Ranga jakości

Prezydium zwróciło się do rektorów szkół wyższych w Polsce o zapewnienie komisjom środowiskowym właściwych warunków działania i uwzględnianie ich ocen przy podejmowaniu decyzji.


Katarzyna Chałasińska-Macukow

W dniach 18−19 października odbyło się trzecie w bieżącej kadencji władz akademickich posiedzenie Zgromadzenia Plenarnego KRASP, poprzedzone – jak zwykle – obradami Prezydium. Gościła nas obchodząca swoje 90−lecie Akademia Górniczo−Hutnicza, a spotkanie rektorów było połączone z uroczystą inauguracją roku akademickiego. Podczas naszego pobytu w Krakowie mieliśmy wielokrotnie okazję przekonać się, jak istotny dorobek zgromadziła akademia i jak znaczące sukcesy osiągnęli jej absolwenci w różnych obszarach działalności związanych i niezwiązanych z techniką.

Tematem łączącym obrady Prezydium i Zgromadzenia Plenarnego było zapewnianie jakości kształcenia i akredytacja, a zwłaszcza akredytacja środowiskowa. Podczas posiedzenia Prezydium byliśmy świadkami interesującej i znakomitej pod względem merytorycznym debaty na ten temat. Dyskusję prowadził prof. Stanisław Chwirot, przewodniczący powołanego przez KRASP zespołu ekspertów, którego zadaniem było m.in. przedstawienie wizji funkcjonowania akredytacji środowiskowej i zadań Komisji Akredytacyjnej KRASP, a wzięli w niej udział: przewodniczący PKA – prof. Marek Rocki, sekretarz PKA – prof. Mieczysław Socha, przewodniczący PKA w poprzedniej kadencji – prof. Zbigniew Marciniak oraz reprezentujący środowiskowe komisje akredytacyjne – prof. Ewa Chmielecka, prof. Bohdan Macukow oraz prof. Marek Wąsowicz. Próbowali oni odpowiedzieć na pytanie o miejsce akredytacji środowiskowej i środowiskowych komisji akredytacyjnych w systemie zapewniania jakości kształcenia w polskich uczelniach, w kontekście przewidywanych zmian, wynikających z wdrożenia Krajowych Ram Kwalifikacji i związanego z tym ukierunkowania procesu oceny jakości i procedur akredytacji na badanie efektów kształcenia.

Prezydium KRASP podjęło uchwałę, w której, podkreślając dotychczasowe osiągnięcia środowiskowych komisji akredytacyjnych, stwierdza, że w obliczu nowych wyzwań środowiskowe komisje akredytacyjne mają do odegrania ważną rolę i powinny kontynuować działalność. W związku z tym Prezydium zwróciło się do konferencji rektorów poszczególnych typów uczelni oraz bezpośrednio do rektorów wszystkich szkół wyższych w Polsce o zapewnienie komisjom środowiskowym właściwych warunków działania i uwzględnianie ich ocen przy podejmowaniu decyzji dotyczących funkcjonowania poszczególnych jednostek organizacyjnych uczelni.

Wśród tematów naszych obrad nie mogło zabraknąć spraw związanych z planowanymi zmianami legislacyjnymi w szkolnictwie wyższym. W kolejnej wersji założeń do nowelizacji ustaw ogłoszonej przez MNiSW dostrzegamy pozytywne elementy, zbieżne z postulatami KRASP. Podtrzymaliśmy jednak – w formie uchwały Prezydium – wielokrotnie prezentowane wcześniej stanowisko, stwierdzające, że propozycje znaczących zmian ustawowych w obszarze szkolnictwa wyższego powinny wynikać z wcześniej opracowanej i przyjętej strategii rozwojowej. W tych warunkach istotne znaczenie ma postęp prac nad opracowaniem środowiskowego projektu Strategii rozwoju szkolnictwa wyższego do 2020 r. Kierujący tymi pracami prof. Jerzy Woźnicki zapowiedział, że podstawowe tezy dokumentu będą konsultowane na spotkaniach z konferencjami rektorów poszczególnych typów uczelni w listopadzie, a 2 grudnia odbędzie się nadzwyczajne posiedzenie Zgromadzenia Plenarnego KRASP, poświęcone prezentacji strategii.

Rozwój systemu edukacji jest coraz bardziej związany z realizacją idei uczenia się przez całe życie. Nic więc dziwnego, że tematyce tej poświęciliśmy odrębną sesję obrad Zgromadzenia. Po wprowadzającym do dyskusji wystąpieniu prof. Zbigniewa Marciniaka mogliśmy się zapoznać z dwoma inicjatywami środowisk akademickich, skierowanymi do różnych grup „studentów nietradycyjnych”. Przedstawione prezentacje dotyczyły ogólnopolskiej inicjatywy „Uniwersytet Dzieci” oraz doświadczeń związanych z funkcjonowaniem – w ramach uczelni akademickiej – uniwersytetu otwartego. Mieliśmy ponadto okazję zapoznać się ze stanem prac związanych z opracowywaniem Krajowych Ram Kwalifikacji – kluczowego narzędzia sprzyjającego rozwojowi różnych form uczenia się przez całe życie.

W przerwie obrad Zgromadzenia odbyła się konferencja prasowa z udziałem rekordowej bodaj w dziejach KRASP liczby dziennikarzy. To zainteresowanie, będące zapewne m.in. następstwem serii artykułów prasowych na temat kształcenia w polskich uczelniach, może tylko cieszyć – media powinny się zajmować sprawami szkolnictwa wyższego i nauki, bo problemów mamy wiele, a publiczna debata jest niezbędna dla stworzenia właściwej atmosfery społecznej, sprzyjającej skutecznemu ich rozwiązywaniu. Istotne jest jednak, aby to zainteresowanie dotyczyło spraw ważnych, a publikowane materiały przedstawiały rzetelny obraz sytuacji, oparty na faktach i wiarygodnych ocenach. Sensacyjne tytuły artykułów i jednostronne opinie dziennikarskie, odwołujące się niekiedy do analiz mających pod względem metodycznym niewiele wspólnego z rzetelnymi badaniami, ilustrowane wypowiedziami garstki spośród wielomilionowej rzeszy absolwentów i studentów polskich uczelni, tworzą zniekształcony obraz sytuacji, co nie ułatwia rozwiązywania rzeczywistych, poważnych problemów związanych z funkcjonowaniem szkolnictwa wyższego w Polsce.