Polsko-Amerykańska Nagroda Naukowa za badania struktury RNA

Profesorowie Ryszard Kierzek z Polski i Douglas H. Turner z USA - badacze RNA - zostali uhonorowani Polsko-Amerykańską Nagrodą Naukową. Przyznała ją po raz drugi Fundacja na rzecz Nauki Polskiej i największe na świecie stowarzyszenie naukowe AAAS.

Prof. Ryszard Kierzek z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu i Douglas Turner z Wydziału Chemicznego Uniwersytetu w Rochester zostali wyróżnieni za badania właściwości termodynamicznych, biologicznych i strukturalnych kwasu rybonukleinowego oraz syntezy chemicznej RNA. 

Polsko-Amerykańska Nagroda Naukowa jest przyznawana wspólnie przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej i największe na świecie stowarzyszenie naukowe American Association for the Advancement of Science. Może ją otrzymać para naukowców – jeden pracujący w Polsce, a drugi w USA – za wybitne osiągnięcie naukowe będące efektem ich współpracy. Nagroda wynosi po 5 tys. dol.

– To wyróżnienie podkreśla wagę polsko-amerykańskiej współpracy naukowej. Pokazuje, że owocem tej współpracy są wspaniałe osiągnięcia badawcze, które wynikają z połączenia unikalnych kompetencji naukowców, często niemożliwe do zrealizowania w pojedynkę. Mamy nadzieję, że sukcesy naszych laureatów będą inspiracją do prowadzenia wspólnych badań dla kolejnych naukowców – skomentował prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej prof. Maciej Żylicz.

Kierzek i Turner rozpoczęli współpracę ponad 30 lat temu. Dzięki wynikom ich badań możliwe stało się przewidywanie struktury dowolnego RNA na podstawie jego sekwencji. Badania profesorów pozwoliły określić termodynamiczne reguły fałdowania RNA. Obecnie metoda ta jest używana przez większość grup zajmujących się RNA. Zależność struktury i funkcji biologicznej RNA sprawia, że ich wspólne prace wniosły istotny wkład w badania natywnych RNA, w tym także skorelowanych z wieloma chorobami człowieka. Od kilku lat zajmują się wykorzystaniem modyfikowanych oligonukleotydów do modulacji aktywności biologicznej patogennych RNA, w tym do inhibicji namnażania wirusa grypy.

Od samego początku prace profesora Kierzka i profesora Turnera - skoncentrowane wokół termodynamiki i struktury RNA - mają ogromny wpływ na środowisko naukowe, w szczególności biochemików i biologów. Jak owocna jest ta współpraca, potwierdza m.in. imponująca liczba 60 wielokrotnie cytowanych wspólnych publikacji.

Prof. Ryszard Kierzek jest kierownikiem Zakładu Chemii i Biologii Strukturalnej Kwasów Nukleinowych w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu. Był wielokrotnie wizytującym profesorem w USA. Zajmuje się chemią bioorganiczną i biologią strukturalną RNA. W swoich badaniach wykorzystuje wiedzę z zakresu chemii, biologii, termodynamiki, bioinformatyki oraz struktury RNA do modulacji aktywności biologicznej RNA związanej z chorobami człowieka. Opublikował ponad 150 prac cytowanych około 6 tys. razy. Jest laureatem m.in. programu MISTRZ Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Prof. Douglas H. Turner z kolei związany jest z Wydziałem Chemii na Uniwersytecie w Rochester. Prof. Turner jest międzynarodowym ekspertem w dziedzinie biofizyki RNA, w szczególności w zakresie parametrów wykorzystywanych do przewidywania fałdowania RNA znanych jako reguły Turnera. Opublikował ponad 230 prac cytowanych ponad 15 tys. razy.

Wręczenie Polsko-Amerykańskiej Nagrody Naukowej odbędzie się 15 listopada br. w Warszawie.

Nagroda została ustanowiona w 2013 roku. Jest przyznawana co dwa lata w drodze konkursu opartego na nominacjach. W tym roku nagroda została przyznana po raz drugi. Laureatami pierwszego konkursu zostali prof. Mariusz Jaskólski i dr Alexander Wlodawer za badania w dziedzinie biologii strukturalnej.

Źródło: PAP - Nauka w Polsce