W dniach 5−6 czerwca odbyło się drugie w bieżącej kadencji posiedzenie Zgromadzenia Plenarnego KRASP. Tym razem rektorów gościła Politechnika Częstochowska.

W ostatniej, sobotniej sesji obrad, poświęconej uwarunkowaniom polityki finansowania szkolnictwa wyższego i nauki, prof. Leszek Balcerowicz w referacie o prowokującym tytule Czy socjalizm może się sprawdzić w szkolnictwie wyższym? przedstawił wizję procesu projektowania reform w polskim szkolnictwie wyższym, a następnie – inaugurując dyskusję – swój punkt widzenia na temat pożądanych kierunków reform przedstawiła minister Barbara Kudrycka. W przeddzień rektorzy mieli okazję wysłuchać m.in. wystąpień wiceministrów Witolda Jurka i Zbigniewa Marciniaka, prof. Marka Rockiego oraz prof. Bogusława Smólskiego. Duże zainteresowanie wzbudziła prezentacja Proces Boloński – oczami studentów, przedstawiona przez Bartłomieja Banaszaka, przewodniczącego Parlamentu Studentów RP.

Dorobkiem Zgromadzenia są m.in. dwie uchwały dotyczące spraw wykraczających poza wąsko rozumianą problematykę szkolnictwa wyższego i nauki.

W pierwszej z tych uchwał – w intencji przeciwstawienia się często głoszonym, zwłaszcza w kręgach polityków, poglądom o konserwatywnym i niechętnym wszelkim reformom nastawieniu środowiska akademickiego – zadeklarowaliśmy zdecydowane poparcie dla zmian w szkolnictwie wyższym, upatrując w nich istotny element procesu modernizacji kraju. W tym kontekście przypomnieliśmy, że od utworzenia KRASP w 1997 r. rektorzy inicjują i wspierają działania zmierzające do unowocześniania szkolnictwa wyższego w Polsce. Służą temu m.in. prace koncepcyjne nad modelem systemu szkolnictwa wyższego, propozycje zmian regulacji prawnych oraz zaangażowanie w prace legislacyjne. Szczególnym przejawem wspierania procesów modernizacyjnych stało się opracowanie, z inicjatywy i z udziałem rektorów, projektu obecnie obowiązującej ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz będący następstwem uchwalenia tej ustawy wysiłek, także inwestycyjny, związany z wdrażaniem nowych rozwiązań systemowych i instytucjonalnych w uczelniach. Równolegle prowadzone są działania wzbogacające wiedzę i umiejętności kadry zarządzającej uczelniami, takie jak realizowany od kilku lat Program stałych przedsięwzięć w systemie doskonalenia kadr kierowniczych uczelni akademickich.

Uznaliśmy, że w dekadzie 2010−20, w obliczu nowych wyzwań, wynikających m.in. z procesów demograficznych, narastającej konkurencji międzynarodowej oraz zjawisk kryzysowych w gospodarce, szkolnictwo wyższe w Polsce powinno wejść w kolejny etap przemian. Wyraziliśmy gotowość wspierania tych przemian, wymieniając w uchwale przykładowe inicjatywy i działania, które przyniosą naszemu krajowi konkretne pozytywne efekty, zwiększając jego kapitał intelektualny i podnosząc jego pozycję międzynarodową. Uzależniliśmy jednakże nasze poparcie od właściwego przygotowania przedsięwzięć reformatorskich.

Zrealizowanie prorozwojowych zamierzeń powinno więc – naszym zdaniem – zostać poprzedzone opracowaniem planu strategicznego przyszłych reform. Zadeklarowaliśmy w imieniu utworzonego z naszej inicjatywy konsorcjum, w skład którego wchodzą – obok KRASP (w tym KRePSZ) – także KRZaSP i Fundacja Rektorów Polskich, że przed końcem 2009 r. przedstawimy rządowi oraz opinii publicznej projekt takiego planu, obejmujący także proces wdrażania przyszłych reform, opracowany w ramach prowadzonych przez FRP prac nad strategią rozwoju szkolnictwa wyższego do 2020 r.

Druga z podjętych przez Zgromadzenie Plenarne KRASP uchwał dotyczy priorytetów zbliżającej się polskiej prezydencji w Unii Europejskiej. Uznaliśmy za celowe, a wręcz niezbędne, umieszczenie wśród tych priorytetów zagadnień nauki i edukacji, w tym szkolnictwa wyższego. Jako przykład konkretnej polskiej inicjatywy zaproponowaliśmy ogłoszenie roku 2011 Europejskim Rokiem Marii Skłodowskiej−Curie. Zwróciliśmy się w tej sprawie do rządu, w uzasadnieniu podkreślając, że mamy – szczególnie w obszarze edukacji – osiągnięcia, z których możemy być dumni. Jednocześnie patrząc w przyszłość, powinniśmy – jak inne kraje Unii Europejskiej – skoncentrować wysiłek na skutecznej realizacji idei uczenia się przez całe życie, tak aby wszystkim Polakom – niezależnie od ich statusu społeczno−ekonomicznego i wieku – stworzyć szanse znalezienia swego miejsca w nowoczesnym społeczeństwie wiedzy, którego kształtowanie powinno się stać jednym z priorytetów rozwojowych naszego kraju.

Posiedzenie Zgromadzenia Plenarnego poprzedzone było, jak zwykle, spotkaniem Prezydium Konferencji. W trakcie dyskusji o planowanych działaniach KRASP doszliśmy do wniosku, że informacje o podejmowanych przez nas inicjatywach i realizowanych przedsięwzięciach powinny być w bardziej skuteczny sposób przekazywane środowisku akademickiemu i szerokiej opinii publicznej. Będziemy poszukiwać rozwiązań zmierzających do realizacji tego postulatu. Zwracam się zatem także do czytelników „Forum Akademickiego” o przekazywanie nam propozycji i sugestii w tej sprawie.