Między kierunkami

Jerzy Błażejowski


W lipcu (9) odbyło się XXX posiedzenie prezydium Rady Głównej bieżącej kadencji. Wyłonione zostały – w drodze losowania – uczelnie, których przedstawiciele wejdą w skład komisji dyscyplinarnej ds. nauczycieli akademickich przy Radzie Głównej. Prezydium Rady Głównej pozytywnie zaopiniowało projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy – Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu – Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. Pozytywną opinię – z uwagami szczegółowymi – zyskały projekty rozporządzeń ministra nauki i szkolnictwa wyższego w sprawie programu PATENT PLUS – wsparcie patentowe wynalazków oraz przedsięwzięcia IniTech. Prezydium Rady Głównej wsparło inicjatywę Konferencji Dyrektorów Bibliotek Akademickich Szkół Polskich w sprawie sfinansowania przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego dostępu do bazy Web of Science. Zaopiniowane zostały wnioski jednostek organizacyjnych szkół wyższych o przyznanie uprawnień do nadawania stopni naukowych oraz uczelni o uzyskanie pozwolenia na kształcenie w ramach unikatowych kierunków studiów i studiów podyplomowych. Zaopiniowano też regulaminy stypendialne.

W dniach 25−27 czerwca uczestniczyłem w XVIII Ogólnopolskim Spotkaniu Dziekanów Wydziałów Chemicznych, które miało miejsce w Krynicy Zdroju. Moje wystąpienie dotyczyło propozycji reform szkolnictwa wyższego przedstawionych przez MNiSW oraz zawartych w dokumentach Rady Głównej. W wielowątkowej dyskusji jednym z podnoszonych problemów było coraz to mniejsze zainteresowanie studiami na dobrze zdefiniowanych przez lata kierunkach studiów. Młodzież chętnie podejmuje kształcenie interdyscyplinarne, kontynuuje edukację na różnych kierunkach studiów i jest zainteresowana indywidualizacją procesu nauczania. To stawia przed uczelniami całkiem nowe zadania w zakresie organizacji i racjonalizacji kształcenia. Kształcenia interdyscyplinarnego na dobrym poziomie nie da się zorganizować w wysoko wyspecjalizowanych jednostkach uczelni. Będzie ono musiało być w przyszłości prowadzone w skali uczelni albo nawet międzyuczelnianej we współpracy z otoczeniem. Otwarcie na interdyscyplinarność i indywidualizację kształcenia to szansa na istnienie i rozwój wielu nawet dobrze prosperujących dziś jednostek uczelni.

30 czerwca uczestniczyłem w posiedzeniu Rady ds. Procesu Bolońskiego, której przewodniczy prof. G. Prawelska−Skrzypek, podsekretarz stanu w MNiSW. Głównym tematem posiedzenia była wymiana doświadczeń na temat zaawansowania procesu bolońskiego w kontekście czekającej nas międzynarodowej oceny w tym zakresie. Polska w dotychczasowych ocenach różnych obszarów wypadała dobrze, z wyjątkiem obszaru wymiany międzynarodowej – mieszczącej się w haśle Wymiar zewnętrzny procesu bolońskiego. Tę dobrą pozycję powinniśmy zachować integrując się coraz bardziej z Europejskim Obszarem Szkolnictwa Wyższego. W tej integracji nie ma odwrotu od studiów trójstopniowych, Krajowej Struktury Kwalifikacji oraz unowocześniania procesu kształcenia i dostosowywania go do wymogów współczesności.

1 lipca spotkał mnie zaszczyt uczestnictwa w inauguracji jubileuszu 100−lecia Akademickiego Związku Sportowego. Na tę znamienitą uroczystość, jak i do Komitetu Honorowego Jubileuszu, zostałem zaproszony przez prezesa Zarządu Głównego AZS prof. M. Rockiego. Inauguracji jubileuszu towarzyszyło otwarcie IX Forum Międzynarodowej Federacji Sportu Studenckiego Sport akademicki: jego korzenie, dzisiejsza pozycja i wyzwania na przyszłość. Promowanie i kultywowanie kultury fizycznej i sportu to wielkie wyzwania stojące przed uczelniami. Rozwój intelektualny idzie bowiem w parze z rozwojem fizycznym. Dobrze więc, że zajęcia z wychowania fizycznego znalazły miejsce w regułach (standardach) kształcenia na poziomie wyższym. Dobrze też, że uczelnie coraz częściej inwestują w ośrodki sportowo−rekreacyjne z myślą o studentach i kadrze.

9 lipca miało miejsce posiedzenie podkomisji stałej ds. nauki i szkolnictwa wyższego Sejmu, podczas którego prof. B. Kudrycka, minister nauki i szkolnictwa wyższego, przedstawiła informację na temat projektowanych zmian w sferze nauki i szkolnictwa wyższego. Po wyczerpującej informacji minister Kudryckiej, przewodnicząca podkomisji, Krystyna Łybacka, zainicjowała dyskusję. W licznych wypowiedziach dało się wyczuć wolę wsparcia reform. Problem w tym, że nie da się ich przeprowadzić bez zasadniczych zmian w polityce i mechanizmach finansowania nauki i szkolnictwa wyższego. W tym zakresie jednak nie zaprezentowano optymistycznych prognoz.

Na zaproszenie prof. J. Woźnickiego miałem zaszczyt uczestniczyć w IV Szkole Letniej, organizowanej dla rektorów kadencji 2008−12 przez Fundację Rektorów Polskich. Szkoła odbyła się w kampusie Uniwersytetu Warmińsko−Mazurskiego w dniach 12−20 lipca. Czynnie uczestniczyłem w otwarciu i module VIII Polskie uczelnie na progu XXI wieku – wymagania rozwojowe oraz debacie Problemy polskich uczelni w świetle doświadczeń kadencji 2005−2008 i debacie końcowej. Zarysowałem istotne dla szkolnictwa wyższego i nauki wydarzenia, jakie miały miejsce w mijającej kadencji władz uczelni. W podsumowaniu podkreśliłem potrzebę współdziałania i współpracy na rzecz wspólnego dobra, jakim jest nauka i edukacja. Wyrazy uznania należą się prof. Woźnickiemu, który podejmuje ważne dla szkolnictwa wyższego inicjatywy, jak i rektorowi UWM, prof. R.J. Góreckiemu, za miłą atmosferę i gościnność, jakiej doznają wszyscy goszczący w dynamicznie rozwijającej się uczelni.