWA 11 grudnia Wydział V Nauk Medycznych PAN przyznał następujące nagrody naukowe: Medal im. Jędrzeja Śniadeckiego – prof. Jerzemu Kulczyckiemu; Indywidualną Nagrodę Naukową im. Jędrzeja Śniadeckiego – dr n. med. Monice Karczewskiej-Kupczewskiej z Kliniki Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku; Zespołową Nagrodę Naukową Wydziału – dr. hab. Piotrowi Trzonowskiemu, dr hab. Małgorzacie Myśliwiec oraz dr Natalii Marek-Trzonkowskiej z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego; Zespołową Nagrodę Naukową Wydziału – prof. Urszuli Sławińskiej, dr. hab. Henrykowi Majczyńskiemu oraz dr Annie M. Cabaj z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN w Warszawie. Laurem Medycznym im. Doktora Wacława Mayzla wyróżniono studentów pracujących naukowo: Piotra Nehringa (Warszawski Uniwersytet Medyczny), Łukasza Januszkiewicza (WUM), Marcina J. Kamińskiego, Magdalenę Kamińską, Remigiusza Kazimierczyka oraz Iwonę Skorupę (Uniwersytet Medyczny w Białymstoku). „Złoty Neutron” otrzymała dr Anna Wilkaniec z Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. Mirosława Mossakowskiego PAN w Warszawie.

Energooszczędne budowanie

KRAKÓW Małopolskie Centrum Budownictwa Energooszczędnego to nowa jednostka pozawydziałowa Politechniki Krakowskiej. Jej zadaniem jest rozwój współpracy nauki i biznesu w celu powszechniejszego wykorzystywania nowoczesnych technologii w obszarze budownictwa energooszczędnego. Oferta MCBE jest skierowana do przedsiębiorców, producentów materiałów budowlanych, szkół i uczelni, pracowników naukowych, architektów, konstruktorów, instalatorów, deweloperów oraz przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego. Centrum oferuje przeprowadzanie szkoleń, konferencji, seminariów, doradztw, ekspertyz, audytów energetycznych budynków, projektów budynków niskoenergetycznych wraz z analizą opłacalności, badanie ogniw fotowoltaicznych, tworzenie energooszczędnych rozwiązań materiałowych oraz konstrukcyjnych, wsparcie w zakresie pozyskiwania dotacji unijnych na projekty badawcze z obszaru budownictwa energooszczędnego, organizowanie wyjazdów studyjnych do budynków niskoenergetycznych w kraju i Europie. Jeszcze w tym roku na PK powstanie też pierwsze w Polsce laboratorium budownictwa energooszczędnego, w którym możliwe będzie testowanie materiałów i technologii pod względem energooszczędności w warunkach naturalnych. Jego budowa finansowana jest za środków Małopolskiego regionalnego Programu Operacyjnego.

Akty mowy w teorii i praktyce

SZCZECIN Warsztaty „Speech Acts in Theory and Practice: A Workshop on the Nature of Speech Actions and the Methods Used in Their Description”, zorganizowane przez Instytut Filozofii Uniwersytetu Szczecińskiego, które odbyły się w dniach 12-13 grudnia , stanowiły podsumowanie projektu badawczego prof. Tadeusza Szubki (IF US) „Filozofia analityczna: historia i najnowsze wyzwania”, finansowanego przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej w ramach programu MISTRZ. – Język służy nie tylko do opisywaniu świata, ale i do jego tworzenia: za pomocą słów powołujemy do istnienia instytucje społeczne, wykonujemy w ich ramach akty o określonych konsekwencjach normatywnych, wpływamy na działanie i myślenie innych ludzi – wyjaśnia dr hab. Maciej Witek, jeden z uczestników projektu, autor monografii Spór o podstawy teorii czynności mowy , która została wyróżniona „Zachodniopomorskim Noblem” oraz Nagrodą I stopnia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Na warsztatach spotkali się filozofowie, językoznawcy, kognitywiści oraz teoretycy prawa, którzy w swoich dociekaniach przyjmują ideę języka jako narzędzia działania.

