Czerwcowe posiedzenie prezydium (11) i plenarne (12) Rady Głównej było skupione przede wszystkim na opiniowaniu dokumentu Projekt założeń reformy systemu nauki i reformy systemu szkolnictwa wyższego. W dyskusji uczestniczyli: prof. Barbara Kudrycka, minister NiSW, prof. Grażyna Prawelska−Skrzypek, podsekretarz stanu w MNiSW, Piotr Żuchowski, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, goście oraz członkowie Rady Głównej. Podjęto uchwałę, w której przedstawiono uwagi ogólne i szczegółowe. Rada Główna uważa, że dokument jest istotnym elementem dyskusji nad reformą nauki i szkolnictwa wyższego. Brak w nim jednak ogólnej diagnozy stanu obecnego i uzasadnienia proponowanych rozwiązań. Nie dokonano rozróżnienia spraw o pierwszorzędnym znaczeniu od drugorzędnych. Postulowane rozwiązania są przedstawione powierzchownie, bez ukazania wzajemnych powiązań. Trudno zatem ocenić konsekwencje proponowanych reform. Nie nadano właściwej rangi sprawom finansowym, a od nich będzie głównie zależał sukces reformy nauki i szkolnictwa wyższego. Rada Główna uważa, że reformę należy rozpocząć od uzgodnienia nowych zasad funkcjonowania szkolnictwa wyższego i nauki ponad podziałami politycznymi. Zdaniem Rady Głównej, reforma nie powiedzie się, jeśli będą proponowane nowe, coraz to inne rozwiązania, bez niezbędnego konsensusu politycznego i społecznego.

Innym opiniowanym dokumentem była Strategia rozwoju nauki w Polsce do 2015 roku. W podjętej uchwale Rada Główna pozytywnie odnosi się do dokumentu, zwracając uwagę na zarysowującą się centralizację zarządzania nauką i szkolnictwem wyższym oraz potrzebę zmian reguł podziału dotacji budżetowej na naukę i konkretyzacji polityki państwa w zakresie finansowania nauki i szkolnictwa wyższego.

30 maja odbyło się pierwsze spotkanie zespołu do opracowania reguł kształcenia na studiach III stopnia. W prace zespołu czynnie włączyli się przedstawiciele: Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów, KRASP, PAN, RG JBR, Zespołu Promotorów Bolońskich, Krajowej Reprezentacji Doktorantów, Parlamentu Studentów RP oraz Rady Głównej. Zespół stawia sobie za cel opracowanie przepisów prawa dla studiów III stopnia oraz rekomendacji dotyczących prowadzenia studiów doktoranckich. Propozycje regulacji i rekomendacji zostaną przesłane do konsultacji po wakacjach, aby można było je przedstawić ministrowi NiSW do końca roku.

2 czerwca uczestniczyłem w forum dyskusyjnym Instytuty – wdrożenia – biznes, zorganizowanym przez Radę Główną Jednostek Badawczo−Rozwojowych, na zaproszenie prof. Leszka Rafalskiego, przewodniczącego rady. Debata miała na celu uruchomienie mechanizmów ożywienia współpracy między instytucjami gospodarczymi a naukowymi i badawczymi. Ważną kwestią w tym kontekście jest, jak kształcić, aby absolwenci byli przygotowani do uczestnictwa we współpracy i wyzwaniach innowacyjnych. Najistotniejsze jest dostosowanie kształcenia do predyspozycji i uzdolnień kształcących od najwcześniejszych lat edukacji. Należy zainteresować ich zagadnieniami matematyczno−przyrodniczymi i technicznymi, bo te są podstawą przygotowania do rozwiązywania problemów praktycznych. Sprawą istotną jest zmiana modelu kształcenia nastawionego obecnie bardziej na przekazywanie – nabywanie wiedzy, a mniej na kształtowanie umiejętności. Brak jest kadry, która byłaby w stanie przekazać wiedzę praktyczną na poziomie wyższym. Programy studiów są w większości zorientowane na kształcenie akademickie, a nie zawodowe. Problemem są praktyki, które – chociaż obligatoryjne – nie są realizowane w wystarczającym wymiarze. Wreszcie, środki przeznaczane z budżetu państwa na szkolnictwo wyższe i naukę nie zachęcają do kształcenia na kierunkach studiów bliskich gospodarce. Wniosek jest oczywisty: jeśli chce się znacząco zintensyfikować współpracę nauki z gospodarką, należy wykształcić ludzi, którzy będą umieli w taką współpracę się włączyć.

W dniach 19−20 czerwca uczestniczyłem – na zaproszenie rektora Dolnośląskiej Szkoły Wyższej prof. Roberta Kwaśnicy – w międzynarodowej konferencji Pytanie o szkołę wyższą w trosce o społeczeństwo. W debacie skupionej na diagnozie stanu i projektach zmian polskiego szkolnictwa wyższego zaprezentowałem stanowisko Rady Głównej w sprawie dokumentu Projekt założeń reformy systemu nauki i reformy systemu szkolnictwa wyższego oraz fragmenty uchwały przedstawiającej dokument Kierunki zmian w polskim szkolnictwie wyższym.

20 czerwca uczestniczyłem w uroczystości jubileuszu 10−lecia Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Elblągu na zaproszenie rektor, prof. Haliny Piekarek−Jankowskiej. To przykład dobrze funkcjonującej wyższej szkoły zawodowej, za co osobom, które przyczyniły się do jej powołania i rozwoju należy się podziękowanie i uznanie. Wyższe szkoły zawodowe powinny dalej się rozwijać, bo mogą lepiej przygotowywać do uczestnictwa w życiu społeczności lokalnych niż uczelnie typowo akademickie. Ważne jest jednak, by były one częścią polskiego i globalnego systemu szkolnictwa wyższego, a nie enklawą podległą samorządom lokalnym – jak przewiduje projekt założeń wyżej wspomnianej reformy.