W tej części przedstawię dane na temat najczęściej cytowanych prac z dziedziny biologii molekularnej i genetyki. Biologia molekularna to dziedzina nauki zajmująca się biologią na poziomie molekularnym. Inaczej mówiąc, bada, w jaki sposób funkcjonowanie organizmów uwarunkowane jest właściwościami budujących je cząsteczek, a zwłaszcza wielkocząsteczkowych biologicznych polimerów, jakimi są kwasy nukleinowe i białka (Wikipedia). Zazębia się ona z takimi dziedzinami wiedzy, jak genetyka czy biochemia, i jest to najprężniej rozwijająca się dziedzina biologii. Genetyka to nauka o dziedziczności i zmienności organizmów, które są oparte na informacji zawartej w podstawowych jednostkach dziedziczności – genach (Wikipedia).

Te dyscypliny to prawdziwe „gwiazdy” naukowe ostatnich lat. Najlepszy dowód – w październiku tego roku Nagrody Nobla z medycyny otrzymali Andrew Fire i Craig Mello, a z chemii Roger Kronberg; wszyscy są genetykami. W ciągu ostatnich 15 lat Nagrody Nobla aż siedem razy zostały przyznane za osiągnięcia dotyczące tych właśnie dziedzin nauki.

By znaleźć się na liście, praca musiała zostać opublikowana w czasopiśmie związanym z biologią molekularną lub genetyką, bądź autor powinien być zatrudniony w instytucji związanej z tymi dziedzinami nauki, ewentualnie termin „biologia molekularna lub genetyka” musiał się pojawić w słowach kluczowych. Ponieważ w dziedzinie biologii molekularnej i genetyki przeciętna liczba cytowań jednej polskiej publikacji wynosi 8,35, co jest wartością najwyższą spośród wszystkich dyscyplin nauk biologiczno−medycznych, za graniczną przyjęto liczbę 50 cytowań, co przewyższa średnią około 7 razy. Warunkiem drugim była afiliacja autora z krajową instytucją naukową, ponadto praca musiała się zaliczać do opracowań oryginalnych. Zidentyfikowano 79 takich publikacji, co stanowiło ponad 22 proc. wszystkich polskich często cytowanych prac. Przeciętna liczba cytowań prac umieszczonych na liście wynosiła 96, co przekracza średnią kraju 12 razy.

Najwięcej, bo 9 prac z listy pochodzi z UJ w Krakowie, dodając do tego 5 publikacji Collegium Medicum UJ dostajemy 14 publikacji (18 proc. całości) pochodzących z tego ośrodka. 7 prac powstało w Uniwersytecie Gdańskim i tyle samo w Akademii Medycznej w Poznaniu (po 9 proc.). Pomorska Akademia Medyczna oraz Uniwersytet Gdański mają po 6 prac. Uniwersytet Medyczny w Bydgoszczy oraz Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie umieściły po 5 publikacji. Po 4 prace mają Akademia Medyczna w Warszawie, Uniwersytet Warszawski oraz Instytut Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie. Po 3 publikacje umieściły: Instytut Onkologii w Gliwicach, Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej PAN w Warszawie, jak również Instytut Bioinformatyki w Poznaniu. Po 2 publikacje mają: Instytut Genetyki PAN w Poznaniu, Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN w Warszawie oraz Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN w Łodzi. W sumie 50 publikacji powstało w placówkach uczelnianych, 15 w PAN, 17 w instytutach resortowych. Geograficznie: 23 prace powstały w Warszawie, po 15 w Krakowie i Poznaniu, 8 w Gdańsku, 6 w Szczecinie, po 5 w Łodzi i Bydgoszczy, 3 publikacje pochodzą z Gliwic, po 1 z Katowic i Wrocławia.

Spośród samodzielnych pracowników nauki najwięcej wysoko cytowanych prac opublikowali: Jan Lubiński z Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie (5) i Krystyna Chrzanowska z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie (4). Po 3 publikacje mają: Janusz Bujnicki z Międzynarodowego Centrum Biologii Molekularnej i Komórkowej PAN w Warszawie, Mieczysław Chorąży z Instytutu Onkologii w Gliwicach, Ludwik Malendowicz z Akademii Medycznej w Poznaniu, Jan Potempa z UJ, Marek Sanak i Andrzej Szczeklik z CMUJ oraz Maciej Żylicz z Uniwersytetu Gdańskiego. Po 2 prace mają: Irena Hausmanowa−Petrusewicz z Centrum Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN w Warszawie oraz Alicja Wawrzynów z Uniwersytetu Gdańskiego.