Zjazd National Platform ESN

BIAŁYSTOK W dniach 12-15 grudnia Uniwersytet w Białymstoku i Politechnika Białostocka gościły Zjazd National Platform Erasmus Student Network. W trzydniowym spotkaniu uczestniczyło ponad 150 osób – studentów z 33 największych ośrodków uniwersyteckich w Polsce, a także z Włoch i Portugalii. Erasmus Student Network (ESN) jest ogólnoeuropejską organizacją studencką, której celem jest wspieranie oraz rozwój programów międzynarodowych wymian studenckich, w tym przede wszystkim Programu Erasmus, a motto organizacji brzmi: „Students helping students”. Białostockie sekcje, czyli ESN UwB oraz ESN PB, organizują różnego rodzaju przedsięwzięcia dla 340 studentów zagranicznych przebywających obecnie w Białymstoku. Do ich sztandarowych projektów należą m.in.: Social Erasmus, Travel, Tandem, ESNOLYMPICS, ESNcard, Imprezy, Projekt Mentor.

Kamienie milowe w nawigacji morskiej

SZCZECIN Dzięki innowacyjnemu projektowi Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej i Muzeum Narodowego w Szczecinie już wkrótce będzie można przenieść sposób nawigacji Wikingów oraz system nawigacyjny Decca na symulator i sprawdzić, jak zmieniały się narzędzia i metody nawigacji w dwóch okresach jej najbardziej burzliwego rozwoju. Na uczelni zbudowany zostanie symulator nawigacyjny składający się z dwóch różnych stanowisk nawigacyjnych, które dzieli ponad tysiąc lat. Jednym z nich będzie interaktywny symulator kompasu słonecznego Wikingów, który wykorzystywał Słońce do określania kierunków (oryginał znajduje się w zbiorach PAN). Drugim elementem będzie nieistniejący już system nawigacyjnego określania pozycji Decca Navigator (pierwszy hiperboliczny naziemny system nawigacyjny, który powstał tuż po wojnie). W nowym symulatorze zostaną wykorzystane również inne urządzenia historyczne, które zostaną przetworzone, by znów mogły służyć do określania kierunku i pozycji na morzu. Oba systemy zostaną podłączone do dwu– i trójwymiarowego symulatora ruchu statku z interfejsem graficznym, wizualizacją trójwymiarową dostosowaną do prezentowanej epoki, co ma oddać realizm przykładowej sytuacji nawigacyjnej sprzed lat. Wirtualny żeglarz będzie mógł zobaczyć podstawy pracy nadajnika, dostroić do niego prawdziwy odbiornik, a nawet podejrzeć rozchodzenie się fal z lotu ptaka. Projekt realizowany jest w ramach programu „Ścieżki Kopernika”.

Europa, Pomost, Kopernik, Erasmus

SZCZECIN Akademia Morska w Szczecinie utworzyła Własny Fundusz Stypendialny (WFS). Ma on być zasilany dobrowolnymi wpłatami od darczyńców – firm, pracodawców, instytucji, stowarzyszeń czy osób prywatnych. W ramach funduszu przydzielane będą cztery typy stypendiów. Stypendium Erasmus w wysokości ok. 300 euro miesięcznie pomoże sfinansować semestralne studia w uczelni zagranicznej. Stypendium Pomost skierowane będzie do maturzystów z krajów Wspólnoty Niepodległych Państw, którzy mają polskie korzenie i chcą rozpocząć studia w Polsce. Przyznawane będzie w wysokości od 500 do 1500 zł miesięcznie przez cały okres studiów. Stypendium Kopernik przyznawane będzie wyróżniającym się studentom Akademii Morskiej w Szczecinie. Studenci, którzy chcą odbyć za granicą staż zawodowy w wybranej firmie, będą mogli otrzymać pomoc w wysokości ok. 1 tys. zł w ramach stypendium Europa. Pierwszymi firmami, jakie zasiliły WFS AM, są: Bulk Cargo Port Szczecin sp. z o.o., C. Hartwig Szczecin sp. z o.o. oraz Szczecińska Energetyka Cieplna sp. z o.o.

Współpraca: Białystok – Katarzyna Dziedzik, Bruksela – Marta Angrocka-Krawczyk, Kielce – Kamil Dziewit, Kraków – Bartosz Dembiński, Marian Nowy, Katarzyna Pilitowska, Małgorzata Syrda-Śliwa, Sławomir Żywczak, Lublin – Aneta Adamska, Nysa – Bartosz Bukała, Polkowice – Jan Walczak, Poznań – Iwona Cieślik, Rzeszów – Grzegorz Kolasiński, Szczecin – Bogna Bartkiewicz, Julia Poświatowska, Toruń – Kinga Nemere-Czachowska, Warszawa – Marta Chrostowska-Walenta, Mieczysław Grabianowski, Bogna Lechowicz, Anna Nestoruk, Marcin Poznań, Wrocław – Andrzej Charytoniuk, Jacek Przygodzki, Zielona Góra – Ewa Sapeńko.