W trakcie pierwszego posiedzenia plenarnego i Prezydium (5.01) ukonstytuowała się Rada Główna Szkolnictwa Wyższego IX kadencji. Będę miał zaszczyt służyć Radzie i środowisku akademickiemu jako przewodniczący. Wiceprzewodniczącymi zostali profesorowie: Jan Madey (UW) oraz Wojciech Mitkowski (AGH). W skład Prezydium weszli ponadto: profesorowie Julian Gembalski (AMuz. w Katowicach), Paweł Lampe (ŚAM) i Dariusz Rott (UŚ), dr Jacek Kosiewicz (ŚAM), mgr Katarzyna Martowska (doktorantka UKSW) oraz student Leszek Cieśla (PWr.). W drodze uchwały Rada ustanowiła pięć komisji. Komisji Edukacji będzie przewodniczył prof. Józef Lubacz z PW, Komisji Ekonomicznej – prof. Zbigniew Ślipek z AR w Krakowie, Komisji Nauki – prof. Wojciech Iwańczak z AŚw., Komisji Organizacji i Rozwoju – prof. Janusz Sztumski z GWSH w Katowicach, a Komisji Uprawnień Akademickich – prof. Marian Strużycki z SGH. Powołany też został Zespół ds. Prawnych, któremu będzie przewodniczył prof. Zbigniew Witkowski z UMK. Prof. Dariusz Rott został rzecznikiem prasowym Rady. Posiedzenia Prezydium (18.01) i plenarne (19.01) dotyczyły podziału kompetencji między organa Rady, toku dalszych prac nad standardami kształcenia oraz określenia głównych kierunków i obszarów działalności Rady w IX kadencji, w tym wskazania tematów wiodących na rozpoczynający się rok. Standardy kształcenia to priorytetowy i określony ustawowo obszar zainteresowań Rady Głównej. Zaopiniowane pozytywnie przez Radę VIII kadencji standardy dla 41 kierunków studiów, względnie pozytywnie z uwagami dla 18 kierunków studiów, wymagają nadania jednolitej formy edytorskiej i nieznacznych korekt. Rada postanowiła zająć się nimi w pierwszej kolejności, aby mogły być włączone do odpowiedniego rozporządzenia ministra edukacji (będą niebawem dostępne na stronie internetowej MEiN oraz Rady Głównej pod adresem: http:// www.rgsw.edu.pl/?page=standardy_projekty.php). Standardy dla pozostałych kierunków studiów (60) zostały w większości przygotowane przez ekspertów i będą sukcesywnie przez Radę analizowane i opiniowane. Entuzjastyczna wola zajęcia się standardami rysuje perspektywę zakończenia prac nad nimi w nieodległej przyszłości, tak aby środowiska akademickie mogły korzystać ze standardów przy formułowaniu nowych (dla studiów dwustopniowych) programów studiów. Niektóre wypowiedzi dotyczące standardów kształcenia uwypuklały inne ich znaczenie w procesie kształcenia – ustawa „Prawo o szkolnictwie wyższym” definiuje je jako zbiór reguł kształcenia. Podkreślały również, że reguły te winny zmieniać się wraz z dynamiką harmonizowania naszego modelu kształcenia na poziomie wyższym z zalecanym w Europejskiej Przestrzeni Edukacyjnej. Powszechne było jednak przekonanie, że standardy winny zostać jak najszybciej opublikowane i upowszechnione w drodze rozporządzenia, gdyż tylko wtedy będą mogły pełnić użyteczną rolę. W dyskusji nad kierunkami działań Rady Głównej zgłoszono wiele problemów, z których wyłoniono tematy do dyskusji i rozważenia w najbliższym półroczu. Pierwszy z tematów to: model kształcenia doktoranckiego, status doktorantów, pomoc materialna dla doktorantów oraz legislacja dotycząca studiów doktoranckich. Pod tym hasłem odbędzie się 10 lutego w MEiN seminarium, na które zaproszeni zostali przewodniczący samorządów doktorantów z uczelni i innych instytucji, ministrowie, przedstawiciele środowisk akademickich i naukowych oraz Rady Głównej. Po zgromadzeniu i opracowaniu materiałów przez zespół pod przewodnictwem prof. Wojciecha Mitkowskiego i mgr Katarzyny Martowskiej, sprawa będzie dyskutowana na marcowym posiedzeniu plenarnym. Drugi z tematów dotyczy modelu kariery akademickiej, tj. zdobywania stopni naukowych i tytułu naukowego oraz kwestii zatrudnienia w uczelniach i instytucjach naukowych. Problemy z tym związane będą dyskutowane, po uprzednim przygotowaniu materiałów przez zespół pod przewodnictwem prof. Leszka Dobrzańskiego, na kwietniowym posiedzeniu plenarnym. Kolejnym tematem, jakim Rada zamierza się zająć na majowym posiedzeniu plenarnym, będzie model kształcenia nauczycieli i związane z tym standardy kształcenia. Opracowanie do dyskusji przygotuje zespół, któremu przewodniczy prof. Mirosława Nowak−Dziemianowicz. Na czerwcowym posiedzeniu plenarnym będą natomiast dyskutowane kwestie nauczania z wykorzystaniem Internetu, w tym aspekty legislacyjne i jakości kształcenia. Materiał do dyskusji przygotuje zespół pod przewodnictwem prof. Jana Madeya. Rozpoczęła się czteroletnia kadencja Rady Głównej. Na Radzie spoczywa wiele określonych ustawowo obowiązków. Rada przedstawia propozycje nazw kierunków studiów oraz standardów kształcenia, które są określane w drodze rozporządzenia ministra edukacji. Rada opiniuje wnioski jednostek organizacyjnych uczelni o uzyskanie uprawnień do nadawania stopni naukowych, wnioski o umożliwienie kształcenia na unikatowych kierunkach studiów (względnie w oparciu o unikatowe standardy kształcenia), wnioski o uruchomienie studiów podyplomowych w obszarze odbiegającym od prowadzonych przez uczelnię kierunków studiów, regulaminy stypendialne, a także projekt budżetu państwa w zakresie szkolnictwa wyższego oraz zasady podziału tego budżetu. Rada opiniuje też wnioski o utworzenie lub zmianę nazwy uczelni. Będzie nam łatwiej działać, jeśli dostrzeżemy zainteresowanie tym, czym się zajmujemy i wsparcie środowiska akademickiego. Zapraszamy do dyskusji.