Najczęściej cytowane prace (o numerach 41, 73 i 75) miały: 374, 405 i 315 cytowań. Dotyczyły one kolejno: badań nad chorobą Alzheimera; identyfikacji genu dla „sklerozy guzowatej”, rzadkiej, genetycznie uwarunkowanej choroby prowadzącej do rozwoju łagodnych guzów w ważnych dla życia narządach, oraz badań nad syndromem NBS (Nijmegen breakage syndrome), schorzeniem uwarunkowanym genetycznie, charakteryzującym się m.in. mikrocefalią. Wszystkie te prace powstały przy dominującym udziale partnerów zagranicznych. Dwie z nich opracowano w Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, jedną w Uniwersytecie Gdańskim. Najczęściej cytowane prace oparte głównie na podstawie badań krajowych, to praca nr 23 z 147 cytowaniami, powstała na Pomorskiej Akademii Medycznej, oraz praca nr 65 z 129 cytowaniami z CMUJ w Krakowie.

Tylko 24 prace (30 proc.) powstały przy co najmniej 50−procentowym udziale badaczy z Polski. Niektóre z poniższych publikacji znajdą się również na listach często cytowanych prac w innych dyscyplinach nauki. Lista publikacji zamieszczona jest poniżej, liczbę cytowań umieszczono na końcu danych dotyczących publikacji.

1. Antoniou, A., Pharoah, P.D., Narod, S., Risch, H.A., Eyfjord, J.E., Hopper, J.L., Loman, N., Olsson, H., Johannsson, O., Borg, A., Pasini, B., Radice, P., Manoukian, S., Eccles, D.M., Tang, N., Olah, E., Anton−Culver, H., Warner, E., Lubinski, J., Gronwald, J., Gorski, B., Tulinius, H., Thorlacius, S., Eerola, H., Nevanlinna, H., Syrjakoski, K., Kallioniemi, O.P., Thompson, D., Evans, C., Peto, J., Lalloo, F., Evans, D.G., Easton, D.F., 2003, Average risks of breast and ovarian cancer associated with BRCA1 or BRCA2 mutations detected in case Series unselected for family history: a combined analysis of 22 studies, „Am.J.Hum.Genet.” 72, 1117−1130, Pomeranian Acad Med, Hereditary Canc Ctr, Dept Genet & Pathol, Szczecin, 147.

2. Ball, D., Hill, L., Freeman, B., Eley, T.C., Strelau, J., Riemann, R., Spinath, F.M., Angleitner, A., Plomin, R., 1997, The serotonin transporter gene and peer−rated neuroticism, „Neuroreport” 8, 1301−1304, Univ Warsaw, Dept Psychol, Warsaw, 79.

3. Banecki, B., Liberek, K., Wall, D., Wawrzynow, A., Georgopoulos, C., Bertoli, E., Tanfani, F., Zylicz, M., 1996, Structure−function analysis of the zinc finger region of the DnaJ molecular chaperone, „J.Biol.Chem.” 271, 14840−14848, Division of Biophysics, Department of Molecular Biology, University of Gdansk, 74.

4. Banecki, B., Zylicz, M., 1996, Real time kinetics of the DnaK/DnaJ/GrpE molecular chaperone machine action, „J.Biol.Chem.” 271, 6137−6143, Division of Biophysics, Department of Molecular Biology, University of Gdansk, 69.

5. Blasiak, J., Kowalik, J., 2000, A comparison of the in vitro genotoxicity of tri− and hexavalent chromium, „Mutat.Res.” 469, 135−145, Department of Molecular Genetics, University of Lodz, 63.

6. Bolino, A., Muglia, M., Conforti, F.L., LeGuern, E., Salih, M.A., Georgiou, D.M., Christodoulou, K., Hausmanowa−Petrusewicz, I., Mandich, P., Schenone, A., Gambardella, A., Bono, F., Quattrone, A., Devoto, M., Monaco, A.P., 2000, Charcot−Marie−Tooth type 4B is caused by mutations in the gene encoding myotubularin−related protein−2, „Nat.Genet.” 25, 17−19, Polish Acad Sci, MRC, Warsaw, 142.

7. Bugno, M., Graeve, L., Gatsios, P., Koj, A., Heinrich, P.C., Travis, J., Kordula, T., 1995, Identification of the interleukin−6/oncostatin M response element in the rat tissue inhibitor of metalloproteinases−1 (TIMP−1) promoter, „Nucleic Acids Res.” 23, 5041−5047, Inst. Molecular Biology, Jagiellonian University, Krakow, 71.

8. Bujnicki, J.M., Elofsson, A., Fischer, D., Rychlewski, L., 2001, LiveBench−1: continuous benchmarking of protein structure prediction servers, „Protein Sci.” 10, 352−361, Bioinformatics Laboratory, International Institute of Molecular and Cell Biology, Warsaw, 92.

9. Bujnicki, J.M., Elofsson, A., Fischer, D., Rychlewski, L., 2001, Structure prediction meta server, „Bioinformatics.” 17, 750−751, Bioinformatics Laboratory, International Institute of Molecular and Cell Biology, Warsaw, 56.

10. Butkiewicz, D., Grzybowska, E., Hemminki, K., Ovrebo, S., Haugen, A., Motykiewicz, G., Chorazy, M., 1998, Modulation of DNA adduct levels in human mononuclear white blood cells and granulocytes by CYP1A1 CYP2D6 and GSTM1 genetic polymorphisms, „Mutat.Res.” 415, 97−108, Institute of Oncology, Gliwice, 50.

