Poczucie satysfakcji

Tadeusz Luty


Na początku czerwca odbyło się ostatnie w bieżącej kadencji posiedzenie Zgromadzenia Plenarnego KRASP. Uczestniczyli w nim rektorzy uczelni członkowskich KRASP sprawujący funkcję w latach 2005−08, a także rektorzy−elekci, wybrani na kadencję 2008−12. Gospodarzem spotkania był prof. Tomasz Krzyżyński, rektor Politechniki Koszalińskiej, obchodzącej w tym roku jubileusz 40−lecia.

W związku z tym jubileuszem zgromadzenie przyjęło specjalny dokument – Deklarację w sprawie kształcenia dla przyszłości, której tekst podpisali obecni na posiedzeniu rektorzy i rektorzy−elekci. Dokument został wmurowany we wnętrzu głazu przed wejściem do głównego budynku PKosz., który został ozdobiony napisem upamiętniającym to wydarzenie.

Znaczną część obrad wypełniła – jak zawsze – dyskusja nad zasadniczymi problemami szkolnictwa wyższego i nauki, a zwłaszcza nad przedłożonym przez ministerstwo Projektem założeń reformy systemu nauki i reformy systemu szkolnictwa wyższego. Zgromadzenie Plenarne, nawiązując do wcześniejszego stanowiska Prezydium KRASP z maja br., wskazało te spośród wymienionych w założeniach propozycji i zamierzeń w obszarze szkolnictwa wyższego, które uważa za najważniejsze. Jednocześnie rektorzy zwrócili uwagę na brak strategii rozwoju szkolnictwa wyższego, co uniemożliwia zrozumienie celu reformy i sposobów jej realizacji, a także utrudnia przeprowadzenie właściwej dyskusji w środowisku akademickim.

Strategia rozwoju musi prowadzić do wyraźnego zwiększenia nakładów finansowych na naukę i szkolnictwo wyższe z budżetu państwa. Niedofinansowanie tych obszarów i będący jej konsekwencją niski poziom wynagrodzeń pracowników uczelni publicznych, doprowadziły do dramatycznej sytuacji w uczelniach. Rektorzy oczekują realizacji przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, wprowadzających obowiązek zwiększenia wynagrodzeń pracowników szkół wyższych oraz wymóg indeksacji dotacyjnego finansowania publicznych szkół wyższych ze środków budżetowych.

Zwróciliśmy się także do rządu RP z postulatem utworzenia Polskiej Agencji Wymiany Akademickiej, finansowanej niezależnie od budżetu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, której celem byłoby wspieranie międzynarodowej wymiany naukowej i edukacyjnej oraz promowanie studiów wyższych w Polsce.

Jedna z sesji obrad zgromadzenia poświęcona była ocenie działalności KRASP w mijającej kadencji. Przedstawiając sprawozdanie z działalności konferencji w latach 2005−08 (dla zainteresowanych – sprawozdanie jest dostępne na witrynie www. krasp.org.pl), miałem poczucie satysfakcji z naszych dokonań i osiągniętej pozycji – w kraju i na forum międzynarodowym – zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę bardzo skromny budżet i zaplecze organizacyjne. Wydaje się jednak, że utrzymywanie dotychczasowego modelu funkcjonowania KRASP nie jest już możliwe – potrzebne są zmiany zmierzające do zapewnienia konferencji warunków działania odpowiadających zakresowi i wymiarowi realizowanych zadań.

Istotne są także pytania o charakterze zasadniczym dla przyszłości KRASP: Jak najlepiej realizować naszą misję? Co powinno stanowić istotę naszej codziennej działalności? Dylemat, który mamy, można sformułować następująco: Czy w swojej działalności konferencja powinna dbać przede wszystkim o rozwój systemu szkolnictwa wyższego i nauki w Polsce oraz o jego promocję za granicą (innymi słowy, czy ma realizować zbiorowy interes środowiska), czy też raczej skupić się głównie na świadczeniu „usług” dla uczelni członkowskich? Odpowiedź na postawione pytania nie jest prosta. Wydaje się, że warto zainicjować publiczną debatę na ten temat. Jest oczywiste, że decydujące znaczenie będą w niej miały opinie najbardziej zainteresowanych – rektorów i innych przedstawicieli uczelni członkowskich KRASP, ale wsłuchiwać się też będziemy uważnie w głosy docierające spoza środowiska szkół akademickich.

Te niełatwe decyzje podejmować będą już nowe władze KRASP. Z przyjemnością informuję – choć sądzę, że wiadomość ta dotarła już do czytelników „Forum” – że przewodniczącą KRASP na kadencję 2008−2012 została prof. Katarzyna Chałasińska−Macukow – rektor Uniwersytetu Warszawskiego, a jej zastępcami: prof. Adam Hamrol – rektor Politechniki Poznańskiej oraz prof. Janusz Żmija – rektor Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Już dziś życzę nowo wybranym władzom KRASP wytrwałości w realizacji celów działalności konferencji przez kolejne cztery lata, a społeczności akademickiej zadowolenia z efektów tej działalności.