Zmiany upraszczające formalności dla naukowców i MŚP

Komisja Europejska przyjęła środki, które mają zachęcić najlepszych naukowców oraz najbardziej innowacyjne przedsiębiorstwa, w szczególności małe i średnie (MŚP), do uczestniczenia w bieżącym, siódmym unijnym programie ramowym w zakresie badań. Środki te mają także uprościć zasady uczestnictwa w przedmiotowym programie. Zgodnie z planem racjonalizatorskim ogłoszonym przez Komisję w kwietniu 2010 r. środki te wchodzą w życie w trybie natychmiastowym.

Máire Geoghegan-Quinn, komisarz ds. badań, innowacji i nauki podsumowuje: – Środki, które przyjmujemy, pozwolą wielu tysiącom zdolnych ludzi, których wspieramy finansowo, zmniejszyć ilość czasu i pracy poświęcanych na wypełnianie dokumentów i skupić się na tym, co robią najlepiej – na pracy na rzecz wzrostu i tworzenia miejsc pracy oraz na poprawie jakości życia w Europie dzięki światowej klasy badaniom i innowacji. Chcemy przekonać do uczestniczenia w programie jeszcze więcej chętnych, w tym dynamiczne małe przedsiębiorstwa, które nie są w stanie pokonać przeszkód związanych z biurokracją. To dopiero początek. Komisja przedstawiła już wnioski dotyczące fundamentalnych zmian w ogólnych zasadach finansowania unijnych programów pomocowych. Jeśli zostaną one zaakceptowane przez Parlament i Radę, przedstawimy środki, które diametralnie uproszczą funkcjonowanie programu będącego następcą 7.PR.

Komisja przyjęła trzy konkretne środki dotyczące zarządzania dotacjami na badania w ramach bieżącego unijnego programu badawczego (7PR), które wchodzą w życie ze skutkiem natychmiastowym. Każdy z tych środków stanowi odpowiedź na kwestie, które wielokrotnie poruszali faktyczni i potencjalni uczestnicy 7PR: dopuszczenie większej swobody w sposobie kalkulowania kosztów personelu, tak aby podmioty, które otrzymały unijną dotację, mogły składać wniosek o zwrot kosztów wyliczając średni koszt zatrudnienia w oparciu o te same zasady księgowości, które stosują zazwyczaj. Nie będzie już konieczności równoległego prowadzenia osobnych ksiąg wyłącznie na potrzeby dopłat; właściciele MŚP, których wynagrodzenia nie są formalnie rejestrowane w systemie księgowym, będą mogli otrzymać zwrot kosztów – w formie płatności ryczałtowych – z tytułu ich wkładu w pracę nad projektami badawczymi; nowa grupa sterująca, w skład której wejdą wysocy urzędnicy ze wszystkich zaangażowanych departamentów i agencji Komisji, będzie zajmowała się likwidacją niespójności w stosowaniu zasad finansowania badań.

Komisja uważa uproszczenie za jedną z przewodnich zasad leżących u podstaw kolejnego unijnego programu badań i innowacji oraz będzie nieustannie dążyć do znaczącej poprawy w tym względzie. Do końca tego roku – po przeprowadzeniu wiosną otwartego procesu konsultacji – Komisja przedstawi wnioski ustawodawcze dotyczące kolejnego unijnego programu badań i innowacji.

W ramach bieżącego unijnego programu badań, jakim jest 7PR, w okresie od 2007 r. spłynęło ponad 40 tys. wniosków ze środowiska badawczego, a finansowanie przyznano niemal 8 tys. projektów. Uczestnikami programu są niemalże wszystkie europejskie uczelnie wyższe, a około 15 proc. uczestników do MŚP.

Aby uprościć procedury, już wcześniej podjęto szereg określonych kroków – zarówno przed, jak i po uruchomieniu 7PR. W kwietniu 2010 Komisja przyjęła komunikat, w którym omówiono możliwości dodatkowego uproszczenia programu dotyczące obowiązujących ram prawnych oraz – w dalszej perspektywie – ewentualnych zmian w unijnych przepisach finansowych (IP/10/472 oraz MEMO/10/156). Komunikat ten wywołał żywą dyskusję z udziałem instytucji unijnych oraz wielu innych zainteresowanych stron zajmujących się badaniami i innowacją. W tym kontekście należy również pamiętać, że we wniosku dotyczącym zmienionego unijnego rozporządzenia finansowego Komisja proponuje, aby pewne elementy uproszczenia obowiązywały jeszcze w ramach 7PR, na przykład: zniesienie oprocentowanych kont, oraz przewiduje środki, które stworzą podstawy dla jeszcze głębszego uproszczenia kolejnego programu ramowego. Przyjęcie tych środków leży obecnie w gestii Rady i Parlamentu Europejskiego.

Środki przyjęte w przedmiotowej decyzji Komisji są efektem powszechnego konsensusu osiągniętego w prowadzonej debacie. Są one także zgodne z zaleceniami grupy ekspertów ds. śródokresowej oceny 7PR (IP/10/1525).

Link do pełnego tekstu komunikatu w sprawie uproszczenia z kwietnia 2010 r.: http://ec.europa.eu/research/fp7/index_en.cfm?pg=documents.

Sprawozdanie grupy ekspertów ds. oceny śródokresowej: http://ec.europa.eu/research/evaluations/pdf/archive/other_reports_studies_and_documents/fp7_interim_evaluation_expert_group_report.pdf#view=fit&pagemode=none

Marta Angrocka-Krawczyk

Wydział Prasy

Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce