Nowe wyzwania

Wiesław Banyś

Mamy za sobą pierwsze posiedzenie Prezydium KRASP w nowej kadencji. Odbyło się ono w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, co stworzyło rektorom okazję do wzięcia udziału w uroczystości wmurowania kamienia węgielnego pod budowę Centrum Sportowo-Rehabilitacyjnego – nowej wspaniałej inwestycji tego uniwersytetu.

Inwestycje – nowe, ale może w jeszcze większym stopniu te już zrealizowane – będą z pewnością przedmiotem troski rektorów rozpoczynających swój czteroletni okres urzędowania. Koszty właściwego zagospodarowania i utrzymania wybudowanych obiektów stanowią istotne pozycje w budżetach wielu uczelni. W tym kontekście napawa nadzieją, przekazana przez uczestniczącą w obradach Prezydium minister Barbarę Kudrycką, informacja o negocjacjach z Ministerstwem Rozwoju Regionalnego i Komisją Europejską, które czynią coraz bardziej prawdopodobnym rozwiązanie dopuszczające komercyjne wykorzystanie obiektów wybudowanych w ramach środków unijnych, o ile związane z tym przychody nie przekroczą kosztów utrzymania tych obiektów.

Mamy także nadzieję, że przyjęte przez Radę Ministrów ustalenia dotyczące projektu budżetu na 2013 r. nie zostaną, w wyniku działań parlamentarzystów, zmienione, co pozwoli zrealizować zapowiadane i długo oczekiwane przez społeczność akademicką podwyżki wynagrodzeń pracowników uczelni (wg informacji przekazanych przez panią minister, pozwoli to zwiększyć te wynagrodzenia średnio o 9,14%).

Tradycyjnie, na początku kadencji Prezydium KRASP określa priorytetowe kierunki i obszary działalności Konferencji. Nie powinno dziwić, że – w obliczu kryzysu dotykającego różne sfery działalności państwa – na pierwszym miejscu naszej listy priorytetów umieściliśmy działania na rzecz nadania edukacji (w tym szkolnictwu wyższemu), nauce i kulturze odpowiednio wysokiej rangi w hierarchii celów społeczno-gospodarczych i stworzenia im właściwych warunków rozwoju, przede wszystkim przez zapewnienie poziomu finansowania odpowiadającego skali realizowanych zadań. Uznaliśmy to za niezbędny warunek zapewnienia wysokiej jakości kształcenia studentów, a także godnego statusu i warunków zatrudnienia nauczycieli akademickich oraz innych pracowników uczelni (co wiąże się z koniecznością zapewnienia wzrostu realnych wynagrodzeń, w tym realizacji zapowiedzianych podwyżek płac).

Za kolejny priorytet uznaliśmy działania wspomagające przyjęcie i wdrożenie strategii rozwoju szkolnictwa wyższego i wynikających z niej projektów legislacyjnych, zmierzających do stworzenia w kraju nowoczesnego, dobrze osadzonego w kontekście międzynarodowym systemu szkolnictwa wyższego. Kwestii tej poświęciliśmy odrębną uchwałę. Zwróciliśmy się w niej do ministra nauki i szkolnictwa wyższego o przedstawienie strategii rozwoju szkolnictwa wyższego i nauki, opartej na wynikach prac powołanego w ministerstwie zespołu – Forum Ekspertów, działającego na przełomie lat 2010 i 2011. Kluczowy jest jednakże nasz postulat przedstawienia przez ministerstwo harmonogramu konkretnych inicjatyw i działań, także o charakterze legislacyjnym, oraz sposobu finansowania planowanych przedsięwzięć, które doprowadziłyby do realizacji przyjętych celów strategicznych.

Jako inne ważne sfery działalności KRASP wymieniliśmy, rozszerzając i modyfikując ustalenia przyjęte cztery lata wcześniej: wspieranie współpracy międzynarodowej w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki, m.in. przez działania na rzecz powołania Polskiej Agencji Wymiany Akademickiej, prowadzenie działań na rzecz zapewnienia wysokiej jakości kształcenia w jego różnych formach, w tym dotyczących realizacji idei uczenia się przez całe życie, a także działania na rzecz uczelni członkowskich, m.in. w zakresie zapewnienia rektorom i innym członkom społeczności akademickiej odpowiedniego zaplecza informacyjnego, szkoleniowego i doradczego.

Nowe, wytyczone na bieżącą kadencję priorytetowe obszary naszej aktywności to: działania na rzecz kształtowania dobrych praktyk funkcjonowania uczelni, w szczególności w zakresie ochrony własności intelektualnej, oraz podejmowanie i wspieranie inicjatyw – obejmujących kształcenie i badania naukowe – zmierzających do efektywniejszego zintegrowania uczelni akademickich z otoczeniem społeczno-gospodarczym i wnoszenia wkładu w budowanie Unii innowacji.

Przyjęte priorytety znalazły odzwierciedlenie w decyzji dotyczącej struktury komisji stałych KRASP. Postanowiliśmy zwrócić się do Zgromadzenia Plenarnego o zmianę regulacji w Statucie KRASP, stwarzającą możliwość powołania nowej komisji, która zajęłaby się sprawami innowacyjności i współpracy z gospodarką. Mamy nadzieję, że sprawnie działające – na podstawie nieco zmodyfikowanych zasad – komisje, korzystając zarówno z potencjału reprezentowanego przez znajdujących się w ich składzie rektorów, jak i z doświadczenia byłych rektorów i ekspertów zewnętrznych, pozwolą na jeszcze sprawniejsze działanie organów KRASP.

Jak zwykle na początku kadencji sporo czasu poświęciliśmy naszym sprawom wewnętrznym, zastanawiając się, jak udoskonalić organizację i funkcjonowanie Konferencji, jak działać skuteczniej, a zwłaszcza – jak lepiej trafiać z naszym przesłaniem do społeczności akademickiej i opinii publicznej. Przedmiotem szczególnej troski będzie ukształtowanie właściwych kontaktów z mediami.

Po posiedzeniu Prezydium KRASP, 20 września, rektorzy – tym razem już wszystkich uczelni zrzeszonych w KRASP – spotkali się z minister Barbarą Kudrycką w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. W czasie tego spotkania została podpisana Karta praw studenta, w której zapisano m.in. że student ma równe szanse w dostępie do bezpłatnych studiów na drugim kierunku, chroni go obowiązkowa umowa cywilnoprawna, ocenia pracę nauczyciela akademickiego.

Rozpoczyna się nowy rok akademicki. Chciałbym z tej okazji życzyć wszystkim członkom społeczności akademickiej powodzenia w realizowaniu zamierzeń, a także entuzjazmu i determinacji w stawianiu czoła nowym wyzwaniom. Chciałbym także zapewnić, że nasza Konferencja będzie wspierać wszelkie inicjatywy i przedsięwzięcia służące rozwojowi polskich uczelni i umacnianiu ich międzynarodowej pozycji. ☐