Kształcenie praktyczne

Co to znaczy odpowiadać na potrzeby rynku pracy, jak pracodawcy mogą włączyć się w kształcenie, a uczelnie dowiedzieć się, kogo poszukują firmy – o tym 12 czerwca dyskutowali międzynarodowi eksperci ds. szkolnictwa wyższego.

Jakość w kształceniu praktycznym na poziomie wyższym – europejskie przykłady i możliwości dla Polski – pod takim hasłem przebiegała konferencja zorganizowana w Warszawie przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Bank Światowy. Celem spotkania było m.in. przedstawienie rozwiązań kształcenia zawodowego wprowadzonych w innych krajach oraz pokazanie jego roli w systemie szkolnictwa wyższego.

– Konsekwencją upowszechnienia szkolnictwa wyższego powinno być jego zróżnicowanie oraz akceptacja tego, że programy kształcenia o profilu praktycznym są nie mniej ważną częścią systemu niż programy o profilu akademickim – powiedziała minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Barbara Kudrycka, otwierając konferencję, w której uczestniczyli m.in. międzynarodowi eksperci ds. szkolnictwa wyższego, rektorzy, przedstawiciele świata akademickiego z Polski i zagranicy oraz przedsiębiorcy.

Minister Kudrycka zaznaczyła, że ważną misję do spełnienia mają nie tylko nowoczesne wyższe szkoły zawodowe, ale także uczelnie akademickie, które z sukcesem mogą rozwijać programy kształcenia zgodne z aktualną praktyką zawodową w danej branży.

– Organizując konferencję poświęconą właśnie kształceniu zawodowemu, chcemy mocno podkreślić, że kształcenie o profilu praktycznym jest kluczowym, pełnoprawnym podejściem do szkolnictwa wyższego – powiedziała minister. Dodała, że dziś, kiedy studiuje 40 proc. rocznika maturzystów, szkolnictwo wyższe nie może wyglądać tak samo, jak wówczas, gdy studiowało 10 proc.

Ukończenie studiów wyższych wciąż daje w Polsce większe szanse na znalezienie pracy i lepsze wynagrodzenie. – Jednak ta zauważalna premia za wyższe wykształcenie nie oznacza, że możemy być w pełni z siebie zadowoleni, wciąż należy się starać, żeby studia jeszcze lepiej odpowiadały na potrzeby studentów, pracodawców i całego społeczeństwa – zaznaczyła prof. Kudrycka. – Lepsze dostosowanie kompetencji absolwentów do potrzeb społeczno-gospodarczych jest słuszną aspiracją i powinno być naszym wspólnym – rządu, uczelni i pracodawców – celem – podkreśliła minister.

Xavier Devictor, przedstawiciel Banku Światowego na Polskę i Kraje Bałtyckie, podkreślał kluczową rolę szkolnictwa wyższego dla rozwoju kraju. Dodał, że jakość kształcenia zawodowego jest szczególnie ważna, także z perspektywy konieczności rozwijania programów odpowiadających na potrzeby uczenia się przez całe życie oraz zapewnienia zróżnicowanej oferty kształcenia, dostosowanej do potrzeb rynku pracy. Xavier Devictor zaznaczył również, że przeprowadzone w Polsce reformy szkolnictwa wyższego, kładące nacisk na współpracę sektora szkolnictwa wyższego i biznesu, sprawiają, że Polska jest jednym z najlepiej rozwijających się krajów regionu.

Z kolei dr Guy Haug, europejski ekspert w zakresie szkolnictwa wyższego, były współpracownik Banku Światowego, OECD, Komisji Europejskiej, a obecnie doradca Uniwersytetu Technicznego w Walencji, podkreślał, że edukacja zorientowana na kształcenie zawodowe jest kluczowym elementem szkolnictwa wyższego. Przypomniał, że wiele krajów rozwiniętych gospodarczo posiada dobrą edukację zawodową, to m.in.: Niemcy, Austria, Szwajcaria, Holandia, Finlandia, USA czy Kanada. Ekspert zaznaczył, że oferta kształcenia zawodowego w systemie szkolnictwa wyższego jest konieczna, żeby w pełni wykorzystać zróżnicowany potencjał społeczny. A pozycja szkolnictwa wyższego jest tym silniejsza, im bardziej odpowiada na potrzeby rynku pracy.

Dr Guy Haug podał też kilka wskazówek, jak z sukcesem rozwijać szkolnictwo zawodowe. Przede wszystkim uczelnie zawodowe powinny budować pozytywną markę, podkreślać swą odrębność programową, stwarzać studentom możliwość podwyższania kwalifikacji i zdobywania w przyszłości stopni i tytułów naukowych, a także współpracować z biznesem i lokalnym otoczeniem społeczno-gospodarczym.

W dalszej części konferencji podczas trzech paneli tematycznych dyskutowano m.in. o tym, jakich absolwentów poszukują pracodawcy, co wyróżnia kształcenie praktyczne najwyższej jakości oraz jaka jest rola kształcenia praktycznego w procesie uczenia się przez całe życie. Prezentacje ekspertów oraz mające po nich miejsce dyskusje uczestników konferencji z Polski i zagranicy pozwoliły na wymianę doświadczeń i zaprezentowanie dobrych praktyk w tych obszarach oraz stanowiły ważny wkład do dyskusji o znaczeniu i kierunkach rozwoju zorientowanego praktycznie szkolnictwa wyższego w Polsce. 