Znaczone pieniądze
W dniach 23-24 listopada w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego odbyło się posiedzenie plenarne KRASP, współorganizowane przez Wojskową Akademię Techniczną.
Prof. Marek Ratajczak, podsekretarz stanu w MNiSW mówił o niektórych założeniach nowelizacji ustaw o szkolnictwie wyższym i nauce. Komentując nowe rozwiązania z zakresu nadzoru ministra nad uczelniami wskazał, że do ministerstwa nadal napływają sygnały o pobieraniu przez niektóre uczelnie opłat za usługi edukacyjne wykraczające poza katalog dopuszczony prawem. Zwrócił uwagę, że pieniądze na podwyżki płac w 2013 r. są „znaczone” i nie mogą być wykorzystane na inny cel. Mówił także o pracach związanych z opracowaniem polskiego wskaźnika cytowań. Miałby on istotne znaczenie z punktu widzenia oceny czasopism z tak zwanej ministerialnej listy B, czyli tych, które nie są uwzględnione ani na liście filadelfijskiej ani na liście ERIH. Min. Ratajczak zauważył, że jesteśmy potęgą, biorąc pod uwagę liczbę czasopism zgłoszonych do oceny jako naukowe. Jest ich ponad 2 tys. Ilość musi jednak iść w parze z jakością i dlatego konieczne jest doskonalenie kryteriów ich oceny.
Prof. Marek Rocki, przewodniczący PKA, stwierdził, że komisja coraz częściej odstępuje od oceny jednostek, gdyż wydziały tracą kadrę. Zdarzały się przypadki odmowy wpuszczenia wizytatorów PKA na teren uczelni niepublicznej. Niestety, dla takiej uczelni oznacza to ocenę negatywną. Prof. Rocki wręczył dyplomy wydziałom wyróżnionym przez PKA. Dla tych jednostek oznacza to dodatkowe finansowanie z budżetu ministerstwa.
Prof. Wiesław Banyś, przewodniczący KRASP, zaproponował przyjęcie uchwały dotyczącej sytuacji szpitali klinicznych. „Akty prawne zobowiązujące organy szkół wyższych do przekształcania w spółki prawa handlowego zadłużonych szpitali zmuszają rektorów do działań na niekorzyść uczelni, sprzecznych z interesem publicznym. Działania takie musiałyby prowadzić do drastycznego ograniczenia dostępu do bazy materialnej kształcenia medycznego, a także społecznie nieakceptowanego procesu redukowania możliwości leczenia pacjentów (...) Specyfika szpitali klinicznych wymaga (...) stosowania szczególnych reguł ich finansowania” – czytamy w uchwale. KRASP zaapelowała do władz państwowych o podjęcie „decyzji zapewniających uczelniom medycznym ciągłość działania oraz możliwość realizacji misji akademickiej i leczniczej”. Prof. Wojciech Nowak, rektor UJ, stwierdził, że o ile w rozmowach z ministrem zdrowia rektorzy spotykają się ze zrozumieniem, to nie znajduje to odzwierciedlenia w prawodawstwie. Prof. Jerzy Malec (Krakowska Akademia im. A.F. Modrzewskiego) zauważył, że według ustawy tylko uczelnie publiczne mogą prowadzić kliniki (patrz obok: komentarz prof. Marka Krawczyka).
Prof. Jacek Guliński, podsekretarz stanu w MNiSW, zapewnił, ze żaden kraj nie zaproponował zmniejszenia udziału programu Horyzont 2020 poniżej 80 mld euro. KRASP przyjęła stanowisko na temat projektów EFS realizowanych w perspektywie 2014-2020. Zaproponowano w nim m.in.: udział przedstawicieli środowiska akademickiego w pracach przygotowawczych do wykorzystania środków z EFS; poprawę systemu oceny wniosków, gdyż dotychczas jakość ocen dokonywanych przez komisje oceniające była niska oraz ograniczenia zmian procedur i wytycznych w trakcie realizacji projektów, gdyż negatywnie wpływa to na przejrzystość procedur i zwiększa obszar niepewności działania realizujących je jednostek.
Minister Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas wskazała na potrzebę zintegrowania kształcenia nauczycieli z potrzebami szkół. Prof. Jan Łukaszczyk (Akademia Pedagogiki Specjalnej) ripostował, że kształcenie nauczycieli bez praktyk zawodowych w szkołach jest jak kształcenie lekarzy bez klinik, a szkoły nie chcą przyjmować studentów na praktyki.
Min. Daria Nałęcz, w obliczu niżu demograficznego i narzekań na spadek jakości kształcenia, apelowała do rektorów: – Nie przyjmujcie na studia wszystkiego, co się rusza . Zauważyła, że sposób realizacji kierunków zamawianych pozostawia sporo do życzenia. Dodatkowe środki nie są sensownie wydawane, ale trafiają do kilku osób, które organizują takie kształcenie w danej jednostce.
Gościem rektorów był prezes Urzędu Zamówień Publicznych. Podczas gorącej dyskusji akademikom nie udało się go przekonać nawet do znacznego zwiększenia kwot wolnych od wymogów ustawy Prawo zamówień publicznych . Zauważono, że polskie prawo zamówień publicznych jest znacznie bardziej restrykcyjne, niż w innych krajach europejskich.