II Kongres Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski

Akademickie święto historii

II Kongres Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski

(Kraków 12-15 września 2012)

 

Między 12 a 15 września b.r. w Krakowie w murach Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego odbędzie się największa impreza naukowa i popularno-naukowa poświęcona historii Polski, w której uczestniczyć będą obcokrajowcy zajmujący się polskimi dziejami – II Kongres Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski. Ponad 200 referentów z kilkudziesięciu krajów świata w ramach blisko 40 sesji i panelów dyskusyjnych będzie pokazywać nowe spojrzenie na dzieje Polski i jej historyczne miejsce w Europie Środkowej.

Pięć lat temu w Krakowie odbył się pierwszy Kongres, który okazał się dużym sukcesem i pożądaną inicjatywą. Okazało się, że w wielu krajach świata, zwłaszcza tych ościennych, setki osób zawodowo parają się badaniem dziejów Polski, jej kultury, tożsamości etc. Co więcej, pierwszy Kongres pokazał, jak potrzebne jest takie forum, na którym Polscy i zagraniczni historycy mogliby wspólnie się spotkać, wymienić doświadczenia, perspektywy etc. Dlatego też Krakowski Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego we współpracy z Instytutami Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Pedagogicznego podjął się organizacji kolejnego Kongresu.

O ile pierwszy kongres stanowił swoisty „remanent” stanu światowej historiografii dotyczącej Polski, o tyle drugi Kongres przyjął już sprecyzowaną perspektywę na to, jak opisuje się dzieje naszego państwa. Tematem przewodnim Kongresu jest więc Polska w Europie Środkowej. Sesje i panele poświęcone są różnym aspektom polskiej „środkowoeuropejskości”. Począwszy od rozważań nad samym pojęciem „Europa Środkowa”, które jak każde ma swoją historię i wiele znaczeń, 240 badaczy z całego świata będzie starało się znajdować odpowiedzi na pytania, które do Krakowa sprowadzą.

Specyfiką kongresowych sesji będzie „perspektywa paralelna”. Organizatorzy celowo zrezygnowali tu ze sztywnego porządku chronologicznego czy geograficznego, chcąc pokazać drogi, którymi szła Polska i jej sąsiedzi w długiej perspektywie. Przedmiotem analizy będą więc środkowoeuropejskie związki polityczne i ich miejsce w narodowych historiografiach, rola mocarstw i instrumenty ich ekspansji na tym obszarze, propaganda władzy i jej reprezentacje, doświadczenia migracyjne Polaków w perspektywie porównawczej czy też historia religijna. Perspektywę historii paralelnych przyjmują też sesje poruszające nowatorską na naszym gruncie tematykę małych miast i codzienności oraz kultury kulinarnej. Historie paralelne uzupełnione są także o dyskusję wokół dwóch perspektyw artystycznej tożsamości naszego regionu: muzykę i sztukę. Ta pierwsza pokazywać ma muzyczne związki środkowoeuropejskich miast u początku minionego wieku, druga zaś skupia się na roli i znaczeniu polskiej awangardy w sztuce Europy Środkowej.

Rozważaniom nad miejscem przeszłości we współczesności służyć ma także panel „dziedzictwo i pamięć”, którego moderatorem jest Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, a także debaty o roli historyka w przestrzeni publicznej (inaugurująca Kongres) oraz o przyszłości Grupy Wyszehradzkiej (moderowana przez senatora Janusza Sepioła, kończąca Kongres) czy rozmowa o spojrzeniu na Europę Środkową z dziennikarskiej perspektywy. Organizatorzy po raz pierwszy zdecydowali się też poświęcić odrębną sesję współczesnej narracji historycznej prowadzonej przez muzea miejskie, coraz bardziej aktywne w budowaniu społeczności globalnej i wspólnot lokalnych. Jej moderatorem będzie Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, a uczestnikami przedstawiciele muzeów środkowoeuropejskich.

Nierozerwalną część dziedzictwa Europy Środkowej stanowi także historia i kultura żydowska, której w sposób szczególny poświęcone są dwie sesje o losach tutejszej społeczności żydowskiej po Holokauście oraz o współczesnych relacjach polsko-żydowskich.

Poza debatami kongres oferuje szereg innych atrakcji, które powinny zaciekawić każdego, komu bliskie jest zainteresowanie historią. Przez wszystkie dni trwania Kongresu towarzyszyć mu będą duże Targi Książki Historycznej, przygotowane przez Targi w Krakowie. Do tego doliczyć należy szereg wycieczek i spotkań dziejących się wokół Kongresu, by zobaczyć jego zamiar i rozmach.

Szczegółowy program oraz informacje o poszczególnych wydarzeniach znajdują się na stronie internetowej Kongresu: http://www.secondcongress-krakow.pl. Tam także znajduje się formularz rejestracyjny. Rejestracja uczestników Kongresu trwa do końca sierpnia.

„Forum Akademickie” jest patronem medialnym Kongresu.

Marcin Jarząbek