11. Butkiewicz, D., Rusin, M., Enewold, L., Shields, P.G., Chorazy, M., Harris, C.C., 2001, Genetic polymorphisms in DNA repair genes and risk of lung cancer, „Carcinogenesis” 22, 593−597, Institute of Oncology, Gliwice 118.

12. Coffey, T.J., Enright, M.C., Daniels, M., Morona, J.K., Morona, R., Hryniewicz, W., Paton, J.C., Spratt, B.G., 1998, Recombinational exchanges at the capsular polysaccharide biosynthetic locus lead to frequent serotype changes among natural isolates of Streptococcus pneumoniae, „Mol.Microbiol.” 27, 73−83, sera Sera & Vaccine Cent Res Lab, Warsaw, 137.

13. Dichtl, W., Dulak, J., Frick, M., Alber, H.F., Schwarzacher, S.P., Ares, M.P., Nilsson, J., Pachinger, O., Weidinger, F., 2003, HMG−CoA reductase inhibitors regulate inflammatory transcription factors in human endothelial and vascular smooth muscle cells, „Arterioscler.Thromb.Vasc.Biol.” 23, 58−63, Department of Clinical Biochemistry, Collegium Medicum, Jagiellonian University, Krakow, 70.

14. Dizdaroglu, M., Jaruga, P., Birincioglu, M., Rodriguez, H., 2002, Free radical−induced damage to DNA: mechanisms and measurement, „Free Radic.Biol.Med.” 32, 1102−1115, Department of Clinical Biochemistry, The Ludwik Rydygier Medical University, Bydgoszcz, 70.

15. Duggan, D.J., Gorospe, J.R., Fanin, M., Hoffman, E.P., Angelini, C., Hausmanowa−Petrusewicz, I., Fidzianska A., et al., 1997, Mutations in the sarcoglycan genes in patients with myopathy, „N.Engl.J.Med.” 336, 618−624, Polish Acad Sci, MRC, Neuromuscular Unit, Warsaw, Akad Med, Dermatol Klin, Warsaw, 116.

16. Eichinger, A., Beisel, H.G., Jacob, U., Huber, R., Medrano, F.J., Banbula, A., Potempa, J., Travis, J., Bode, W., 1999, Crystal structure of gingipain R: an Arg−specific bacterial cysteine proteinase with a caspase−like fold, „EMBO J.” 18, 5453−5462, Institute of Molecular Biology, Jagiellonian University, Krakow, 57.

17. Erdmann, V.A., Barciszewska, M.Z., Szymanski, M., Hochberg, A., de Groot, N., Barciszewski, J., 2001, The non−coding RNAs as riboregulators, „Nucleic Acids Res.” 29, 189−193, Polish Acad Sci, Inst Bioorgan Chem, PL−61704 Poznan, 51.

18. Fijalkowska, I.J., Jonczyk, P., Tkaczyk, M.M., Bialoskorska, M., Schaaper, R.M., 1998, Unequal fidelity of leading strand and lagging strand DNA replication on the Escherichia coli chromosome, „Proc.Natl.Acad.Sci.U.S.A” 95, 10020−10025, Institute of Biochemistry and Biophysics, Polish Academy of Sciences, 02 106 Warsaw, 58.

19. Friml, J., Wisniewska, J., Benkova, E., Mendgen, K., Palme, K., 2002, Lateral relocation of auxin efflux regulator PIN3 mediates tropism in Arabidopsis, „Nature” 415, 806−809, Department of Pathophysiology, University Medical School, Poznan, 155.

20. Friml, J., Benkova, E., Blilou, I., Wisniewska, J., Hamann, T., Ljung, K., Woody, S., Sandberg, G., Scheres, B., Jurgens, G., Palme, K., 2002, AtPIN4 mediates sink−driven auxin gradients and root patterning in Arabidopsis, „Cell” 108, 661−673, Department of Pathophysiology, University Medical School, Poznan, 98.

21. Ginalski, K., Elofsson, A., Fischer, D., Rychlewski, L., 2003, 3D−Jury: a simple approach to improve protein structure predictions, „Bioinformatics.” 19, 1015−1018, Bioinformat Inst, Poznan, 100.

22. Gingras, A.C., Raught, B., Gygi, S.P., Niedzwiecka, A., Miron, M., Burley, S.K., Polakiewicz, R.D., Wyslouch−Cieszynska, A., Aebersold, R., Sonenberg, N., 2001, Hierarchical phosphorylation of the translation inhibitor 4E−BP1, „Genes Dev.” 15, 2852−2864, Univ Warsaw, Inst Expt Phys, Dept Biophys, Warsaw; Polish Acad Sci, Inst Biochem & Biophys, Warsaw, 115.

23. Gorski, B., Byrski, T., Huzarski, T., Jakubowska, A., Menkiszak, J., Gronwald, J., Pluzanska, A., Bebenek, M., Fischer−Maliszewska, L., Grzybowska, E., Narod, S.A., Lubinski, J., 2000, Founder mutations in the BRCA1 gene in Polish families with breast−ovarian cancer, „Am.J.Hum.Genet.” 66, 1963−1968, Pomeranian Acad Med, Hereditary Canc Ctr, Dept Genet & Pathol, Szczecin, 147.

