Ponad 140 mln zł w drugim otwartym konkursie w programie Międzynarodowe Agendy Badawcze
Realizowany przez FNP program Międzynarodowe Agendy Badawcze ma umożliwić stworzenie w Polsce wyspecjalizowanych, wiodących w skali światowej ośrodków naukowych, które będą prowadzić wysokiej jakości badania naukowe i prace rozwojowe dotyczące aktualnych, dobrze sprecyzowanych wyzwań naukowych. Adresatami programu MAB są wybitni uczeni z Polski i z zagranicy, którzy chcą podjąć się kierowania projektem i zarządzania całą jednostką w pierwszym okresie jej istnienia. Warunkiem koniecznym do złożenia wniosku i zrealizowania projektu MAB jest współpraca z renomowanym ośrodkiem badawczym z zagranicy. Każdy projekt może uzyskać wsparcie w wysokości niezbędnej do realizacji agendy badawczej, sugerowana wysokość finansowania na 5 lat to ok. 35 mln zł, z możliwością powiększenia.
– W programie MAB chodzi o realizację badań naukowych na światowym poziomie w specjalnych, międzynarodowych instytucjach działających na innych zasadach niż te, które obecnie funkcjonują w naszym systemie nauki - mówi prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Najważniejsze jest, aby te jednostki tworzyć wokół wybitnego uczonego – tak jak się tworzy np. niemieckie prestiżowe instytuty Maksa Plancka – który będzie wyznaczał zakres działalności każdej z tych instytucji oraz aby nad jakością prowadzonych badań czuwała międzynarodowa rada naukowa – dodaje prof. M. Żylicz.
Nabór wniosków w drugim otwartym konkursie (dokumentacja konkursowa nr 3/2016) jest trzyetapowy. Termin złożenia pierwszej części wniosku upływa 30 października br. Każdy wniosek podlega trzyczęściowej ocenie merytorycznej dokonywanej przez zagranicznych recenzentów i ekspertów zasiadających w dwóch panelach: naukowo-gospodarczym oraz interdyscyplinarnym.
Badacze z Polski i zagranicy oraz przedstawiciele instytucji naukowych zainteresowanych realizacją międzynarodowych agend badawczych w Polsce mogą wziąć udział w spotkaniu informacyjnym dotyczącym programu MAB, które odbędzie się 8 września br. w siedzibie FNP w Warszawie. Spotkanie będzie transmitowane on line.
Wniosek może złożyć naukowiec o uznanym dorobku naukowym, będący autorytetem w swojej dziedzinie na świecie. Po wygraniu konkursu zostanie on liderem grupy badawczej w jednostce realizującej MAB oraz będzie odpowiadał za zarządzanie tą jednostką. Przedstawiona przez niego agenda badawcza ma być odpowiedzią na konkretne, konkurencyjne w skali międzynarodowej wyzwanie naukowe lub społeczno-gospodarcze, a projekt powinien cechować się nowatorskim i przełomowym podejściem do jego rozwiązywania, które powinno zapewnić jednostce zdobycie czołowej pozycji na świecie. Nad jakością prac badawczych i konkursami na liderów grup badawczych w każdej jednostce czuwać będzie Międzynarodowy Komitet Naukowy, w skład którego mogą wejść zarówno naukowcy o uznanym w świecie dorobku, jak i przedsiębiorcy mający doświadczenie w prowadzeniu prac B+R i we wdrażaniu nowych technologii.
Pierwszy otwarty konkurs w programie MAB został już rozstrzygnięty. Zwyciężył w nim projekt złożony przez prof. Tomasza Dietla oraz prof. Tomasza Wojtowicza z Instytutu Fizyki PAN w Warszawie, na który FNP przeznaczyła prawie 40 mln zł z funduszy strukturalnych UE. Środki te posłużą do stworzenia w Polsce Międzynarodowego Centrum Sprzężenia Magnetyzmu i Nadprzewodnictwa z Materią Topologiczną (MagTop), w którym będą prowadzone interdyscyplinarne badania z zakresu materiałoznawstwa, nanotechnologii, fizyki półprzewodników oraz badań nad magnetyzmem i nadprzewodnictwem, przyczyniając się do opracowania nowych materiałów topologicznych.
Łączny budżet programu Międzynarodowe Agendy Badawcze to około 530 mln zł. Środki te dofinansują powstanie do 10 jednostek realizujących MAB. Program jest współfinansowany w ramach IV osi Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (PO IR). Realizuje go FNP na mocy umowy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju pełniącym funkcję instytucji pośredniczącej w programie. FNP zamierza ogłaszać kolejne konkursy w 2017 r. i 2018 r.
Dominika Wojtysiak-Łańska
