Jak innowacyjnie wspierać innowacje?

22 stycznia w siedzibie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie odbyła się konferencja START-UP! Jak innowacyjnie wspierać innowacje? , zorganizowana przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej we współpracy z GPW oraz Polską Konfederacją Pracodawców Prywatnych Lewiatan. Gościem specjalnym był Johan Gorecki, współtwórca programu Skype i propagator idei zrównoważonego rozwoju, a także założyciel i dyrektor generalny Globe Forum – międzynarodowej platformy promowania innowacji łączącej naukowców, przedsiębiorców i inwestorów. W swoim wystąpieniu podkreślił on, że „inwestowanie w rozwój start-up’ów jest dużym ryzykiem, a sektor publiczny powinien współpracować z firmami, żeby je zmniejszyć”.

W trakcie panelu moderowanego przez dr Małgorzatę Starczewską–Krzysztoszek z PKPP Lewiatan omawiano różne formy wsparcia innowacji ze strony instytucji publicznych. Zdaniem dr. Marka Dietla ze Szkoły Głównej Handlowej i University of Essex, Polska dobrze sobie radzi w zakresie wysokiej produktywności, natomiast zbyt mało wytwarzamy innowacji na skalę globalną, nawet w porównaniu do Europy Środkowowschodniej. Dlatego system wsparcia w naszym kraju powinien się koncentrować na przełomowych innowacjach. Leszek Grabarczyk, zastępca dyrektora NCBR przedstawił założenia nowego programu BRIdge VC , służącego wspieraniu komercjalizacji badań i inwestycji w wysoko technologiczne przedsięwzięcia, m.in. poprzez dotację bezzwrotną w postaci pokrycia aż 80 proc. kosztów takich inwestycji w ich pierwszej, najbardziej ryzykownej fazie. Program ten ma pomóc w zniesieniu bariery nieufności między inwestorami prywatnymi i naukowcami. Prof. Andrzej Krasławski z Lappeenranta University of Technology w Finlandii powiedział, że uczelnie mogą ułatwić życie założycielom start-up’ów m.in. dzięki dostępowi do urządzeń oraz identyfikacji dobrych pomysłów wspólnie z organizacjami wspierania biznesu. Jerzy Majchrzak, dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu w Ministerstwie Gospodarki, zauważył, że „jeżeli pójdziemy w kreowanie popytu na innowacje, to pójdziemy w dużo większy poziom ryzyka, co musi zostać zaakceptowane społecznie”. Dr hab. Piotr Garstecki z Instytutu Chemii Fizycznej PAN uważa, że rolą państwa jest uproszczenie procesów transferu własności intelektualnej oraz zmniejszenie biurokracji, co mogłoby zwiększyć efektywność finansowania innowacji. W dyskusji prof. Andrzej Blikle stwierdził, że państwo „powinno finansować to, co nigdy nie będzie w interesie finansowym małych grup ludzi i dbać o finansowanie badań podstawowych”.

Panel moderowany przez dr. Tomasza Perkowskiego, wiceprezesa FNP, dotyczył współpracy, jaką naukowcy nawiązują z przedstawicielami biznesu, decydując się na komercjalizację wyników badań naukowych. Dr Marek Dziubiński, prezes MEDICALgorithmics, podkreślił, że popełnianie błędów w trakcie stworzenia start-up’ów jest elementem uczenia się. Zauważył, że naukowcy nie znają zagrożeń związanych z ochroną własności intelektualnej. Izabela Olszewska, dyrektor Pionu Rozwoju Rynku GPW, stwierdziła, że rynek New Connect stał się alternatywą dla firm, które poszukują finansowania swojej działalności i pomysłów biznesowych. Bycie spółką publiczną wymaga od firm dojrzałości oraz kultury korporacyjnej. – Trzeba być transparentnym, utrzymywać relacje inwestorskie i dostarczać pełnych informacji – mówiła. Maciej Filipkowski z CEE and CIS Dell mówił, że łatwo znaleźć projekty, w które można inwestować, ale trudno o takie, które są dobrze prowadzone. – Pomysł musi być ciekawy, a koszty komercjalizacji muszą mieścić się w rozsądnych granicach . Dr Piotr Lassota, dyrektor R&D w Polpharma Biologics, wskazał na częsty brak zrozumienia konieczności zabezpieczenia własności intelektualnej przez ludzi, którzy mają dobry pomysł. Brak zainteresowania inwestorów pomysłami wynika też z braku odpowiedniej dokumentacji pomysłu. Dr Marcin Binkowski z Uniwersytetu Śląskiego, twórca pierwszego na Śląsku spin-out’u n-LAB (patrz: FA nr 11/2012, str. 58-59), stwierdził, że od USA najbardziej nas odróżnia brak otwartości na pomysły. Dodał również, że inwestorzy powinni sprawdzać, czy pomysłodawcy będą w stanie prawidłowo realizować proponowane przez siebie usługi.