24. Gronwald, J., Storkel, S., Holtgreve−Grez, H., Hadaczek, P., Brinkschmidt, C., Jauch, A., Lubinski, J., Cremer, T., 1997, Comparison of DNA gains and losses in primary renal clear cell carcinomas and metastatic sites: importance of 1q and 3p copy number changes in metastatic events, „Cancer Res.” 57, 481−487, Pomeranian Acad Med, Hereditary Canc Ctr, Dept Genet & Pathol, Szczecin, 147.

25. Gryaznov, S., Skorski, T., Cucco, C., Nieborowska−Skorska, M., Chiu, C.Y., Lloyd, D., Chen, J.K., Koziolkiewicz, M., Calabretta, B., 1996, Oligonucleotide N3”—>P5” phosphoramidates as antisense agents, „Nucleic Acids Res.” 24, 1508−1514, Polish Acad Sci, Ctr Molec & Macromolec Studies, Lodz, 72.

26. Grzybowska, E.A., Wilczynska, A., Siedlecki, J.A., 2001, Regulatory functions of 3’UTRs, „Biochem.Biophys. Res.Commun.” 288, 291−295, Cancer Center Institute, Warsaw, 53.

27. Guha, M., O’Connell, M.A., Pawlinski, R., Hollis, A., McGovern, P., Yan, S.F., Stern, D., Mackman, N., 2001, Lipopolysaccharide activation of the MEK−ERK1/2 pathway in human monocytic cells mediates tissue factor and tumor necrosis factor alpha expression by inducing Elk−1 phosphorylation and Egr−1 expression, „Blood” 98, 1429−1439, Jagiellonian Univ, Inst Zool, Dept Neuroanat, Krakow, 67.

28. Hadaczek, P., Siprashvili, Z., Markiewski, M., Domagala, W., Druck, T., McCue, P.A., Pekarsky, Y., Ohta, M., Huebner, K., Lubinski, J., 1998, Absence or reduction of Fhit expression in most clear cell renal carcinomas, „Cancer Res.” 58, 2946−2951, Pomeranian Acad Med, Hereditary Canc Ctr, Szczecin, 61.

29. Hoss, M., Jaruga, P., Zastawny, T.H., Dizdaroglu, M., Paabo, S., 1996, DNA damage and DNA sequence retrieval from ancient tissues, „Nucleic Acids Res.” 24, 1304−1307, Department of Clinical Biochemistry, The Ludwik Rydygier Medical University, Bydgoszcz, 88.

30. Hunault, M., Arbini, A.A., Lopaciuk, S., Carew, J.A., Bauer, K.A., 1997, The Arg353Gln polymorphism reduces the level of coagulation factor VII. In vivo and in vitro studies, „Arterioscler. Thromb.Vasc.Biol.” 17, 2825−2829, Inst Hematol & Blood Transfus, Warsaw, 55.

31. Jais, J.P., Knebelmann, B., Giatras, I., De Marchi, M., Rizzoni, G., Renieri, A., Weber, M., Gross, O., Netzer, K.O., Flinter, F., Pirson, Y., Verellen, C., Wieslander, J., Persson, U., Tryggvason, K., Martin, P., Hertz, J.M., Schroder, C., Sanak, M., Krejcova, S., Carvalho, M.F., Saus, J., Antignac, C., Smeets, H., Gubler, M.C., 2000, X−linked Alport syndrome: natural history in 195 families and genotype− phenotype correlations in males, „J.Am.Soc.Nephrol.” 11, 649−657, Jagiellonian Univ, Sch Med, Krakow, 51.

32. Janowski, R., Kozak, M., Jankowska, E., Grzonka, Z., Grubb, A., Abrahamson, M., Jaskolski, M., 2001, Human cystatin C, an amyloidogenic protein, dimerizes through three−dimensional domain swapping, „Nat.Struct.Biol.” 8, 316−320, A. Mickiewicz University, Poznan, Poland, 91.

33. Jarillo, J.A., Gabrys, H., Capel, J., Alonso, J.M., Ecker, J.R., Cashmore, A.R., 2001, Phototropin−related NPL1 controls chloroplast relocation induced by blue light, „Nature” 410, 952−954, Jagiellonian Univ, Inst Mol Biol, Krakow, 85.

34. Jaroszewski, L., Rychlewski, L., Godzik, A., 2000, Improving the quality of twilight−zone alignments, „Protein Sci.” 9, 1487−1496, Bioinformat Inst, Poznan, 56.

35. Jaruga, P., Dizdaroglu, M., 1996, Repair of products of oxidative DNA base damage in human cells, „Nucleic Acids Res.” 24, 1389−1394, Department of Clinical Biochemistry, Medical University, Bydgoszcz, 112.

