Dobre perspektywy

Jerzy Błażejowski


Na grudniowych posiedzeniach prezydium (13) i plenarnym (14) Rada Główna podjęła dwie uchwały dotyczące standardów kształcenia. Zaopiniowane zostały pozytywnie standardy dla 14 kierunków studiów. Pozytywną opinię zyskał projekt części ogólnej – wspólnej dla kierunków studiów wymienionych w rozporządzeniu ministra NiSzW z 13 czerwca 2006, przygotowanej przez resort we współpracy z Radą. Formułowanie części ogólnej odbywało się w stałym kontakcie z przedstawicielami Rady, przede wszystkim z Komisją Edukacji. Rada zaopiniowała dokument pozytywnie, zwracając uwagę na niezbędne zmiany niektórych przepisów i potrzebę usunięcia kilku nieprawidłowości. Trwają ostatnie prace redakcyjne nad standardami szczegółowymi dla ok. 20 kierunków studiów. Nieustannie docierają do Rady opinie dotyczące wcześniej dostępnych (na stronach internetowych MNiSzW oraz Rady) standardów. Staramy się je modyfikować. Prace powinny się zakończyć z końcem bieżącego roku. Standardy będą następnie podlegały procedurze, jak inne akty prawne. Jest więc szansa, że na początku 2007 będą gotowe do opublikowania w formie rozporządzenia ministra NiSzW. Gdy rozporządzenie będzie bliskie ukazania się, przygotujemy informację, jak z niego korzystać.

Emocje wzbudził dokument dotyczący standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela. Ponieważ dotychczasowe konsultacje, prowadzone przez prof. Mirosławę Nowak−Dziemianowicz, wiceprzewodniczącą Komisji Edukacji, nie doprowadziły do konsensusu, Rada podjęła decyzję o zorganizowaniu spotkania 5 stycznia 2007 w gmachu Ministerstwa NiSzW. Sądzimy, że to spotkanie pomoże rozstrzygnąć kwestie sporne i przedstawić ministrowi NiSzW propozycje standardów. Jest to pilna sprawa, której nie można odwlekać w nieskończoność.

Kontynuowano na obu posiedzeniach dyskusję dotyczącą propozycji nowelizacji rozporządzenia ministra NiSzW z 27 lipca 2006 w sprawie warunków, jakie muszą spełniać jednostki organizacyjne uczelni, aby prowadzić studia na określonym kierunku i poziomie kształcenia. Wobec toczącej się dyskusji, przesunięto na rok bieżący podjęcie uchwały w tej sprawie. Rada zaopiniowała 14 wniosków uczelni o uzyskanie uprawnień do nadawania stopni naukowych. Pozytywnie zaopiniowane zostały wnioski 3 uczelni o prowadzenie studiów podyplomowych oraz 4 regulaminy stypendialne. Rada zaopiniowała pozytywnie projekty 3 rozporządzeń ministra NiSzW w sprawie rejestru uczelni niepublicznych i innych kwestii organizacyjnych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach. Rada odniosła się pozytywnie do wniosków Politechniki Gdańskiej i Akademii Medycznej w Gdańsku o uruchomienie kształcenia na kierunku „inżynieria mechaniczno−medyczna” oraz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie o uruchomienie kształcenia na kierunku „sztuka mediów” w trybie art. 11 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

W dniach 24−25 listopada uczestniczyłem w VII Krajowym Zjeździe Doktorantów i I Zwyczajnym Zjeździe Krajowej Reprezentacji Doktorantów. W dyskusji panelowej Miejsce doktoranta w życiu akademickim i naukowym, która miała miejsce w Collegium Novum UJ, uwypukliłem uczestnictwo doktorantów w ważnych poznawczo i utylitarnie badaniach oraz w procesie kształcenia. Podkreśliłem, że doktoranci są elitarną grupą osób kształcących się, której znaczenie w nadchodzących latach będzie rosło. Jest istotne, aby studia te doskonalić i ukierunkowywać na współcześnie oczekiwane tory. Efektem kształcenia na III stopniu powinni być specjaliści potrafiący samodzielnie prowadzić badania i samodzielnie podejmować wyzwania społeczne i gospodarcze.

29 listopada odbyła się w Warszawie konferencja Tworzenie programów studiów w oparciu o efekty kształcenia – doświadczenia projektu Tuning, zorganizowana przez Beatę Skibińską, koordynatora Programu Socrates Erasmus. Miałem okazję zorientować się co do zasięgu aktywności Zespołu i odczuć środowiska akademickiego względem nowych idei propagowanych na rzecz modernizacji europejskiego szkolnictwa wyższego. Praca Zespołu zasługuje na najwyższe uznanie. Problem w tym, że idea kształcenia opartego na założonych efektach kształcenia nie jest łatwa w realizacji. Po pierwsze, należy zdefiniować, kogo i jak chce się wykształcić, a po drugie, dostosować do tego proces kształcenia. W moim odczuciu, daleka jest droga do realizacji tych zamierzeń, nie tylko u nas, ale i w Europie. Pozostaje więc systematyczna praca całego środowiska akademickiego na rzecz skierowania procesu kształcenia na współcześnie oczekiwane potrzeby.

Na posiedzeniu plenarnym Rady gościliśmy prof. Michała Seweryńskiego, ministra NiSzW, oraz prof. Stefana Jurgę, sekretarza stanu w MNiSzW. Minister poinformował o aktualnych inicjatywach resortu oraz o możliwościach pozyskania wsparcia dla szkolnictwa wyższego i nauki z funduszy unijnych. Perspektywy rysują się dobre, co pozwala optymistycznie myśleć o przyszłości.