Salmonellą w raka?
Bakterie Salmonella mogą pomóc chorym na raka. Tego zadziwiającego odkrycia dokonali naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Okazuje się bowiem, że dzięki posiadaniu specyficznych cech genetycznych (naturalnych mechanizmów inwazyjnych) pałeczki Salmonelli są w stanie rozpoznać tkankę nowotworową, a po podaniu do krwiobiegu zgromadzić się w niej. Po przeniknięciu do komórek guza wywołują apoptozę, czyli proces prowadzący do samozniszczenia komórek rakowych. Trzeba jednak zaznaczyć, że bakterie Salmonella nie będą w stanie zabić wszystkich komórek nowotworowych. Natomiast najistotniejsze w tym procesie jest pobudzenie układu odpornościowego, co pomaga w walce z rakiem poprzez przełamanie tolerancji organizmu w stosunku do nowotworu. Odkrycie to może więc być podstawą stworzenia innowacyjnej metody leczenia raka, przede wszystkim jelita grubego, płuc, piersi i żołądka.
– Pacjenci poddani terapii nie będą narażeni na dolegliwości wywoływane przez bakterie Salmonella, ponieważ dla zapewnienia bezpieczeństwa jej szkodliwe cechy zostały znacznie osłabione – wyjaśniła Paulina Chorobik z Katedry Immunologii Collegium Medicum UJ, która pod opieką dr. Michała Berety, pomysłodawcy i twórcy projektu, prowadziła wspomniane badania.
Aktualnie badania w tym zakresie są koordynowane przez dr Joannę Beretę z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ. Prototypowa terapia jest na razie w fazie eksperymentów i musi przejść jeszcze długą drogę, zanim ewentualnie będzie mogła służyć leczeniu chorych ludzi. Dotychczas jej skuteczność została potwierdzona jedynie podczas badań na zwierzętach. Kolejnym krokiem ma więc być udoskonalenie szczepu Salmonella w taki sposób, aby badania mogły wejść w fazę kliniczną potwierdzająca bezpieczeństwo i skuteczność proponowanej terapii.
O ochronę patentową wynalazku zatroszczyli się specjaliści z Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Jagiellońskiego. – Przewidywana wydajność i niskie koszty produkcji sprawiają, że wyniki badań naukowców mają doskonałe perspektywy zastosowania przemysłowego – wyjaśnił Dominik Czaplicki z CITTRU.
Wynalazek naukowców z UJ został nagrodzony w konkursie Polski Produkt Przyszłości w kategorii „Technologia przyszłości w fazie przedwdrożeniowej”. Konkurs, obywający się pod honorowym patronatem Ministra Gospodarki, jest organizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Nagrodzone projekty i ich twórcy maja szansę na promocję i upowszechnienie ich produktów na polskim i unijnym rynku. Uroczyste wręczenie statuetek „Polski Produkt Przyszłości” odbyło się w Warszawie 23 czerwca br. Laureaci otrzymali także dyplom i uzyskali możliwość posługiwania się w korespondencji znakiem i hasłem Polski Produkt Przyszłości.
Anna Wojnar
Fot. naukawpolsce.pap.pl