36. Karakaya, A., Jaruga, P., Bohr, V.A., Grollman, A.P., Dizdaroglu, M., 1997, Kinetics of excision of purine lesions from DNA by Escherichia coli Fpg protein, „Nucleic Acids Res.” 25, 474−479, Department of Clinical Biochemistry, The Ludwik Rydygier Medical University, Bydgoszcz, 86.

37. Kayser, M., Roewer, L., Hedman, M., Henke, L., Henke, J., Brauer, S., Kruger, C., Krawczak, M., Nagy, M., Dobosz, T., Szibor, R., de Knijff, P., Stoneking, M., Sajantila, A., 2000, Characteristics and frequency of germline mutations at microsatellite loci from the human Y chromosome, as revealed by direct observation in father/son pairs, „Am.J.Hum.Genet.” 66, 1580−1588, Med Acad Warsaw, Warsaw, 137.

38. Kordula, T., Rydel, R.E., Brigham, E.F., Horn, F., Heinrich, P.C., Travis, J., 1998, Oncostatin M and the interleukin−6 and soluble interleukin−6 receptor complex regulate alpha1−antichymotrypsin expression in human cortical astrocytes, „J.Biol.Chem.” 273, 4112−4118, Jagiellonian University, Krakow, 53.

39. Kortylewski, M., Heinrich, P.C., Mackiewicz, A., Schniertshauer, U., Klingmuller, U., Nakajima, K., Hirano, T., Horn, F., Behrmann, I., 1999, Interleukin−6 and oncostatin M−induced growth inhibition of human A375 melanoma cells is STAT−dependent and involves upregulation of the cyclin−dependent kinase inhibitor p27/Kip1, „Oncogene” 18, 3742−3753, Poznan Tech Univ, Sch Med Sci, Dept Canc Immunol, Poznan, 61.

40. Lacerra, G., Sierakowska, H., Carestia, C., Fucharoen, S., Summerton, J., Weller, D., Kole, R., 2000, Restoration of hemoglobin A synthesis in erythroid cells from peripheral blood of thalassemic patients, „Proc.Natl.Acad.Sci.U.S.A” 97, 9591−9596, Polish Acad Sci, Inst Biochem & Biophys, Warsaw, 53.

41. Lammich, S., Kojro, E., Postina, R., Gilbert, S., Pfeiffer, R., Jasionowski, M., Haass, C., Fahrenholz, F., 1999, Constitutive and regulated alpha−secretase cleavage of Alzheimer’s amyloid precursor protein by a disintegrin metalloprotease, „Proc.Natl. Acad.Sci.U.S.A” 96, 3922−3927, Univ Gdansk, Fac Chem, Gdansk, 315.

42. Larsen, A.K., Escargueil, A.E., Skladanowski, A., 2000, Resistance mechanisms associated with altered intracellular distribution of anticancer agents, „Pharmacol.Ther.” 85, 217−229, Gdansk Tech Univ, Dept Pharmaceut Technol & Biochem, Gdansk, 52.

43. Laskus, T., Radkowski, M., Piasek, A., Nowicki, M., Horban, A., Cianciara, J., Rakela, J., 2000, Hepatitis C virus in lymphoid cells of patients coinfected with human immunodeficiency virus type 1: evidence of active replication in monocytes/macrophages and lymphocytes, „J.Infect.Dis.” 181, 442−448, Med Acad Warsaw, Dept Hepatol & Infect Dis, Warsaw, Poland, 87.

44. Lasota, J., Wozniak, A., Sarlomo−Rikala, M., Rys, J., Kordek, R., Nassar, A., Sobin, L.H., Miettinen, M., 2000, Mutations in exons 9 and 13 of KIT gene are rare events in gastrointestinal stromal tumors. A study of 200 cases, „Am.J.Pathol.” 157, 1091−1095. Maria Sklodowska Curie Mem Inst, Dept Pathol, Krakow, Med Univ Lodz, Chair Oncol, Lodz, Med Univ Gdansk, Dept Biol & Genet, Gdansk, Poland, 114.

45. Levallet, J., Bilinska, B., Mittre, H., Genissel, C., Fresnel, J., Carreau, S., 1998, Expression and immunolocalization of functional cytochrome P450 aromatase in mature rat testicular cells, „Biol. Reprod.” 58, 919−926, Jagiellonian Univ, Inst Zool, Krakow, 94.

46. Lundstrom, J., Rychlewski, L., Bujnicki, J., Elofsson, A., 2001, Pcons: a neural−network−based consensus predictor that improves fold recognition, „Protein Sci.” 10, 2354−2362, Bioinformatics Laboratory, International Institute of Molecular and Cell Biology, Warsaw., Bioinformat Inst, Poznan, 78.

47. Maione, D., Wiznerowicz, M., Delmastro, P., Cortese, R., Ciliberto, G., La Monica, N., Savino, R., 2000, Prolonged expression and effective readministration of erythropoietin delivered with a fully deleted adenoviral vector, „Hum.Gene Ther.” 11, 859−868, Univ Sch Med Sci, Dept Canc Immunol, Poznan, 55.

