Uchwała w sprawie strategii

Józef Lubacz


Na kwiecień zaplanowano dwa posiedzenia plenarne Rady: 15 i 29 kwietnia. Drugie z nich to posiedzenie nadzwyczajne, poświęcone w całości projektowi „Ustawy o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw” z dnia 30 marca. Posiedzenie to odbędzie się po czasie, w którym sporządziłem niniejszą notatkę, więc wypracowaną przez Radę opinię przedstawię w notatce majowej. Po wstępnej analizie przedłożonego projektu nowelizacji wyżej wymienionych ustaw nabrałem przekonania, iż należałoby wykorzystać przewidziany prawem okres konsultacji do dokonania szeregu modyfikacji proponowanych przepisów, w szczególności dotyczących Krajowych Ram Kwalifikacji oraz ustroju przyszłej Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego. O moim przekonaniu poinformowałem Panią Minister Barbarę Kudrycką, która odniosła się do przedstawionych przeze mnie postulatów i argumentów ze zrozumieniem i otwartością, co odnotowuję z satysfakcją.

Na posiedzeniu 15 kwietnia Rada podjęła uchwałę (nr 32/2010) w sprawie strategii rozwoju szkolnictwa wyższego. Ze względu na wagę sprawy przytaczam ją w całości:

„Działając na podstawie Art. 45 u. 2 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 27 lipca 2005 roku, biorąc pod uwagę stan debaty dotyczącej Strategii rozwoju szkolnictwa wyższego: 2010−2020 – Projekt środowiskowy oraz Strategii rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce do 2020 roku opracowanej na zamówienie MNiSW, Rada Główna uchwala co następuje:

1. Rada uznaje przedstawione strategie rozwoju szkolnictwa wyższego za wartościowe i postuluje, aby zostały bezzwłocznie wykorzystane do opracowania strategii narodowej.

2. Rada wyraża gotowość do współdziałania w opracowaniu takiej strategii, a w szczególności do przedstawienia opinii dotyczących celów i działań proponowanych w obu wymienionych wyżej dokumentach; w przypadku części tych propozycji konieczne będzie uprzednie ich uszczegółowienie, umożliwiające dogłębną analizę.

Rada postuluje, aby za bazowy do opracowania strategii narodowej przyjąć Projekt środowiskowy, który godzi zasadę autonomii i samorządności akademickiej z wymogami efektywności działania uczelni. Projekt ten był przedmiotem szerokich konsultacji w społeczności akademickiej, której pozytywne zaangażowanie będzie niezbędne w procesie opracowywania strategii narodowej i jej skutecznego wdrażania”.

Na posiedzeniu 15 kwietnia odbyła się także dyskusja dotycząca „Nowych wyzwań dla zasad dobrych obyczajów w nauce”, poprzedzona niezwykle interesującym wprowadzeniem Księdza Profesora Andrzeja Szostka. Obszerność i wielowątkowość dyskusji nie pozwala jej tu zrelacjonować. Bardzo liczę na to, że Ksiądz Profesor Szostek da się namówić na wypowiedź na łamach „Forum Akademickiego” na temat roli oraz wzajemnych relacji kodeksów dobrych obyczajów i legislacji państwowej w tej ważnej społecznie dziedzinie.

Na koniec chciałbym wspomnieć o problemie związanym z opiniowaniem przez Radę uczelnianych regulaminów przyznawania stypendiów naukowych i za wyniki w nauce, do czego Rada jest zobligowana obowiązującymi przepisami ustawowymi (art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z roku 1991, art. 236 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym z roku 2005 oraz art. 2 i art. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 2006 roku o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Rada ma liczne wątpliwości dotyczące interpretacji zapisów ustawowych, wobec czego zwróciłem się do ministra NiSW o zajęcie stanowiska w tej sprawie. Wątpliwości dotyczą, w szczególności, interpretacji występującego w aktach prawnych określenia „stypendia naukowe i za wyniki w nauce” oraz kwestii źródeł finansowania stypendiów, uprawniających do zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. Brak jednoznacznej interpretacji może prowokować do różnego rodzaju nadużyć – uzyskiwania nienależnych korzyści finansowych. Najbliższa nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i związanych z nią rozporządzeń będzie dobrą okazją do uściślenia odpowiednich przepisów prawa. Mam nadzieję, że tak się stanie.