Inauguracja Roku Akademickiego 2016/2017

Po raz 73. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, w obecności licznie przybyłych gości i społeczności Uczelni, uroczyście zainaugurował nowy rok akademicki 2016/2017.

Zgodnie z tradycją, od 1944 roku uroczystość Inauguracji Roku Akademickiego na UMCS odbywa się 23 października - honorując tym samym dzień, w którym powołano do życia Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Rektor UMCS prof. dr hab. Stanisław Michałowski swoje przemówienie rozpoczął od słów: „Dzisiejsza uroczystość stanowi dla mnie, a także władz rektorskich i dziekańskich, wyjątkowe przeżycie - zaczynamy bowiem nową kadencję 2016-2020, kadencję służby na tak odpowiedzialnych stanowiskach w naszej Alma Mater. Inaugurując nowy rok akademicki, stawiamy zarazem zasadnicze pytanie: Jaki jest zatem punkt startu do kolejnego roku akademickiego; jaką uczelnią ma być UMCS, aby sprostać wyzwaniom współczesności? Maria Curie-Skłodowska mówiła „Jestem z tych, którzy wierzą, że nauka jest czymś bardzo pięknym”. Te słowa są szczególnie ważne dla uniwersytetu, także dlatego, że na rok 2017 przypada jubileusz 150-lecia urodzin naszej patronki. Z przyjemnością stwierdzam, że UMCS to uczelnia kompletna, która realizuje proces dydaktyczny, prowadzi badania naukowe oraz przejawia dużą aktywność na polu kulturalnym i sportowym. Wykształciliśmy ponad 235 tysięcy absolwentów, którzy, nie waham się tego powiedzieć, stali się naszymi ambasadorami niemal na całym świecie”.

W dalszej części uroczystości odbyło się wręczenie nagród i odznaczeń. Za zasługi w działalności na rzecz rozwoju nauki odznaczenia zostali: Złotym Krzyżem Zasługi: prof. Anna Żukowska i prof. Siergiej Kowalow; Srebrnym Krzyżem Zasługi: prof. Jolanta Andrzejewska; Brązowym Krzyżem Zasługi: prof. Danuta Kępa-Figura.

Za szczególne zasługi w twórczości artystycznej Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” został odznaczony prof. Stanisław Leon Popek.

Corocznie Kapituła konkursowa pod przewodnictwem prof. Krzysztofa Pomiana przyznaje ufundowaną przez Uniwersytet Nagrodę Naukową im. Jerzego Giedroycia, która została ustanowiona przez Senat UMCS w 2001 r. i od tamtej pory przyznawana jest dorocznie „za badania nad dziedzictwem paryskiej „KULTURY”. W tym roku Kapituła Nagrody spośród 21 zgłoszonych książek wskazała 10 nominacji. Laureatem Nagrody Naukowej im. Jerzego Giedroycia został dr hab. Mirosław Szumiło z Instytutu Historii UMCS za książkę pt. Roman Zambrowski 1909-1977. Studium z dziejów elity komunistycznej w Polsce (Warszawa, Wyd. IPN 2014). Jest to książka wybitna, najlepsza jak dotąd biografia czołowego działacza PZPR, ale nie mniej istotne jest opisanie czasów sprzed 1945 r., a więc biografia komunisty, ukazująca całą złożoność losów, wyborów, uwikłań. Autor wykazał się umiejętnością ważenia empatii i krytyki, dotarł do chyba wszystkich ważnych świadectw, znakomicie wykorzystał niepublikowane wspomnienia RZ. Osobnym wybitnym dokonaniem jest dotarcie do archiwów moskiewskich, ukazanie jak Moskwa wpływała na ruch komunistyczny (i władze PRL), jak wikłała w czasie wojny takiego działacza, ale też jak go „podgryzała” w latach 50. Przy okazji jest tu zatem studium zależności od Moskwy powojennej Polski, ale pokazane z dużą kulturą, umiarem w ocenach, co nie jest powszechne w naszym życiu. (z rekomendacji prof. A. Friszke).

Podczas uroczystości przyznano także Nagrodę honorową im. Jerzego Giedroycia, którą otrzymał Andrzej Peciak.

Nagroda Naukowa „Marii Curie” jest przyznawana za wyjątkowo ważne dla danej dyscypliny indywidualne lub zespołowe osiągnięcia i odkrycia naukowe. Podczas Inauguracji Nagrodę ufundowaną przez UMCS po raz czwarty otrzymał zespół, w skład którego wchodzą: prof. dr hab. Wiesław I. Gruszecki, dr hab. Rafał Luchowski i dr Wojciech Grudziński za „Odkrycie nowych możliwości obrazowania molekularnego”.