48. Malendowicz, L.K., Tortorella, C., Nussdorfer, G.G., 1999, Orexins stimulate corticosterone secretion of rat adrenocortical cells, through the activation of the adenylate cyclase−dependent signaling cascade, „J.Steroid Biochem.Mol.Biol.” 70, 185−188, Poznan Sch Med, Dept Histol & Embryol, Poznan, 54.

49. Mazzocchi, G., Rossi, G.P., Rebuffat, P., Malendowicz, L.K., Markowska, A., Nussdorfer, G.G., 1997, Endothelins stimulate deoxyribonucleic acid synthesis and cell proliferation in rat adrenal zona glomerulosa, acting through an endothelin A receptor coupled with protein kinase C− and tyrosine kinase−dependent signaling pathways, „Endocrinology” 138, 2333−2337, Poznan Sch Med, Dept Histol & Embryol, Poznan., 55.

50. Mazzocchi, G., Rossi, G.P., Neri, G., Malendowicz, L.K., Albertin, G., Nussdorfer, G.G., 1998, 11beta−hydroxysteroid dehydrogenase expression and activity in the human adrenal cortex, „FASEB J.” 12, 1533−1539, Poznan Sch Med, Dept Histol & Embryol, Poznan., 59.

51. Mishmar, D., Ruiz−Pesini, E., Golik, P., Macaulay, V., Clark, A.G., Hosseini, S., Brandon, M., Easley, K., Chen, E., Brown, M.D., Sukernik, R.I., Olckers, A., Wallace, D.C., 2003, Natural selection shaped regional mtDNA variation in humans, „Proc.Natl.Acad.Sci.U.S.A” 100, 171−176, Univ Warsaw, Dept Genet, Warsaw, 87.

52. Mycko, M.P., Kwinkowski, M., Tronczynska, E., Szymanska, B., Selmaj, K.W., 1998, Multiple sclerosis: the increased frequency of the ICAM−1 exon 6 gene point mutation genetic type K469, „Ann.Neurol.” 44, 70−75, Department of Neurology, Medical Academy of Lodz, 51.

53. Narod, S.A., Dube, M.P., Klijn, J., Lubinski, J., Lynch, H.T., Ghadirian, P., Provencher, D., Heimdal, K., Moller, P., Robson, M., Offit, K., Isaacs, C., Weber, B., Friedman, E., Gershoni−Baruch, R., Rennert, G., Pasini, B., Wagner, T., Daly, M., Garber, J.E., Neuhausen, S.L., Ainsworth, P., Olsson, H., Evans, G., Osborne, M., Couch, F., Foulkes, W.D., Warner, E., Kim−Sing, C., Olopade, O., Tung, N., Saal, H.M., Weitzel, J., Merajver, S., Gauthier−Villars, M., Jernstrom, H., Sun, P., Brunet, J.S., 2002, Oral contraceptives and the risk of breast cancer in BRCA1 and BRCA2 mutation carriers, „J.Natl.Cancer Inst.” 94, 1773−1779, Pomeranian Acad Med, Hereditary Canc Ctr, Dept Genet & Pathol, Szczecin, 54.

54. Niedzwiecka, A., Marcotrigiano, J., Stepinski, J., Jankowska−Anyszka, M., Wyslouch−Cieszynska, A., Dadlez, M., Gingras, A.C., Mak, P., Darzynkiewicz, E., Sonenberg, N., Burley, S.K., Stolarski, R., 2002, Biophysical studies of eIF4E cap−binding protein: recognition of mRNA 5” cap structure and synthetic fragments of eIF4G and 4E−BP1 proteins, „J.Mol.Biol.” 319, 615−635, Department of Biophysics, Institute of Experimental Physics, Warsaw University, Warsaw; Warsaw Univ, Fac Chem, Polish Acad Sci, Inst Biochem & Biophys, Warsaw, Jagiellonian Univ, Inst Mol Biol & Biotechnol, Krakow, 60.

55. Olinski, R., Gackowski, D., Foksinski, M., Rozalski, R., Roszkowski, K., Jaruga, P., 2002, Oxidative DNA damage: assessment of the role in carcinogenesis, atherosclerosis, and acquired immunodeficiency syndrome, „Free Radic.Biol.Med.” 33, 192−200, Department of Clinical Biochemistry, The Ludwik Rydygier Medical University, Bydgoszcz, 53.

56. Pavloff, N., Pemberton, P.A., Potempa, J., Chen, W.C., Pike, R.N., Prochazka, V., Kiefer, M.C., Travis, J., Barr, P.J., 1997, Molecular cloning and characterization of Porphyromonas gingivalis lysine−specific gingipain. A new member of an emerging family of pathogenic bacterial cysteine proteinases, „J.Biol.Chem.” 272, 1595−1600, Institute of Molecular Biology, Jagiellonian University, 74.

57. Pien, S., Wyrzykowska, J., McQueen−Mason, S., Smart, C., Fleming, A., 2001, Local expression of expansin induces the entire process of leaf development and modifies leaf shape, „Proc.Natl. Acad.Sci.U.S.A” 98, 11812−11817, Univ Gdansk, Dept Genet & Cytol, Gdansk, 59.

