Nie mamy nic do ukrycia

W przypadku działalności Centralnej Komisji deklaruję pełną jawność. Wszystko, co możliwe, będzie dostępne. To nie dotyczy dokładnie wszystkich obszarów, ponieważ na przykład dla dobra sprawy i uniknięcia nacisków nazwiska recenzentów muszą pozostać tajne do chwili podjęcia decyzji. Zdarzają się tu przypadki naprawdę niepokojące, a wręcz zasmucające (...) Chcemy także umieścić na naszej stronie internetowej najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi na nie oraz sprawić, by każdy mógł zadać dodatkowe pytanie. Będą też dostępne zasady sporządzania recenzji i opinii, referowania wniosków i innych reguł postępowania.

Z prof. Tadeuszem Kaczorkiem, przewodniczącym Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów, rozmawia Andrzej Świć

Liderzy i maruderzy

Usiłowałem dociec, skąd się taka elita młodych uczonych bierze (...) Członkowie panelu zadawali im często pytanie: jaki ośrodek w świecie reprezentuje najwyższy poziom w dziedzinie przez nich uprawianej i jakie widzą możliwości wygrania konkurencji z tym ośrodkiem? I nagle uświadomiłem sobie, że (...) w naszym kraju nigdy takiego pytania nie słyszałem. Nikt nie wymaga, aby kandydat na doktora habilitowanego, profesora lub kierownika zakładu znał najlepszy ośrodek ze swej dziedziny w świecie i planował go swymi badaniami przewyższyć. Wszyscy się cieszą, gdy mają kandydata znającego osobiście kogoś w Lipsku lub Amsterdamie, kandydata, który spędził rok w Berkeley lub w Oxfordzie, publikuje czasem w pismach z listy filadelfijskiej i uchodzi w Polsce za światowej sławy uczonego.

Prof. Adam Łomnicki pisze o swoich doświadczeniach eksperta ERC oceniającego wnioski o finansowanie badań

Nanorurki w kremie

Wytrzymałość na rozciąganie nanorurek jednościennych jest 10−krotnie wyższa od stali. Jest to wprost idealny przykład włókna cząsteczkowego. Z tego też względu nanorurki, czyli zwinięte grafeny, to wielce obiecujące składniki materiałów kompozytowych. Firma Nissan już wykroiła do swoich prototypowych samochodów zderzaki z takiego kompozytu. A obecnie trwa „wyścig zbrojeń”, przy czym chodzi nie tylko o zbrojenie betonów plastikowych… Ja zaś, jako zawodnik tego wyścigu, chciałbym stworzyć „molekularne sito” do gazów, oparte właśnie na wysoce wytrzymałych nanorurkach węglowych.

Mgr Sławomir Boncel, laureat I nagrody w konkursie popularyzatorskim „FA”, pisze o swoich badaniach nad molekularnym sitem do „przesiewania” gazów

Studiowanie kompilacyjne

Nauczyciele akademiccy czynią wiele dla unifikowania potrzeb informacyjnych studentów, zniechęcając ich tym samym do korzystania z dzieł oryginalnych. Kwitnie produkcja skryptów, przewodników, poradników i tym podobnej „uzdatnionej” informacji, gdzie wiedza jest skompilowana według schematu: „jedynie słuszne pytania – jedynie słuszne odpowiedzi” i nie chodzi tu bynajmniej o jakieś formy jej cenzurowania. Rzecz w tym, aby procesu przyswajania wiedzy nie zaburzały dylematy czy wątpliwości. Opracowuje się jednolite, często rygorystycznie przestrzegane, instrukcje pisania prac semestralnych czy dyplomowych. W dydaktyce akademickiej nie ma już prawie miejsca na dyskusję (...)

O nowej kulturze studiowania, ramach w której rośnie zapotrzebowanie na informację zunifikowaną, pisze Jolanta Sobielga

„Forum Akademickie” jest finansowane w ramach umowy 933/P-DUN/2017 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na działalność upowszechniającą naukę.