Już ponad 57 tysięcy studentów zagranicznych w Polsce

W Polsce studiuje 57 119 studentów zagranicznych ze 157 krajów, czyli o ponad 10 tysięcy więcej niż w roku poprzednim (wzrost o ponad 23%). Wzrost powyżej 20% polskie uczelnie doświadczyły drugi rok z rzędu. Stanowią oni w tej chwili 4,1% ogółu studentów w naszym kraju (osiem lat temu było to zaledwie 0,6%, rok temu 3,1%).

Wzrost współczynnika umiędzynarodowienia wynika nie tylko ze wzrostu liczby obcokrajowców, ale również ze spadku ogólnej liczby studentów w Polsce. W roku akademickim 2015/16 na polskich uczelniach studiuje łącznie 1.405.133 osób, czyli o ponad 64.254 studentów mniej niż w roku poprzednim i o ponad 200.000 mniej niż trzy lata temu.

Jeszcze więcej Ukraińców. Wzrost liczby studentów zagranicznych w Polsce spowodowany jest głównie bezprecedensowym napływem studentów z Ukrainy. Według najnowszych danych GUS, w tym roku akademickim studiuje ich u nas już 30.589 - czyli o 7197 więcej niż rok temu. Stanowią oni już ponad 53% ogółu studentówzagranicznych w Polsce. Skokowy przyrost ich liczby spowodowany jest konsekwentną, dziesięcioletnią strategiczną obecnością marketingową i promocyjną polskich uczelni na tym rynku (zwłaszcza w ramach programu "Study in Poland"), jak i obecną, skomplikowaną sytuacją polityczną Ukrainy.

Tworzenie się monokultury ukraińskiej na niektórych polskich uczelniach może powodować w przyszłości konflikty. Jak mówi dr Bianka Siwińska, autorka raportu "Studenci zagraniczni w Polsce 2015": - W związku ze stałym, dynamicznym przyrostem liczby Ukraińców, coraz powszechniej mówi się o zjawisku "ukrainizacji" polskich uczelni. Na tym tle w ostatnim roku pojawiły się w kilku ośrodkach akademickich incydenty o podłożu ksenofobicznym. Zarówno środowisko akademickie, jak i opinia publiczna, władze samorządowe oraz osoby odpowiedzialne za politykę publiczną państwa w obszarze szkolnictwa wyższego powinny ze szczególną uwagą śledzić te nastroje i proponować rozwiązania wspierające właściwą integrację studentów z Ukrainy w życie uczelni i społeczności lokalnej. Dobrą praktyką w tym zakresie jest organizowany od 5 lat konkurs INTERSTUDENT na najlepszego studenta zagranicznego w Polsce. Jednak to stanowczo za mało.

Trendy 2016. Drugą największą grupę studentów zagranicznych w Polsce stanowią Białorusini (jest ich 4615), na kolejnych miejscach są Norwegowie (1581), Hiszpanie 1407 i Szwedzi (1291). W roku akad. 2015/16 ponad 83% ogółu studentów obcokrajowców przyjechało do Polski z Europy.

W porównaniu ze średnią światową, w Polsce uczy się niewielu studentów z Azji - jest ich u nas 6896. Jednak należy zaznaczyć, że po raz pierwszy od pięciu lat obserwujemy w tej kategorii tendencję wzrostową. W tej chwili w Polsce studiuje 846 Chińczyków (wzrost o ponad 60 osób w stosunku do roku poprzedniego), 505 Tajwańczyków, 896 Hindusów (wzrost o 351 osób w stosunku do roku poprzedniego). W stosunku do roku ubiegłego, nieznacznie poprawiła tym liczba Wietnamczyków (jest ich w tej chwili na studiach w Polsce 234 wzrost o 29 osób).  Jednak w dalszym ciągu obserwujemy spadek liczby studentów z Malezji (182).

Mimo intensywnych wysiłków promocyjnych polskich uczelni, wciąż nie wzrasta liczba studentów z Ameryki Południowej (jest ich u nas 173, w tym z Brazylii - 82). W dalszym ciągu niska jest liczba studentów z Ameryki Północnej i Środkowej, choć w stosunku do roku ubiegłego zaobserwowano wzrost (jest ich 1230, więcej o 58 osób). Od dwój lat można zaaobserwować wzrost zainteresowania ofertą polskich uczelni przez studentów pochodzących z Afryki (liczba studentów stamtąd wzrosła w stosunku do roku poprzedzającego do 1197, o 478). Rośnie też liczba studentów z Arabii Saudyjskiej (854) i Turcji (1205).

Kontekst światowy. Ocenia się, że w skali globalnej, rynek studiów międzynarodowych przynosi krajom goszczącym studentów zagranicznych około 100 miliardów dolarów rocznie. W Polsce szacunkowy wkład studentów zagranicznych do gospodarki to w tej chwili około 150 milionów euro rocznie.

Na świecie ponad 4,5 miliona studentów uczy się poza granicami swojego kraju. Według prognoz, do roku 2020 liczba ta się podwoi. Ponad połowa międzynarodowych studentów to Azjaci (dominują wśród nich Chińczycy, Hindusi i Koreańczycy). Większość studentów z zagranicy goszczą kraje OECD, a spośród nich: Stany Zjednoczone, Australia, Wielka Brytania, Niemcy i Francja. Do tej wielkiej piątki trafia ponad połowa wszystkich studentów zagranicznych na świecie. 7% z nich trafia, od niedawna, również do Chin.

Mimo spektakularnego wzrostu, w dalszym ciągu w Polsce uczy się procentowo nie tylko o wiele mniej studentów niż w najwyżej rozwiniętych krajach Zachodu czy w Chinach, ale też mniej niż u naszych sąsiadów: w Czechach, na Węgrzech, Słowacji, Litwie, Łotwie, Estonii, a nawet w Bułgarii. Polska jest, obok Chorwacji, najmniej umiędzynarodowionym krajem Unii Europejskiej i jednym z najsłabiej umiędzynarodowionych w OECD.

Zobacz liczby studentów ze wszystkich krajów

Źródło: Fundacja Edukacyjna Perspektywy na podstawie informacji GUS "Dane wstępne dotyczące szkolnictwa wyższego 2015". Ich dokładna analiza wraz z nowymi danymi szczegółowymi, danymi ze źródeł międzynarodowych i wynikami badania własnego zostanie przedstawiona w raporcie "Studenci zagraniczni w Polsce 2016". Publikacja przewidziana jest na wrzesień 2016.