58. Pike, R.N., Potempa, J., McGraw, W., Coetzer, T.H., Travis, J., 1996, Characterization of the binding activities of proteinase−adhesin complexes from Porphyromonas gingivalis, „J.Bacteriol.” 178, 2876−2882, Institute of Molecular Biology, Jagiellonian University, Krakow, 71.

59. Raymond, C.S., Parker, E.D., Kettlewell, J.R., Brown, L.G., Page, D.C., Kusz, K., Jaruzelska, J., Reinberg, Y., Flejter, W.L., Bardwell, V.J., Hirsch, B., Zarkower, D., 1999, A region of human chromosome 9p required for testis development contains two genes related to known sexual regulators, „Hum.Mol.Genet.” 8, 989−996, Polish Acad Sci, Inst Human Genet, PL−60479 Poznan, Poland 106.

60. Roewer, L., Krawczak, M., Willuweit, S., Nagy, M., Alves, C., Amorim, A., Anslinger, K., Augustin, C., Betz, A., Bosch, E., Caglia, A., Carracedo, A., Corach, D., Dekairelle, A.F., Dobosz, T., Dupuy, B.M., Furedi, S., Gehrig, C., Gusmao, L., Henke, J., Henke, L., Hidding, M., Hohoff, C., Hoste, B., Jobling, M.A., Kargel, H.J., de Knijff, P., Lessig, R., Liebeherr, E., Lorente, M., Martinez−Jarreta, B., Nievas, P., Nowak, M., Parson, W., Pascali, V.L., Penacino, G., Ploski, R., Rolf, B., Sala, A., Schmidt, U., Schmitt, C., Schneider, P.M., Szibor, R., Teifel−Greding, J., Kayser, M., 2001, Online reference database of European Y−chromosomal short tandem repeat (STR) haplotypes, „Forensic Sci.Int.” 118, 106−113, Med Acad Warsaw, Warsaw, 60.

61. Rusin, M.R., Okamoto, A., Chorazy, M., Czyzewski, K., Harasim, J., Spillare, E.A., Hagiwara, K., Hussain, S.P., Xiong, Y., Demetrick, D.J., Harris, C.C., 1996, Intragenic mutations of the p16 (INK4), p15 (INK4B) and p18 genes in primary non−small−cell lung cancers, „Int.J.Cancer” 65, 734−739, Institute of Oncology, Gliwice, 56.

62. Saar, K., Chrzanowska, K.H., Stumm, M., Jung, M., Nurnberg, G., Wienker, T.F., Seemanova, E., Wegner, R.D., Reis, A., Sperling, K., 1997, The gene for the ataxia−telangiectasia variant, Nijmegen breakage syndrome, maps to a 1−cM interval on chromosome 8q21, „Am.J.Hum.Genet.” 60, 605−610, Childrens Mem Hlth Inst, Dept Med Genet, Warsaw, 75.

63. Salhany, K.E., Macon, W.R., Choi, J.K., Elenitsas, R., Lessin, S.R., Felgar, R.E., Wilson, D.M., Przybylski, G.K., Lister, J., Wasik, M.A., Swerdlow, S.H., 1998, Subcutaneous panniculitis−like T−cell lymphoma: clinicopathologic, immunophenotypic, and genotypic analysis of alpha/beta and gamma/delta subtypes, „Am.J. Surg.Pathol.” 22, 881−893, Polish Acad Sci, Inst Human Genet, Poznan, 116.

64. Samochowiec, J., Lesch, K.P., Rottmann, M., Smolka, M., Syagailo, Y.V., Okladnova, O., Rommelspacher, H., Winterer, G., Schmidt, L.G., Sander, T., 1999, Association of a regulatory polymorphism in the promoter region of the monoamine oxidase A gene with antisocial alcoholism, „Psychiatry Res.” 86, 67−72, Pomeranian Medical Academy, Szczecin, 58.

65. Sanak, M., Simon, H.U., Szczeklik, A., 1997, Leukotriene C4 synthase promoter polymorphism and risk of aspirin−induced asthma, „Lancet” 350, 1599−1600, Jagiellonian Univ, Sch Med, Dept Med, Krakow, 129.

66. Sanak, M., Pierzchalska, M., Bazan−Socha, S., Szczeklik, A., 2000, Enhanced expression of the leukotriene C (4) synthase due to overactive transcription of an allelic variant associated with aspirin−intolerant asthma, „Am.J.Respir.Cell Mol.Biol.” 23, 290−296, Jagiellonian Univ, Sch Med, Dept Med, Krakow, 53.

67. Scheid. O, Jakovleva, L., Afsar, K., Maluszynska, J., Paszkowski, J., 1996, A change of ploidy can modify epigenetic silencing, „Proc.Natl.Acad.Sci.U.S.A” 93, 7114−7119, Silesian Univ, Dept Plant Anat & Cytol, Katowice, 58.

