Monografie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w Wydawnictwie Naukowym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Marcin Lutomierski

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej to największa polska instytucja pozarządowa wspierająca naukę. Działająca od 1991 r. Fundacja co roku realizuje kilkanaście programów, oferując pomoc wybitnym polskim uczonym oraz instytucjom naukowym. FNP przyznaje m.in. indywidualne nagrody i stypendia dla naukowców, subwencje na modernizację warsztatów naukowych i ochronę zbiorów naukowych, a także subwencje na wdrażanie osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej.

Prestiżowa seria

W 1994 r. Fundacja zainicjowała serię Monografie FNP , w której publikowane są wyłaniane w drodze konkursu interesujące prace z dziedziny humanistyki i nauk społecznych. Fundacja zapewnia laureatom pokrycie kosztów wydania książki w serii oraz honorarium. O wysokim poziomie edytorskim i merytorycznym świadczą nagrody dla serii (Złote Pióro Fredry, Atena) oraz liczne nagrody i wyróżnienia indywidualne. Autorzy wydawanych książek to zarówno uznane postacie polskiej humanistyki, jak i młodzi badacze. Dotychczas ukazało się ponad 150 monografii (nie licząc wznowień).

Do publikacji w serii Monografie FNP wybierane są – w trybie konkursowym – prace odznaczające się wysokim poziomem naukowym, odkrywczością założeń, wagą wyników, monograficznym ujęciem i dostępnością dla szerszego grona odbiorców. Procedura ta ma swoich zwolenników i niejednokrotnie jest przedstawiana jako wzór dla innych gremiów oceniających. „Podobają mi się – mówi prof. Mirosława Buchholtz, jedna z laureatek – zasady konkursu: życzliwe, rzetelne, anonimowe recenzje (…), a w nagrodę – publikacja”. O zasadach składania i recenzowania prac szczegółowo informuje strona www.fnp.org.pl (zakładka „Programy”).

Nowe oblicze

W 2011 r. zostało zawarte porozumienie pomiędzy Fundacją na rzecz Nauki Polskiej a Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. Porozumienie określiło zasady współpracy przy realizacji programu wydawniczego Monografie FNP. W ten sposób sfinalizowano decyzję Zarządu Fundacji o powierzeniu Wydawnictwu Naukowemu UMK publikacji i dystrybucji nowych tytułów renomowanej serii książek.

Toruński wydawca opublikował już jedenaście nowych tytułów (w przygotowaniu jest kolejnych siedem) oraz sześć wznowień. Pracę nad serią Wydawnictwo rozpoczęło od zmiany jej szaty graficznej: książki otrzymały nową kolorystykę, krój czcionki i rozmieszczenie treści na stronie. Na docenienie efektów wprowadzenia nowego layoutu nie trzeba było długo czekać, o czym świadczy decyzja Jury Konkursu na Najtrafniejszą Szatę Edytorską Książki Naukowej, które przyznało nagrodę Wydawnictwu Naukowemu Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu za książkę Pawła Gancarczyka Muzyka wobec rewolucji druku. Przemiany w kulturze muzycznej XVI wieku . Projekt graficzny książki opracował Tomasz Jaroszewski, obwolutę i okładkę przygotowała zaś Barbara Kaczmarek.

Książki z serii Monografie FNP nie tylko biorą udział w konkursach wydawniczych, są również prezentowane podczas najważniejszych ogólnopolskich spotkań branżowych: na Targach Książki w Krakowie (Salon Wydawców Szkół Wyższych), Targach Książki Akademickiej i Naukowej ACADEMIA w Warszawie, Wrocławskich Targach Książki Naukowej i Poznańskich Dniach Książki Naukowej. Dodatkowo Wydawnictwo organizuje spotkania promocyjne w formie wieczoru autorskiego lub dyskusji o książce. W ten sposób promowano już prace dr. Bartosza Kuźniarza (Goodbye Mr. Postmodernism. Teorie społeczne myślicieli późnej lewicy ), prof. Mirosławy Buchholtz (Henry James i sztuka auto/biografii ) i dr. Pawła Gancarczyka (Muzyka wobec rewolucji druku. Przemiany w kulturze muzycznej XVI wieku ). W 2012 r. planowane są jeszcze dwa spotkania.

Nowoczesne technologie

Dzięki nowoczesnym technologiom cyfrowym Wydawnictwo Naukowe UMK zainicjowało i z powodzeniem publikuje serię Res Humanae. Systematycznie ukazują się w niej wznowienia tych monografii, których nakłady nie są już dostępne. Dotychczas ukazały się następujące tytuły: Heurystyka filozoficzna prof. Jana Hartmana, Ironia i miłość. Neopragmatyzm Richarda Rorty’ego w kontekście sporu o postmodernizm prof. Andrzeja Szahaja oraz Spór o granice poznania dzieła muzycznego autorstwa prof. Macieja Gołąba.

Poza tradycyjną formą książek z serii Monografie FNP nowy wydawca wprowadza tytuły na platformę i-buk.pl, która jest niczym innym jak internetową czytelnią i sklepem z e-książkami. Natomiast za pośrednictwem firmy i-Format wszystkie monografie Fundacji opublikowane w Wydawnictwie Naukowym UMK będą już wkrótce dostępne w największym na świecie sklepie internetowym Amazon. Współpraca z i-Formatem zapewni toruńskiemu wydawcy digitalizowanie i konwertowanie książek do formatu ePUB, który jest obecnie jednym z najpopularniejszych i najdogodniejszych formatów stosowanych w czytnikach książek elektronicznych.

Dodatkowo, po około dwóch latach od wydania książki każda monografia FNP będzie dostępna w nowoczesnej i otwartej formule OPEN ACCESS, a tytuły wznawiane Fundacja już wkrótce udostępni na swojej stronie: www.fnp.org.pl/monografie.

Marcin Lutomierski