Dziedzictwo wirtualne

W Zespole Grafiki Komputerowej i Multimediów Instytutu Informatyki na Wydziale Fizyki Technicznej, Informatyki i Matematyki Stosowanej PŁ realizowane są projekty, których celem jest przywrócenie utraconego dziedzictwa kulturalnego Łodzi i regionu w postaci wirtualnych rekonstrukcji zabytków i prezentacji dziedzictwa kulturowego miasta. Biorą w nich udział nie tylko naukowcy, lecz także studenci realizujący prace dyplomowe i projektowe. Efekty prac pozwalają odkrywać na nowo przestrzeń miasta, eksponaty muzealne czy maszyny.

Realizacje wirtualnych rekonstrukcji nieistniejących już obiektów pozwalają poznać ich funkcjonowanie. W przypadku fabryki Krystiana Wendischa na Księżym Młynie zrekonstruowano strukturę obiektu i mechanizmu koła wodnego oraz przekazywanie napędu do wnętrza fabryki. Cyfrowe odtworzenie pałacu Juliusza Heinzla pozwoliło na odkrycie nieujawnionych w ramach standardowych badań historycznych faktów dotyczących przebudowy rezydencji około 1900 r. Cyfrowe odtworzenie młyna wietrznego z Brodni nie tylko pokazało strukturę wiatraka, ale dzięki animacji unaoczniło zasadę funkcjonowania urządzeń młyna, który obecnie nie działa. Rekonstrukcja stała się częścią wystawy w Zagrodzie Młynarskiej w Uniejowie.

Działania tego typu doskonalą naukowe metody dokumentowania dziedzictwa kulturowego oraz rozwijają formy prezentacji, popularyzacji i ochrony obiektów zabytkowych przy użyciu nowych mediów. W Zespole Grafiki i Multimediów prowadzone są badania zgodne z nowymi trendami i technologiami pojawiającymi się w informatyce: rzeczywistość wirtualna (ang. VR – virtual reality), rzeczywistość rozszerzona (ang. AR – augmented reality), naturalne interfejsy użytkownika (NUI), programowanie obliczeń na jednostkach graficznych (GPU). W ramach projektu Czasoprzestrzenne modele rzeźb w środowisku rzeczywistości wirtualnej , kierowanego przez dr hab. inż. Marię Pietruszkę, opracowano metody realistycznej wizualizacji rzeźby, projektowania zachowań obiektów, interakcji człowiek-komputer w środowisku wirtualnym z zanurzeniem, udostępniania odbiorcy hipermedialnych danych dwuwymiarowych w scenie trójwymiarowej.

Nowym sposobem prezentacji i udostępniania informacji o dziedzictwie kulturowym w technologii Augmented Reality jest system Archiwum, zrealizowany przez mgr. inż. Jarosława Andrzejczaka i mgr. inż. arch. Rafała Szrajbera w ramach Platformy Informatycznej TEWI (Technologia, Edukacja i Badania, Wiedza, Innowacja). M. Pietruszka, J. Andrzejczak i R. Szrajber badają możliwości eksplorowania w przeglądarkach internetowych wirtualnych przestrzeni architektonicznych z inteligentnymi obiektami semantycznymi, które mogą wyświetlić dodatkowe informacje o budynku lub jego części składowej w formie opisu tekstowego, szkicu, zdjęcia, animacji, video lub audio. Wynikiem tych badań jest IIRVE (ang. Indexed Information-Rich Virtual Environments) – innowacyjne rozwiązanie problemu dostępu do określonych widoków i opisów środowiska wirtualnego z zewnątrz, to znaczy z poziomu przeglądarki i wyszukiwarki internetowej.