Tematem wiodącym grudniowego posiedzenia Prezydium (12) i plenarnego (13) były relacje między obszarami kształcenia (kierunkami studiów) a obszarami nadawania stopni i tytułów (dziedzinami i dyscyplinami nauki oraz sztuki). Prof. O. Achmatowicz, sekretarz Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów, przedstawił Kierunki i propozycje zmian w zakresie nazw dziedzin i dyscyplin, w których nadawane są stopnie i tytuły. Ja przypomniałem nazwy komisji funkcjonujących w ramach Państwowej Komisji Akredytacyjnej (na podstawie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym) oraz strukturę Rady Nauki – działającej w oparciu o ustawę o zasadach finansowania nauki. Analizując podziały obszarów nauki i sztuki oraz kształcenia na poziomie wyższym, dokonywane dla różnych potrzeb, łatwo dostrzec, że przenikają się one w niewielkim stopniu. Jest tak dlatego, że nie podejmowano prób harmonizowania nazewnictwa wówczas, gdy powstawały nowe instytucje powoływane dla określonych celów. Były głosy wspierające potrzebę harmonizacji nazewnictwa. Były też opinie, że nie jest to niezbędne. Przyjęcie jednolitego nazewnictwa dziedzin nauki i sztuki oraz kształcenia na poziomie wyższym byłoby celowe ze względu na rosnące zazębianie się obu obszarów. Badania są bowiem nieodłącznym elementem kształcenia na II i III stopniu oraz nieodłącznym atrybutem aktywności akademickiej. Rada Główna prowadzi dyskusję na ten temat z CK. Powinna ona rozszerzyć się na inne instytucje obszaru nauki i szkolnictwa wyższego.

Żywiołowa dyskusja rozwinęła się przy okazji opiniowania projektu budżetu państwa w zakresie szkolnictwa wyższego na rok 2008. W dyskusji tej uczestniczyli profesorowie K. Wiatr i R. Górecki z Senackiej Komisji Nauki i Edukacji. W efekcie Rada podjęła uchwałę, w której zwraca uwagę na: obniżanie się udziału wydatków na szkolnictwo wyższe w wydatkach budżetu państwa, niewystarczające wsparcie stypendialne studentów oraz nierozwiązany problem stypendiów doktoranckich, malejący udział funduszy rzeczowych, a nade wszystko pogłębiający się relatywny spadek uposażeń pracowników szkół wyższych. Uchwała została przesłana do marszałków Sejmu i Senatu, odpowiednich komisji Sejmu i Senatu oraz rządu. To ostatnia pora, aby skorygować niekorzystne dla szkolnictwa wyższego propozycje budżetowe, które spowodują odpływ wartościowej kadry, obniżenie poziomu kształcenia i badań, a w konsekwencji spowolnienie rozwoju gospodarczego i społecznego.

Szeroko dyskutowano projekty rozporządzeń ministra NiSW w sprawie współczynników kosztochłonności oraz zasad podziału dotacji z budżetu państwa. Ideę konstrukcji tzw. algorytmu podziału środków budżetowych Rada zaopiniowała pozytywnie rok temu. Zgłosiliśmy wówczas wiele propozycji racjonalizacji liczenia poszczególnych składników algorytmu. Żadna z nich nie została uwzględniona. Nie zostały również wyjaśnione wątpliwości co do zasad ustalania tzw. współczynników kosztochłonności dla kierunków studiów, makrokierunków i studiów międzykierunkowych. W tej sytuacji Rada zaopiniowała oba projekty negatywnie.

Rada zaopiniowała pozytywnie projekt rozporządzenia ministra NiSW w sprawie rodzajów tytułów zawodowych nadawanych absolwentom studiów, a także warunków wydawania i wzorów dyplomów oraz świadectw, zgłaszając wiele propozycji racjonalizacji przepisów tego dokumentu. Według wielu opinii, rozporządzenie jest niespójne, zbyt szczegółowe i nieprzemyślane. Niezbędna jest racjonalna koncepcja nazw tytułów (lub stopni) związanych z ukończeniem studiów I i II stopnia, która powinna zrodzić się w resorcie nauki i szkolnictwa wyższego.

Na posiedzeniu grudniowym Rada zaopiniowała rozporządzenia i dokumenty przesłane przez ministra edukacji narodowej i ministra rozwoju regionalnego, wnioski uczelni o zgodę na kształcenie w trybie art. 11 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, wnioski uczelni o uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego, wnioski uczelni o prowadzenie studiów podyplomowych oraz regulaminy stypendialne. Przyjęty został harmonogram posiedzeń Rady w 2008 roku (daty posiedzeń i tematy wiodące są dostępne na stronie internetowej Rady).

14 grudnia odbyło się nadzwyczajne posiedzenie plenarne w związku z jubileuszem 25−lecia Rady. Przybyli na nie prof. B. Kudrycka, minister NiSW, prof. Z. Marciniak, podsekretarz stanu w MEN, przewodniczący komisji sejmowej i senackiej, poprzedni przewodniczący Rady, kierujący instytucjami nauki i szkolnictwa wyższego oraz przedstawiciele resortów uczestniczących w kształceniu na poziomie wyższym. Przewodniczący wcześniejszych kadencji dzielili się wspomnieniami i ukazywali różnice w warunkach funkcjonowania Rady. Było dla nas wielkim zaszczytem, że posiedzenie uświetnili liczni Goście – przedstawiciele władz oraz środowisk naukowych i akademickich. W wielu adresach odnaleźliśmy wyrazy uznania naszej pracy i zachętę do dalszej działalności. W imieniu Rady Głównej pragnę wszystkim, którzy byli obecni na uroczystości i pamiętali o jubileuszu, bardzo serdecznie podziękować. Państwa obecność, słowa uznania i zachęta do dalszej pracy to najpiękniejszy prezent, jaki mogliśmy z tej szczególnej okazji otrzymać.