Zespół prof. Wiesława I. Gruszeckiego pobił światowy rekord rozdzielczości w mikroskopii w podczerwieni oraz odkrył nową metodę obrazowania molekularnego opartą na efekcie foto-termicznym. Wyniki zostały ogłoszone w renomowanych czasopismach naukowych - Nanoscale i Analytical Chemistry. Badania lubelskich naukowców opisane w Nanoscale dotyczą obrazowania mikroskopowego próbek, w oparciu o zjawisko absorpcji promieniowania z zakresu podczerwieni (IR). Ostatnie lata przyniosły ogromny postęp w mikroskopii IR, w związku z opracowaniem systemu mikroskopowego o nazwie „nano-IR". System ten umożliwił ustanowienie limitu rozdzielczości w obrazowaniu IR na poziomie ok. 100 nm. Zespół prof. Gruszeckiego, we współpracy z fizykami z Politechniki Federalnej w Lozannie (EPFL), podjął udaną próbę pobicia tego rekordu, w wyniku której udało się obniżyć granicę rozdzielczości do poziomu ok. 10 nm. Było to możliwe dzięki opracowaniu specjalnych próbek złożonych z dwóch składników (wielo-dwuwarstwy lipidowo-białkowe), różniących się znacznie przewodnictwem termicznym oraz charakteryzujących się znacznym uporządkowaniem w kierunku prostopadłym do płaszczyzny próbki.

Drugie osiągnięcie, ogłoszone na łamach czasopisma Analytical Chemistry, związane jest z odkryciem metody obrazowania molekularnego w oparciu o efekt foto-termiczny. Nowa technika nazwana została przez autorów mikroskopią obrazowania foto-termicznego (PTIM, Photo-Thermal Imaging Microscopy). Umożliwia ona obrazowanie w nanoskali obiektów molekularnych, bazując na wydzielanym przez nie cieple. Metoda ta może być zastosowana w badaniach próbek biologicznych, chemicznych, fizycznych, a także w naukach materiałowych.

Senat UMCS w uznaniu zasług dla Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej oraz bardzo dobrą i owocną współpracę z Instytutem Archeologii Wydziału Humanistycznego nadał Medal Amicis Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, który otrzymał prof. Siegmar von Schnurbein.

Za wieloletnią owocną pracę na rzecz rozwoju uczelni Senat UMCS, a także za wybitne osiągnięcia na polu nauki, organizacji procesu dydaktycznego praz kształcenia młodej kadry naukowej, Senat UMCS nadał Medale Zasłużony dla UMCS. Podczas uroczystości w Auli Uniwersyteckiej na Wydziale Prawa i Administracji otrzymali je: prof. dr hab. Tadeusz Borowiecki, prof. dr hab. Bronisław Jańczuk, prof. dr hab. Roman Leboda i prof. dr hab. Emilian Chibowski.

Tradycją stało się, że podczas uroczystej Inauguracji wręczany jest Medal Najlepszemu Absolwentowi Uniwersytetu. Złoty Medal Najlepszego Absolwenta UMCS otrzymał Maciej Błotnicki – absolwent Wydziału Prawa i Administracji UMCS.

W tym roku po raz pierwszy wręczona została także Nagroda Santander Universidades ufundowana przez Fundację Banku Zachodniego WBK S.A. im. S. Bryły. Laureatką Nagrody została Anna Zawrotniak – studentka Wydziału Chemii UMCS.

Na zakończenie tej części uroczystości wręczona została Nagroda Fundacji Absolwentów UMCS, dla ich młodszych wyróżniających się kolegów. Laureatami tej nagrody zostali kolejno:

W kategorii „Najlepszy absolwent studiów I stopnia”: Aleksandra Wróblewska – absolwentka Wydziału Ekonomicznego, w kategorii „Najlepszy absolwent studiów II stopnia/jednolitych magisterskich”: Marlena Stradomska – absolwentka Wydziału Pedagogiki i Psychologii.

Podczas uroczystej Inauguracji immatrykulowano także studentów oraz doktorantów, którzy otrzymali najlepsze wyniki w postępowaniu rekrutacyjnym.

Wykład inauguracyjny pt. Mikrobiologia wczoraj i dzisiaj - w setną rocznicę urodzin prof. Władysława Kunickiego-Goldfingera wygłosił prof. dr hab. Adam Choma z Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS.

Muzyczną oprawę uroczystości zapewniały Chóry: Akademicki UMCS im. Jadwigi Czerwińskiej i Wydziału Artystycznego UMCS pod dyrekcją prof. Zofii Bernatowicz.

Uroczystości inauguracyjne zwieńczył koncert ”LIBERTANGO” w wykonaniu Kwintetu Tanguillo oraz Anny Iberszer i Piotra Woźniaka, który odbył się w Sali widowiskowej ACK UMCS „Chatka Żaka”.