Uczelnie i państwo

Jednym z ważnych aspektów umiędzynarodowienia jest kształcenie zagranicznych studentów w Polsce. Ich liczba stale rośnie, ale nadal jest niezadowalająca. Jest to wyzwanie, które powinniśmy podjąć.

Aby zwiększyć liczbę zagranicznych studentów, musimy spełnić pewne warunki. Najważniejszym zadaniem uczelni jest przedstawienie atrakcyjnej oferty studiów w językach obcych – najważniejszy jest angielski – ale także oferty w języku polskim. To wymaga odpowiednio wysokich kwalifikacji – tak merytorycznych, jak językowych – wykładowców. Uczelnia musi mieć też odpowiednią bazę nie tylko dydaktyczną, ale także w postaci domów studenckich czy dobrego zaplecza sportowego, które jest bardzo cenione przez studentów z zagranicy. Istotną rolę odgrywa także współpraca uczelni z miastem i atrakcyjność samego miasta.

Także państwo winno spełnić pewne warunki. Pierwszym jest sprecyzowana i spójna polityka wobec studentów zagranicznych. Działania różnych służb państwowych powinny być zsynchronizowane. Najistotniejszą rolę odgrywa Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ale ważne jest także współdziałanie Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Straży Granicznej. Chodzi o to, żeby gotowości uczelni do przyjęcia studentów zagranicznych towarzyszyła np. odpowiednia polityka wizowa. Zdarzają się przypadki, że studenci otrzymują wizy na czas krótszy niż semestr albo że mają kłopoty z wizą na okres kursów przygotowawczych. Pożądana byłaby analiza i poprawa przepisów, które odnoszą się do studiowania w Polsce, np. dotyczących wspólnych dyplomów. Dobrze byłoby stwarzać zachęty stypendialne i na szerszą skalę zajmować się wymianą akademicką. Postulowane jest powołanie instytucji – o roboczej nazwie Polska Agencja Wymiany Akademickiej – która by działała na tym polu. To nie tylko problem formy prawnej i zakresu oraz reguł jej funkcjonowania, ale także problem finansowania.

Rekrutując studentów zagranicznych, polskie uczelnie muszą także baczyć na pożądane cechy kandydatów na studia w Polsce. Powinni oni mieć odpowiednie kwalifikacje merytoryczne do podejmowania studiów w ogóle, powinni być przygotowani językowo, a te wszystkie kwalifikacje winny być potwierdzone w sposób formalny. Pamiętać należy także, iż zdarzają się przypadki, że osoba formalnie przyjeżdżająca do Polski na studia, faktycznie chce jedynie dzięki temu wybiegowi znaleźć się w granicach Unii Europejskiej.