68. Seitzer, U., Swider, C., Stuber, F., Suchnicki, K., Lange, A., Richter, E., Zabel, P., Muller−Quernheim, J., Flad, H.D., Gerdes, J., 1997, Tumour necrosis factor alpha promoter gene polymorphism in sarcoidosis, „Cytokine” 9, 787−790, Polish Acad Sci, Inst Immunol & Expt Therapy, Pl−53114 Wroclaw, 59.

69. Slupianek, A., Schmutte, C., Tombline, G., Nieborowska−Skorska, M., Hoser, G., Nowicki, M.O., Pierce, A.J., Fishel, R., Skorski, T., 2001, BCR/ABL regulates mammalian RecA homologs, resulting in drug resistance, „Mol.Cell” 8, 795−806, Med Ctr Postgrad Educ, Warsaw, 66.

70. Switonski, M., Reimann, N., Bosma, A.A., Long, S., Bartnitzke, S., Pienkowska, A., Moreno−Milan, M.M., Fischer, P., 1996, Report on the progress of standardization of the G−banded canine (Canis familiaris) karyotype. Committee for the Standardized Karyotype of the Dog (Canis familiaris), „Chromosome.Res.” 4, 306−309, Department of Genetics and Animal Breeding, Agricultural University of Poznan, 68.

71. Takagi, Y., Warashina, M., Stec, W.J., Yoshinari, K., Taira, K., 2001, Recent advances in the elucidation of the mechanisms of action of ribozymes, „Nucleic Acids Res.” 29, 1815−1834, Polish Acad Sci, Ctr Mol & Macromol Studies, Lodz, 60.

72. Undas, A., Brummel, K., Musial, J., Mann, K.G., Szczeklik, A., 2001, Pl (A2) polymorphism of beta (3) integrins is associated with enhanced thrombin generation and impaired antithrombotic action of aspirin at the site of microvascular injury, „Circulation” 104, 2666−2672, Jagiellonian Univ, Sch Med, Dept Med, Krakow, 77.

73. van Slegtenhorst, M., de Hoogt, R., Hermans, C., Nellist, M., Janssen, B., Verhoef, S., Lindhout, D., van den, O.A., Halley, D., Young, J., Burley, M., Jeremiah, S., Woodward, K., Nahmias, J., Fox, M., Ekong, R., Osborne, J., Wolfe, J., Povey, S., Snell, R.G., Cheadle, J.P., Jones, A.C., Tachataki, M., Ravine,  D., Kwiatkowski, D.J., 1997, Identification of the tuberous sclerosis gene TSC1 on chromosome 9q34, „Science” 277, 805−808, Childrens Hlth Ctr, Div Child Neurol, Warsaw, 405.

74. van der Burgt I., Chrzanowska, K.H., Smeets, D., Weemaes, C., 1996, Nijmegen breakage syndrome, „J.Med.Genet.” 33, 153−156, Childrens Mem Hlth Inst, Dept Med Genet, Warsaw, 85.

75. Varon, R., Vissinga, C., Platzer, M., Cerosaletti, K.M., Chrzanowska, K.H., Saar, K., Beckmann, G., Seemanova, E., Cooper, P.R., Nowak, N.J., Stumm, M., Weemaes, C.M., Gatti, R.A., Wilson, R.K., Digweed, M., Rosenthal, A., Sperling, K., Concannon, P., Reis, A., 1998, Nibrin, a novel DNA double−strand break repair protein, is mutated in Nijmegen breakage syndrome, „Cell” 93, 467−476, Childrens Mem Hlth Inst, Dept Med Genet, Warsaw, 374.

76. Walczak, R., Westhof, E., Carbon, P., Krol, A., 1996, A novel RNA structural motif in the selenocysteine insertion element of eukaryotic selenoprotein mRNAs, „RNA.” 2, 367−379 Univ Gdansk, Dept Biochem, Gdansk, 94.

77. Wawrzynow, A., Banecki, B., Zylicz, M., 1996, The Clp ATPases define a novel class of molecular chaperones, „Mol.Microbiol.” 21, 895−899, Department of Molecular Biology, University of Gdansk, 77.

78. Wilkie, A.O., Tang, Z., Elanko, N., Walsh, S., Twigg, S.R., Hurst, J.A., Wall, S.A., Chrzanowska, K.H., Maxson, R.E. Jr., 2000, Functional haploinsufficiency of the human homeobox gene MSX2 causes defects in skull ossification, „Nat.Genet.” 24, 387−390, Childrens Mem Hlth Inst, Dept Med Genet, Warsaw, 82.

79. Zima, J., Fedyk, S., Fredga, K., Hausser, J., Mishta, A., Searle, J.B., Volobouev, V.T., Wojcik, J.M., 1996, The list of the chromosome races of the common shrew (Sorex araneus), „Hereditas” 97−197, Polish Acad Sci, Mammal Res Inst, Warsaw, 53.

Prof. dr hab. Andrzej Pilc, farmakolog, pracuje w Instytucie Farmakologii PAN w Krakowie i Collegium Medicum UJ.